Duitse staat neemt controle Gazprom-dochter over
De spanningen tussen de Duitse overheid en Russische gasleveranciers lijken in een nieuwe fase beland. Minister Habeck van Economische Zaken heeft aangekondigd dat hij Gazprom Germania onder Duits toezicht stelt. Voor een periode van zeker een half jaar neemt het Bundesnetzagentur, de Duitse toezichthouder op de energievoorziening, de controle over het bedrijf over.
Gazprom Germania, een dochteronderneming van het Russische staatsconcern Gazprom, is actief in Europa en Azië en speelt vooral in Duitsland een grote rol bij de levering, distributie en opslag van gas.
Vorige week kondigde het moederbedrijf plotseling aan dat het met Germania zal stoppen, wat in Duitsland leidde tot onduidelijkheid over wie nou eigenlijk de eigenaar van het bedrijf was, en of gasleveranties nog wel gewaarborgd waren.
Inmiddels blijkt dat Gazprom heimelijk is bezig geweest om de in Berlijn gevestigde dochteronderneming te verkopen aan andere Russische bedrijven, mogelijk om een Duitse nationalisatie voor te zijn. Om toestemming voor de verkoop, die in het geval van Duitse kritieke infrastructuur verplicht is, werd de staat niet gevraagd. En dus achtte minister Habeck het vandaag noodzakelijk om in te grijpen. "Deze ondercuratelestelling dient ter bescherming van de openbare veiligheid en de levergaranties", aldus de minister en vice-kanselier. "We kunnen de Duitse energie-infrastructuur niet blootstellen aan de nukken van het Kremlin."
Drastische stappen richting onteigening
Nu de Bundesnetzagentur de controle over Gazprom Germania overneemt, kan de bedrijfsleiding zelf geen beleidsbeslissingen meer nemen, wordt de toegang tot het vermogen van de onderneming beperkt en kunnen bestuurders worden vervangen.
"Ons doel is om Gazprom Germania in het belang van Duitsland en Europa te leiden," aldus Klaus Müller, chef van het Bundesnetzagentur.
Nooit eerder zette het moderne Duitsland zulke drastische stappen in de richting van onteigening en nationalisatie van een buitenlandse onderneming. Het tekent de groeiende spanningen over de levering van Russische energie aan Europa. Toch gaat een volledige boycot van Russisch gas, zoals de Baltische staten hebben aangekondigd, de Duitsers voorlopig een stap te ver.
Jetten: 'solidair zijn met buurlanden'
Daarover sprak de Nederlandse klimaatminister Rob Jetten vandaag uitgebreid met minister Habeck. Jetten benadrukte dat Nederland aanzienlijk minder Russisch gas importeert dan Duitsland en dus relatief eenvoudiger de afhankelijkheid van Rusland kan afbouwen, maar dat hij niet in navolging van de Baltische staten de import direct wil stopzetten.
Jetten geeft er de voorkeur aan om samen met Duitsland op te trekken: "De gasmarkt is eigenlijk een grote Europese markt geworden, waardoor we solidair moeten zijn met onze buurlanden." Jetten wijst daarbij op de Nederlandse havens en goede Nederlandse infrastructuur: "Daardoor komt er ook heel veel energie via Nederland binnen die bestemd is voor onze buurlanden. Wij kunnen dan wel besluiten om de Russische importen af te bouwen, maar dat heeft dus directe gevolgen voor Duitse huishoudens en bedrijfsleven."