Seksuele voorlichting aan jongeren moet anders. Zo moet meer aandacht komen voor 'wensen en grenzen', dat zeggen deskundigen tegen Nieuwsuur naar aanleiding van de vermeende misstanden bij televisieprogramma The Voice of Holland.
"Het gesprek over wensen en grenzen hoort bij goede seksuele voorlichting op scholen", zegt Paulien van Haastrecht van het expertisecentrum seksualiteit Rutgers. Volgens haar is het belangrijk om te discussiëren over de seksuele cultuur. "Iedereen zou moeten benoemen wat voor hem of haar oké is en daar ook de ander naar vragen."
Wat Rutgers betreft moet seksuele voorlichting inclusief 'wensen en grenzen' al van jongs af aan gegeven worden, maar juist ook in de bovenbouw. "We zien dat die lessen nu te veel ontbreken" aldus Van Haastrecht. Uit onderzoek van Rutgers blijkt dat jongeren gemiddeld genomen een jaar later aan seks beginnen. Die leeftijd is in tien jaar tijd opgeschoven van 17 naar 18 jaar. Ook zou ze graag zien dat er meer aandacht komt voor het online-aspect van seks. Dat komt nu nauwelijks naar voren in voorlichting.
Consent belangrijk
Eva Bus en Deva Duveen zijn docent seks en intimiteit. Ze geven als gastdocent les op middelbare scholen. Ze willen een omslag maken van een gesprek over schaamte en risico's, naar plezier, genot en openheid. Ze zijn begonnen met het geven van deze lessen, omdat ze allebei negatief terugkijken op de voorlichting die ze zelf hebben gehad op de middelbare school. "Het was een condoom om een piepschuimen piemel doen en ging er vooral over: hoe word je niet zwanger en krijg je geen soa", zegt Bus.
Duveen geeft aan dat zij het heel anders doen door openhartig te zijn en onderwerpen te bespreken waar jongeren in de bovenbouw van de middelbare school mee bezig zijn. Daarbij helpt het dat ze de kinderen niet dagelijks zien, "Wij zijn mensen die jongeren juist niet elke dag zien. Wij hebben het gewoon over seks en noemen het beestje bij de naam."
Bij de zogeheten LOEF-lessen is wederzijdse instemming, onder jongeren bekend als consent, het belangrijkste thema. Bus en Duveen proberen jongeren te leren dat het niet raar is om te vragen of je bijvoorbeeld iemand mag zoenen.
Cultuuromslag
Sinds het schandaal bij The Voice of Holland is er veel aandacht voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Zo was er zaterdag een manifestatie naar aanleiding van de uitzending van BOOS. Bij die bijeenkomst in Amsterdam werd opgeroepen om haast te maken met de nieuwe zedenwet. Met die wet worden alle vormen van onvrijwillige seks strafbaar. Nu moet er voor een veroordeling sprake zijn van dwang, bedreiging of geweld.
Dat er nu een debat gaande is over dit thema past in de oproep van Rutgers voor verandering. Ook Paulien van Haastrecht wil dat dit gesprek breder wordt gevoerd dan alleen op scholen, ze pleit daarom ook voor goede publiekscampagnes en een debat over dit onderwerp. Eva Bus, gastdocent op scholen geeft aan dat zij niet dé oplossing zijn voor een cultuuromslag, "maar wij zijn wel de mensen die dit faciliteren voor jongeren die dit gesprek thuis of met vrienden niet kunnen voeren."
