De missie van bondscoach Cissé: 'Voor Senegal, mijn familie en Bouba Diop'
Met grote passen beent de boomlange middenvelder naar de cornervlag. Even lijkt het stadion gevuld met ruim 60.000 Zuid-Koreanen de adem in te houden. Maar dan golft een luid gejoel van de tribunes.
De boomlange middenvelder heeft inmiddels zijn shirt uitgetrokken en naast de hoekvlag op de grond gelegd. Hij wenkt zijn medespelers, die massaal komen aanstormen. Dan begint hij aan zijn dans: rechterbeen vooruit, linkerbeen vooruit en schudden met die heupen.
In 2002 is Senegal met het Zuid-Korea van Guus Hiddink en Turkije de sensatie van het wereldkampioenschap in Zuid-Korea en Japan.
De West-Afrikaanse ploeg verslaat Frankrijk met 1-0 en strandt uiteindelijk pas in de kwartfinales tegen Turkije.
De voetbalwereld smult van de onvoorspelbare El-Hadji Diouf, de bulldozer Bouba Diop en de onverzettelijke Aliou Cissé. Krachtvoetbal, gecombineerd met goochelarij en vooral veel spelvreugde.
Papa Bouba Diop overleed op 29 november 2020 aan een slepende ziekte. Bij zijn uitvaart nam een andere WK-held, El-Hadji Diouf, het woord namens de spelersgroep van 2002.
"We herinneren ons allemaal dat doelpunt tegen Frankrijk. Zijn talent zal doorgegeven worden aan de volgende generatie. Het mooiste eerbetoon aan Pape Bouba Diop is om de Afrika Cup van 2022 binnen te slepen."
Die taak rust op de schouders van de aanvoerder van toen: Aliou Cissé.
In 2002 was Aliou Cissé, de huidige bondscoach van Senegal, nog de rots in de branding van de Senegalese defensie.
Dat jaar helpt hij zijn land voor het eerst naar de finale van de Afrika Cup. Tegen Kameroen moeten strafschoppen de beslissing brengen.
Cissé kijkt de keeper niet aan. De last van de vijfde strafschop drukt op zijn schouders, een verantwoordelijkheid die past bij zijn aanvoerderschap. De bal moet erin, want voor hem hebben Diouf en Faye al gemist.
In de verte ziet Cissé zijn ploeggenoten, gespannen in de middencirkel. Dan draait hij zich om, de ogen gericht op de bal en begint zijn aanloop. Op de rand van de zestien houdt hij even in, maar de keeper verroert zich niet.
Als Cissé zijn ogen opent ziet hij de bal nog net het veld in stuiten. Het was een slechte strafschop, een aanvoerder onwaardig. Hij buigt het hoofd.
Euforie slaat om in verdriet
Een paar maanden later speelt Cissé zich in de kijker op het WK en verkast naar de Premier League. Steve Bruce haalt hem naar Birmingham City, waar hij snel de harten wint van het publiek.
Maar aan de euforie komt een einde als Cissé hoort van de ramp met de veerboot Le Joola op 26 september 2002. Hij kent de veerdienst als zijn broekzak. Elke dag vaart de boot uit vanuit zijn geboortestad Ziguinchor in het zuiden van Senegal naar de hoofdstad Dakar.
De meeste passagiers reizen naar Dakar om hun waren te verkopen, mango's of palmolie. Voor veel familieleden van Cissé is het een vaste trip. Maar dit keer moeten ze vechten om een plekje. Achteraf is berekend dat het schip zo'n 2.000 mensen vervoerde, bijna vier keer de maximale capaciteit.
Rond 23.00 uur raakt Le Joola voor de kust van Gambia verzeild in een storm. De hoge golven stuwen het schip de hoogte in. De overbeladen boot is een speelbal van de elementen. Tot het schip kapseist.
Verdronken passagiers
De volgende ochtend stuiten vissersboten op de lichamen van verdronken passagiers, de een na de ander. Pas tegen de middag zijn de hulpdiensten ter plaatse. Het schip ligt dan al op de zeebodem, met de kiel omhoog.
Slechts 65 passagiers overleven de ramp. Van lang niet iedereen is het lichaam teruggevonden, maar het officiële dodental staat op 1.863 mensen. Na de ramp met de Doña Paz in de Filipijnen in 1987 (meer dan 4.000 doden) is het de grootste scheepsramp buiten oorlogstijd. Groter dan de ramp met de Titanic.
Twaalf omgekomen passagiers zijn familie van Cissé.
Nieuwe successen
De generatie van 2002 staat nog altijd op een voetstuk in Senegal. Maar eindelijk is er een nieuwe talentvolle generatie opgestaan, met Cissé als bondscoach.
Onder zijn leiding plaatste de ploeg zich in 2018 eindelijk weer voor het WK. En weer schreef Senegal geschiedenis, al eindigde het avontuur al in de groepsfase.
Met vier punten en een doelsaldo van vier voor en vier tegen gaf voor het eerst het fairplay-klassement de doorslag. Senegal verzamelde twee gele kaarten meer dan Japan.
Een jaar later loodst Cissé zijn ploeg voor het eerst sinds 2002 weer naar de finale van de Afrika Cup, maar daarin is het stugge Algerije met 1-0 te sterk.
Nog een horde scheidt Senegal van opnieuw de finale van de Afrika Cup. Tegen Burkina Faso is de ploeg met sterspelers als Sadio Mané (Liverpool) en doelman Édouard Mendy (Chelsea) de duidelijke favoriet.
In de mogelijke finale wacht gastland Kameroen of Egypte. En ook het WK lonkt. Eind maart is Mohamed Salah opnieuw de tegenstander in de play-offs om een plek op het WK in Qatar.
'Het was het dansje van Papa Bouba Diop'
Afgelopen zondag waande Aliou Cissé zich alvast even terug in de tijd. Weer zag hij van afstand het dansje bij de hoekvlag: rechterbeen vooruit, linkerbeen vooruit en schudden met die heupen. De symboliek was hem niet ontgaan.
"Niemand had me erover verteld", vertelde bondscoach Cissé op de persconferentie na de kwartfinale tegen Equatoriaal-Guinea (3-1). "Ook dit is het Afrikaans voetbal. Het is levenslust, gelukkig zijn. Het was het dansje van Pape Bouba Diop, die ons is ontvallen. Vandaag zijn het zijn jonge broeders die hem eerden."
"Het is ook een eerbetoon aan de generatie van 2002, die nog altijd een voorbeeld is voor de huidige generatie. Veel jongens zijn naar me toegekomen om te zeggen dat het hun doel is om 2002 te evenaren. Dat is ontroerend, het is fantastisch."