Kabinet koopt met lockdown vooral tijd in strijd tegen omikron

Met de lockdown die morgenochtend vroeg ingaat, wil het demissionaire kabinet vooral tijd kopen. Tijd om meer te weten te komen over de omikronvariant, de zorg lucht te geven en vooral om de te laat begonnen boostercampagne verder op te schalen. Dat werd duidelijk uit de persconferentie van vanavond.

OMT-voorzitter Jaap van Dissel, die naast premier Rutte en minister De Jonge het woord voerde, legde uit dat van omikron vooral duidelijk is dat het besmettelijker is. De variant heeft de eigenschap om bescherming door een vaccin of een doorgemaakte infectie te omzeilen. "Het is alsof het virus een andere jas heeft aangetrokken. Onze afweer herkent het dan niet meer."

Maar of omikron ook gevaarlijker is, of juist minder dan de nu nog dominante deltavariant, moet nog blijken.

Wachten tot er meer duidelijkheid is over de omikronvariant kan ook niet. "Als we wachten tot we zeker weten hoe het zit, dan zijn we te laat", zei demissionair premier Rutte. Als omikron ongeveer net zo ziekmakend is als delta, dan krijgen we meer ziekenhuisopnames dan tijdens de eerste golf in 2020, maakte Van Dissel duidelijk.

"Ik hoor heel Nederland zuchten, een week voor de Kerst", zei Rutte, maar de lockdown is volgens hem onvermijdelijk. "We moeten ingrijpen om erger te voorkomen." De maatregelen van vanavond noemde hij "misschien wel het zwaarste moment van de crisis, na die eerste tv-toespraak."

"Dat we nu al bijna twee jaar in deze ellende zitten", noemde Rutte verschrikkelijk:

De lockdown, die in ieder geval tot en met 14 januari duurt, creëert ruimte om de boostercampagne nu echt op gang te brengen. Maar het is volgens Rutte en De Jonge niet zo dat die zware maatregel nodig is om eerder gemaakte fouten goed te maken. "Andere landen, die wel eerder begonnen zijn met boosteren, zitten nu ook in de problemen", zei Rutte. Als voorbeeld noemde hij het Verenigd Koninkrijk en Denemarken, waar eveneens zware maatregelen worden overwogen tegen omikron.

Toch ligt het uitnodigen van nieuwe jaargangen voor de boosterprik al een aantal dagen stil. Er is nog steeds niemand jonger dan 60 opgeroepen voor de prik, maar dat gaat vanaf aanstaande maandag veranderen, beloofde De Jonge. Volgens hem zijn nu eerst de 60-plussers uitgenodigd die korter dan 6 maanden geleden hun laatste prik hebben gehad. Daarna komt de rest van de volwassen bevolking aan de beurt. Rond 7 januari moet iedereen een afspraak kunnen hebben gemaakt.

Personeelsgebrek

De Jonge zou het tempo verder willen opvoeren. De vaccins zijn er, maar de remmende factor is de beschikbaarheid van personeel, maakte hij duidelijk.

"We zetten alles op alles om zo snel mogelijk zo veel mogelijk prikken te zetten":

Vanaf 05.00 uur morgenochtend gaat Nederland dus krap vier weken op slot, voor een variant waar nog vrij weinig over bekend is. Kan het zijn dat die maatregel uiteindelijk voor niets genomen wordt omdat omikron toch niet zo gevaarlijk is? "Dat is niet aannemelijk", zei Rutte.

"Het kan meezitten", constateerde Van Dissel. "Maar dat hebben we nog niet vaak gehad met dit virus."