Shell wil aansprakelijkheid van de NAM in Groningen afkopen
Shell wil de aansprakelijkheid voor de aardbevingen in Groningen in een keer afkopen. Dat zegt president-directeur Marjan van Loon van Shell Nederland in een interview met het Financieele Dagblad (FD). Shell is voor de helft aandeelhouder van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), het bedrijf dat in Groningen de gaswinning uitvoert. De andere helft is eigendom van ExxonMobil.
Door de aansprakelijkheid af te kopen kan de afhandeling van schade door de aardbevingen volgens Van Loon versneld worden. Partijen zijn het al jaren oneens over wie er voor de schade opdraait, waardoor de afwikkeling traag verloopt.
In een becijfering (pdf) van het ministerie van Economische Zaken van afgelopen januari is de verwachting dat de schadeafhandeling tot en met 2027 3 miljard euro gaat kosten. Daarbovenop komt 5,4 miljard euro vergoeding voor de versterkingsoperatie. Over de hoogte van een afkoopsom wil Van Loon zich in het FD niet uitlaten, behalve dat het om 'veel geld' gaat.
Teleurgesteld in de NAM
De NAM heeft twee arbitragezaken aangespannen, omdat het bedrijf zegt helderheid te willen van de Staat. Volgens de NAM lukt het niet om met de overheid af te spreken wie de schade gaat betalen. Het bedrijf wil niet opdraaien voor de hele rekening van de hersteloperatie, omdat het de aardbevingsschade door gaswinning in twijfel trekt. De NAM stelt dat er meer schade wordt geclaimd dan waar het bedrijf aansprakelijk voor is.
Staatssecretaris Mijnbouw Vijlbrief (D66) laat in een Kamerbrief weten dat de Staat voorbereid was op een juridisch geschil met de NAM, maar desalniettemin teleurgesteld is over het besluit om dit juridisch uit te vechten.
In de brief staat ook dat de NAM de kosten voor de versterkingsoperatie van het eerste halfjaar van 2020 volledig heeft betaald. De kosten van het tweede halfjaar van 2020 en het eerste kwartaal van 2021 heeft de NAM echter voor slechts 60 procent voldaan. Op 18 januari heeft de Staat de NAM nog gesommeerd om dit bedrag te betalen, maar dat is volgens Vijlbrief nog niet gebeurd.
Rekening met juridisch steekspel
Het ministerie van Economische Zaken hield er vorig jaar al rekening mee dat het geschil met de NAM zou uitmonden in een juridisch steekspel, zei toenmalig demissionair minister Van 't Wout. "Het kabinet bereidt zich daarop voor en zal daarbij geen juridische middelen onbenut laten", schreef hij in een brief aan de Tweede Kamer. "Ik zal er streng op toezien dat alle kosten die bij de NAM in rekening kunnen worden gebracht, ook in rekening zullen worden gebracht. Zolang dat niet gebeurt, komen de kosten voor rekening van de Staat."
Van Loon zegt nu in het FD dat Shell in gesprek is met het ministerie om het openstaande bedrag te voldoen. Volgens haar zijn de rekeningen van het Rijk "te complex"en is een afkoopregeling een betere oplossing.
Lege subsidiepot
Inwoners van Groningen hebben al jaren last van schade aan hun huizen, een gevolg van aardbevingen die worden veroorzaakt door gaswinning door de NAM. Er heerst veel onvrede over hoe de NAM en de overheid de hersteloperatie ter hand nemen.
Begin januari was een subsidiepot waaruit huishoudens 10.000 euro konden krijgen om de kwaliteit van hun woning te verbeteren binnen enkele uren leeg. Er zijn 53.000 huishoudens die in aanmerking komen voor dat geld. De lege pot en het bericht dat er dit jaar toch meer gas wordt gewonnen dan was beloofd leidden tot een fakkeltocht in Groningen waar duizenden mensen hun onvrede lieten blijken.
Tweede Kamerlid Henk Nijboer (PvdA):