Lockdown of niet, in Sneek gaat het kerstfeest door
Voor het tweede jaar op rij is er een lockdown tijdens de kerst. Dat betekent ook dat veel kerkdiensten opnieuw niet kunnen doorgaan of online worden aangeboden. Maar er zijn ook kerken die de deuren wel degelijk openen.
"De kerk is helemaal versierd, de kerststal staat. Dus het kerstfeest gaat door", zegt pastoor Peter van der Weide van de Sint Martinuskerk in Sneek bij Omrop Fryslân.
Vanochtend om 06.00 uur verzorgde Van der Weide een dageraadsviering waarbij vijftig mensen aanwezig mochten zijn. "Vroeger begon de echte nachtmis om 04.00 uur 's ochtends. Daar ging iedereen dan ook naar toe", aldus Van der Weide. "Dan was het donker en sneeuwde het altijd, dus daar zit een bepaald gevoel bij van romantiek. Zo is het idee ontstaan om 's ochtends vroeg een viering te doen."
Ook zijn parochianen hadden er zin in, zegt de pastoor. "De mensen vinden het niet leuk, maar op een of andere manier zijn de meeste trouwe kerkgangers er ook wel weer aan gewend. De meeste mensen hebben ook als motto: je moet doen wat kan en wat niet kan, dat kan niet. Dus we zijn al lang blij dat er vieringen zijn en dat er ook mensen bij aanwezig mogen zijn."
Kerststal-walk-thru
In de Nieuwe Kerk Groningen hebben ze ook iets verzonnen om mensen toch fysiek te kunnen ontvangen. Daar was gisteren een 'kerststal-walk-thru', waarbij uiteindelijk meer dan 160 mensen langs een levende kerststal liepen. "Herders leidden ze op weg, waarna ze de levende ezel en het levende kindje konden bewonderen. Een persoonlijke zegen kregen ze mee op hun weg", aldus het kerkbestuur op de website.
Minder goed nieuws komt er uit Enter. Voor het tweede jaar op rij is er geen levende kerststal in het Twentse dorp en het ziet er naar uit dat die ook nooit meer terugkomt.
De kerststal in Enter was volgens de organisatoren de grootste van Nederland en trok tot 2019 elk jaar enkele duizenden bezoekers. Maar nu is het voorbij. "Het was een moeilijk maar wijs besluit", zegt woordvoerder Gerben Huuskes van de organiserende vereniging De Enterse Kloomp'n Daansers bij RTV Oost . "Veel leden worden ouder en kunnen niet meer volop meehelpen. Dan komt het organiseren op een kleine groep aan. Dat is niet meer te doen. Corona werkt dan als katalysator."
Het besluit lijkt onherroepelijk. "De kerststal is al verkocht en andere stukken zijn onder de leden verdeeld. Wat over was is afgevoerd. De kleding ligt allemaal nog bij de deelnemers thuis", aldus Huuskes. De domeinnaam www.levendekerststal.nl staat te koop.
Het is even niet anders
Een kerkdienst met vijftig bezoekers, een walk-thru met meer dan 160 bezoekers, het is aan de kerken zelf om een besluit te nemen over de kerstvieringen, zegt Jaap Smit, commissaris van de koning in Zuid-Holland en voorzitter van Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), een koepelorganisatie van 31 kerkgenootschappen.
"De kern is dat vrijheid gepaard gaat met verantwoordelijkheid. Vrijheid betekent niet dat je je goddelijke gang kunt gaan. Vrijheid van godsdienst betekent dat je je geloof kunt belijden zonder dat je bij de kladden wordt gegrepen", aldus Smit bij Rijnmond.
Zijn advies is om thuis naar een online dienst te kijken. "Het is wel een andere sfeer dan wanneer je samen met honderden mensen in een kerk zit. Maar we hopen dat mensen zich op deze manier toch een beetje met elkaar verbonden voelen. Het is even niet anders", zegt Smit. "Ik zit zelf ook soms naar zo'n stream te kijken. Luisteren naar een goed verhaal doet geen enkel mens kwaad."
Het draait om menswording
Voor Van der Weide in Sneek is zo'n viering in een lege kerk geen optie. "Een viering met mensen is een heel andere viering dan dat het alleen via een livestream gaat, want uiteindelijk draait in het christelijk geloof alles om de menswording. Dus als er geen mensen bij zijn, geen gemeenschap, dan is het toch iets heel anders."
