Minister Van Gennip van Sociale Zaken ziet geen mogelijkheden om de groep huishoudens die 800 euro energiecompensatie krijgen uit te breiden. De Tweede Kamer drong gisteren aan op het verruimen van de regeling. Maar de minister ziet dat niet zitten, bleek in het debat over de dalende koopkracht door de hogere energieprijzen.
Het kabinet heeft besloten iedereen die rond moet komen van maximaal 120 procent van het sociaal minimum 800 euro te geven om het leed van de stijgende energierekening te verzachten. Dat geld krijgen ze via hun gemeente. Een meerderheid van de Kamer zou het liefst de grens op 130 procent van het sociaal minimum stellen, zodat meer mensen met een laag inkomen ervan kunnen profiteren.
Van Gennip zei in het debat dat het uitbreiden van de groep fors meer geld kost, en dat daar op dit moment geen dekking voor is. Bovendien hebben de gemeenten al hun handen vol aan het uitvoeren van de regeling zoals die nu is, betoogde ze.
Dit is de regeling die er nu is:
Naar verwachting vallen zo'n 850.000 huishoudens onder de compensatieregeling. Daarvan zijn er ongeveer 350.000 in beeld bij de gemeenten, zij kunnen het geld snel op hun rekening verwachten. De andere 500.000 mensen zullen zichzelf moeten melden en dan moeten de gemeenten gaan kijken of ze er daadwerkelijk voor in aanmerking komen.
"De gemeenten zeggen dat ze dit net aankunnen. Dan moeten we het niet complexer gaan maken", zei Van Gennip. Als de groep wordt uitgebreid naar 130 procent van het sociaal minimum betekent dat veel extra werk voor de gemeenten.
Geen toeslagensysteem
"Daarnaast schuif je het probleem op, want wat doe je dan met de mensen die net boven die 130 procent zitten en niets krijgen?", vroeg Van Gennip zich af. Een systeem waarbij de steun lager wordt naarmate het inkomen stijgt, ziet ze niet zitten. "Dan kom je in een soort toeslagensysteem en daar willen we nou juist vanaf", zei ze, doelend op het toeslagenschandaal.
Van Gennip garandeerde wel dat iedereen die ervoor in aanmerking komt ook daadwerkelijk de 800 euro krijgt, ook als zich onverhoopt meer mensen melden dan gedacht. "De 800 euro is leidend, niet het budget dat we ervoor hebben uitgetrokken."
Kijken naar kilometervergoeding
Het kabinet is wel bereid te kijken naar het eerder verhogen van de kilometervergoeding voor mensen die voor hun werk met de auto of het ov reizen. Die zou in 2024 verhoogd worden, maar een meerderheid van de Kamer wil dat die al op korte termijn verhoogd wordt van 19 naar bijvoorbeeld 24 cent per kilometer.
Staatssecretaris Van Rij van Financiën zei dat het technisch mogelijk is om de belastingvrije vergoeding al per 1 juli aanstaande te verhogen. "Ik zeg hier niet toe dat we het gaan doen, maar we komen erop terug", zei hij. Het kabinet gaat op zoek naar een manier om het te betalen; iedere cent verhoging van de vergoeding kost de schatkist zo'n 130 miljoen euro.
Om de stijgende energieprijzen enigszins te compenseren presenteerde het kabinet eerder deze maand een miljardenpakket van tijdelijke maatregelen. Zo gaan per 1 april de accijnzen op benzine en diesel met respectievelijk 17 en 11 cent per liter omlaag. De BTW op energie gaat op 1 juli van 21 naar 9 procent en eerder was al afgesproken dat de energiebelasting zou worden verlaagd.
'Niet perfect'
Verschillende linkse partijen betoogden vandaag en gisteren in het debat dat de steun niet bij de juiste mensen terechtkomt. Van de gekozen maatregelen profiteren vooral mensen met een groot huis en een grote auto, is hun redenering.
Het kabinet erkent dat het pakket "niet perfect" is, maar benadrukt dat deze maatregelen snel te realiseren zijn. Volgens minister Van Gennip zijn het wel degelijk de laagste inkomens die het meest gecompenseerd worden.
