Vergunningen Tata Steel aangescherpt: lucht moet sneller schoner
De vergunningen van Tata Steel voor de uitstoot van schadelijke stoffen worden aangescherpt en er gaat extra gecontroleerd worden op die uitstoot. Op die manier willen het Rijk en de provincie Noord-Holland de luchtkwaliteit rond het staalbedrijf in IJmuiden sneller verbeteren, staat in een plan van aanpak dat vandaag is gepresenteerd.
Binnen een jaar wordt gemeten of Tata zich ook aan de verscherpte normen houdt. Dat gebeurt via twee onafhankelijke onderzoeken van het RIVM naar neergedaald stof in de omgeving van het bedrijf, schrijft demissionair staatssecretaris Van Weyenberg van Infrastructuur en Waterstaat aan de Tweede Kamer.
Door de aangescherpte vergunningen wordt Tata Steel gedwongen fabrieken en productieprocessen aan te passen, schrijft Van Weyenberg. Het lost volgens hem niet alle problemen van de omwonenden op. "Het plan betekent wel een versnelling naar een gezondere leefomgeving, met afspraken en regels waar Tata Steel aan gehouden is."
In september concludeerde het RIVM dat de gezondheid van met name kinderen in het IJmond-gebied gevaar loopt door de uitstoot van gevaarlijke stoffen, zoals lood. De Tweede Kamer drong toen bij het kabinet aan op actie.
Op aandringen van het ministerie en de provincie heeft Tata Steel nu besloten een aantal plannen om de uitstoot te verminderen te versnellen. Zo wil het bedrijf niet in 2025, maar al in 2023 70 procent minder lood uitstoten, vergeleken met 2019. De emissie van kankerverwekkende PAK's (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) gaat begin volgend jaar niet 30, maar 50 procent omlaag.
Deze beloftes van het bedrijf wil Van Weyenberg "waar mogelijk omzetten in verplichte maatregelen". Om te kijken of Tata zich aan de beloftes houdt, wordt de controle uitgebreid en gaat het RIVM dus extra onderzoeken uitvoeren.
De meeste klachten van omwonenden gaan over stankoverlast. Volgens het plan van aanpak is daar al het een en ander aan gedaan, maar nog niet genoeg. Door het aanscherpen van de vergunningen moet het bedrijf continue geuroverlast gaan bestrijden.
Ik zou zeggen: als ze het niet voor elkaar krijgen, dan moet de verantwoordelijke fabrieksinstallatie tijdelijk gesloten worden.
"Het is goed dat er meer gecontroleerd gaat worden", zegt Linda Valent van omwonendenvereniging Dorpsraad Wijk aan Zee. "Maar wat gebeurt er als de normen dan weer overschreden zijn?" Volgens Valent heeft Tata Steel vaker verbetering beloofd, maar koopt het bedrijf daarmee vooral tijd. "Ik zou zeggen: als ze het niet voor elkaar krijgen, dan moet de verantwoordelijke fabrieksinstallatie tijdelijk gesloten worden. Een boete is te slap."
Valent is ook teleurgesteld dat de Kooksfabriek 2 nog tien jaar open blijft. "Het is onvoorstelbaar dat een kolenfabriek in Rotterdam dicht moet, terwijl die vijftig jaar oude kankerverwekkende fabriek nog jaren de lucht blijft vervuilen." Ze noemt het een 'klap in het gezicht' dat sluiting van de Kooksfabriek 2 in 2025 niet als voorwaarde is gesteld voor subsidieverlening aan Tata Steel.
Overschakelen op waterstof
De staalgigant had al eerder de ambitie uitgesproken om veel duurzamer te gaan werken. Zo moeten de ovens, die nu nog op steenkolen werken, in 2050 helemaal zijn omgebouwd naar waterstof. Dat is veel schoner, maar het is nog niet duidelijk of dat ook echt gaat lukken. Bovendien duurt dat veel te lang, vinden het ministerie, de provincie en de gemeenten in het IJmond-gebied. Al op kortere termijn moet Tata schoner en duurzamer produceren.
Daarbij speelt ook de EU een belangrijke rol. Het is de bedoeling dat de komende jaren richtlijnen over uitstoot van schadelijke stoffen worden aangepast, waardoor bedrijven nog minder mogen uitstoten. Maar zo ver is het nog niet. Van Weyenberg ziet kansen, en wil zich samen met gelijkgestemde landen hard maken voor strengere normen.
Wat is Tata Steel voor bedrijf en waarom is deze staalreus vaak in het nieuws? NOS op 3 legt het uit in deze video: