Opvangcrisis groter door Oekraïne-oorlog, situatie in hallen en tenten 'alarmerend'
Er dreigt een onmogelijke taak voor het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA), nu gemeenten ook op zoek moeten naar 50.000 opvangplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne. Het COA heeft ook nog zeker 7000 opvangplekken nodig. Op dit moment verblijven er nog duizenden asielzoekers onder slechte leefomstandigheden in tijdelijke noodopvanglocaties, zoals tenten en evenementenhallen. Alleen al deze maand sluiten twaalf tijdelijke locaties, waardoor weer nieuwe plekken nodig zijn.
Burgemeester Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, waarschuwde begin deze week al de noodkreten van het COA niet te vergeten. Het kabinet vraagt ook aan de gemeenten de zoektocht naar opvangplekken voort te zetten.
De burgemeesters van de 25 veiligheidsregio's kwamen maandag bijeen vanwege het beroep dat het kabinet op ze doet om opvang voor Oekraïners uit de grond te stampen. Oekraïners vallen onder een Europese tijdelijke beschermingsregeling. Omdat zij nu geen asiel hoeven aan te vragen, ligt de verantwoordelijkheid voor de opvang niet bij het COA.
'Humanitaire ondergrens'
Vluchtelingenwerk vreest dat de opvang van asielzoekers nog verder in de knel komt. Dat terwijl volgens de organisatie de leefomstandigheden in de noodopvang door de humanitaire ondergrens is gezakt. Vluchtelingenwerk heeft met een inventarisatie bij 22 noodopvanglocaties de leefomstandigheden in kaart gebracht.
In totaal zijn er zo'n 37 noodopvanglocaties met 7000 bewoners onder wie 1500 kinderen. In de 22 door Vluchtelingenwerk onderzochte locaties wonen ruim 5200 asielzoekers en vluchtelingen. Een deel van hen verblijft al een halfjaar in de noodopvang. Een op de drie heeft al een verblijfsvergunning, met name de gevluchte tolken uit Afghanistan.
Situatie is alarmerend
Vluchtelingenwerk ziet met lede ogen dat het tijdelijke karakter van de noodopvang verdwijnt, en de mentale en fysieke conditie van bewoners verslechtert. "Ondanks herhaaldelijke alarmbellen van onder meer Vluchtelingenwerk Nederland, het College voor de Rechten van de Mens, de Nationale Ombudsman, het Rode Kruis en Unicef is het besef van urgentie bij het kabinet en gemeenten onvoldoende om de noodzakelijke doorbraak te forceren", zegt woordvoerder Martijn van der Linden.
De situatie in de noodopvang is in vergelijking met de eerste inventarisatie in december over het algemeen verder verslechterd. Er zijn wel wat verbeteringen te zien, zegt Van der Linden. Meer kinderen gaan naar school, er worden meer activiteiten georganiseerd en op een aantal locaties wordt eetgeld voor ontbijt en lunch verstrekt. Nu het verblijf langer duurt, begint het gebrek aan voorzieningen en activiteiten echter steeds meer te knellen, ziet Vluchtelingenwerk.
Vooral de situatie in de grootschalige hallen en tenten waar ook kinderen verblijven, noemt de organisatie alarmerend. Veel vrouwen en kinderen laten weten zich niet veilig te voelen, iedereen slaapt slecht omdat het gehorig is, veel kinderen eten slecht en er zijn geen goede speelmogelijkheden voor kinderen. Een andere zorgelijke ontwikkeling die de Vluchtelingenorganisatie constateert, is dat de wachttijden in de asielprocedure aan het oplopen zijn.
