'Op allerlei manieren gefraudeerd met bonus voor zorgmedewerkers'

Er is vorig jaar op allerlei manieren misbruik gemaakt van de zorgbonus, meldt RTL Nieuws op basis van eigen onderzoek. Iedere zorgmedewerker kreeg in 2020 1000 euro van het kabinet. De bonus was bedoeld voor verpleegkundigen, verzorgenden en ondersteunend personeel, zoals schoonmakers.

Het ging om medewerkers in alle sectoren van de zorg, die in hun werk direct of indirect de gevolgen van het coronavirus ondervonden. Het extraatje was bedoeld voor mensen die "een uitzonderlijke prestatie hebben geleverd", en die niet meer dan twee keer modaal verdienen.

Maar het geld kwam lang niet altijd goed terecht, schrijft RTL Nieuws. "Zo hielden malafide zorgdirecteuren het geld op zak en werden werknemerslijsten gemanipuleerd om meer bonus op te kunnen strijken."

Kamerleden van CDA, SP, PvdA en GroenLinks zeggen tegen RTL Nieuws dat er hard moet worden opgetreden tegen fraudeurs met de zorgbonus.

Dubieuze zaken

RTL Nieuws bekeek de jaarverslagen van ongeveer 300 van de 8000 bedrijven die zorgbonussen ontvingen. De ontvangen bonussen werden vergeleken met het aantal medewerkers dat in de jaarverantwoording staat. Het bleek dat tientallen bedrijven voor meer personeel bonussen hebben aangevraagd dan het aantal medewerkers dat bekend was bij het ministerie van Volksgezondheid.

RTL Nieuws stuitte naar eigen zeggen behalve op aantoonbare fraude ook op tientallen dubieuze zaken. Eerder werd bekend dat het aantal aanvragen van werkgevers voor zorgbonussen voor het personeel veel groter was dan gedacht. Daar was het kabinet 800 miljoen euro extra kwijt voor het gebaar voor de zorg.

Meerdere bonussen voor zichzelf

Volgens deskundigen die RTL sprak zijn er waarschijnlijk nog meer van dit soort dubieuze zaken. Ze hopen dat die alsnog beter worden onderzocht.

Karen Ottens van het Regionale Informatie- en Expertise Centrum Oost-Nederland zag bijvoorbeeld dat bestuurders die verschillende bedrijven runnen meerdere keren een bonus aan zichzelf gaven. Of dat er een bonus werd aangevraagd door ondernemingen die helemaal geen zorg leveren.

"De vraag is in hoeverre frauderende bedrijven ook echt gestraft worden voor het misbruiken van de zorgbonus", schrijft RTL Nieuws. Het ministerie van Volksgezondheid zegt dat aan zorgbestuurders is overgelaten aan wie zij een bonus uitkeren.

Er wordt niet gecontroleerd of de namen kloppen en hoeveel bonussen iemand krijgt. "Aan de hand van de verantwoording die bedrijven indienen, wordt wel met steekproeven gecontroleerd of de bonus is uitbetaald. Daarbij wordt gekeken of er belasting is afgedragen."

Steekproeven gaan door

Het ministerie van Volksgezondheid noemt het in een reactie vervelend maar onvermijdelijk dat niet al het geld op de goede plek is terechtgekomen. Een woordvoerder benadrukt dat de steekproeven voorlopig doorgaan en dat dat proces nog in volle gang is. Hij wijst erop dat destijds op aandringen van de Kamer een regeling is ontworpen die snel moest kunnen worden uitgevoerd en dat er 'rafelrandjes' aan zitten.

Bij vier zorgaanbieders is direct bij de aanvraag aangifte gedaan van fraude. In alle vier gevallen heeft dat geleid tot een veroordeling.