'Herstelkabinet' moet met zo'n vijftig pagina's nieuwe plannen vertrouwen winnen
Een kleine twee uur na het officiële witte-rook-smsje gaat de deur open van het Logement, een bijgebouw van de Tweede Kamer aan het Plein. De onderhandelaars hebben eerst gezamenlijk gegeten. Sukade, zalm, spruitjes, witlof en aardbeien met room stonden op het menu, zo weet een bron te melden. Daarna komen de partijleiders van VVD, D66, CDA en ChristenUnie één voor één naar buiten. Ietwat vermoeid, maar tevreden staan ze afzonderlijk de pers te woord voor de trappen van het 18de-eeuws gebouw.
"Een mooi en gebalanceerd akkoord", zegt D66-leider Kaag en Segers van de ChristenUnie (CU) is "opgelucht dat het er op zit". Rutte zegt alleen dat het een "goed akkoord" is. Alleen Hoekstra van het CDA weet het formatieproces puntig te beschrijven. "Ik ben blij dat we eruit zijn. Het heeft lang geduurd. Het had iets van een tangverlossing."
Kijk hier wat de partijleiders zeggen over het akkoord:
De vier partijen hebben records verbroken. Het is 271 dagen na de Tweede Kamerverkiezingen en daarmee de langste formatie ooit. Het is in de parlementaire geschiedenis niet eerder gebeurd dat partijen elkaar publiekelijk zulke harde en persoonlijke verwijten maakten en toch nu toch samen in één kabinet verder willen.
De vertrouwensbreuk tussen de partijen is in de tien weken onderhandelen redelijk hersteld. Al pratende over de aanpak van de grote vraagstukken, zoals klimaat, woningnood en stikstof, bleken de neuzen van Rutte, Hoekstra, Kaag en Segers behoorlijk dezelfde kant op te staan, op enkele principiële vraagstukken na natuurlijk, zoals migratie, medisch-ethische kwesties én de hypotheekrenteaftrek.
Maar ook daar blijken bruggen geslagen, zo blijkt uit de woorden van de onderhandelaars nu. "Ik ben er tevreden over", zegt Hoekstra. Over medisch-ethische kwesties is stevig gediscussieerd, erkent Segers over zijn verschil van mening met vooral D66 op dit terrein. "Het is mooi om te weten waar het hart van de ander klopt". Hij wil alleen niets zeggen over de genoteerde afspraken. "Het is nu aan de fractie", zeggen de vier partijen in koor.
Dinsdag buigen de Kamerleden van de beoogde coalitiepartijen zich over de tekst, kunnen zij wijzigingen aanbrengen en dan is het pas echt af.
Experiment
Informateurs Johan Remkes van de VVD en Wouter Koolmees van D66 wilden als experiment eigenlijk een dun regeerakkoord maken, maar Koolmees zei na buitenkomst "dat er wel iets meer afspraken zijn gemaakt." Segers: "Het is wel dunner dan het vorige akkoord" van de vier partijen. Het huidige regeerakkoord 'Vertrouwen in de Toekomst' is 70 pagina's dik. Dit nog geheime document wordt zo'n 50 pagina's, zo schat een Haagse bron.
Woensdagmiddag, bijna negen maanden na de Tweede Kamerverkiezingen, is dé presentatie. Dan wordt ook de titel, het motto en het aantal pagina's echt openbaar. Donderdag of vrijdag is een debat en dan zullen de vijftien fracties van de oppositie hun mening geven.
