'Verdwenen' Cubaanse protestleider in Madrid: 'We worden vertrapt'

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

Een van Cuba's bekendste activisten, Yunior García, is onverwachts opgedoken in Spanje. De 39-jarige García, die wordt gezien als de leider van de Cubaanse protestbeweging Archipiélago, gaf vanmiddag een persconferentie in Madrid. "De dialoog met de regering is er nooit gekomen", zei hij. "Cuba is een dictatuur. We zijn wormen, we worden vertrapt."

García zegt op eigen initiatief uit Cuba te zijn vertrokken, nadat zijn vlucht naar Madrid dagenlang in het geheim was voorbereid. Leden van oppositiegroep Archipiélago meldden aanvankelijk dat hij vermist was, omdat ze hem niet in zijn appartement in Havana aantroffen.

"Mijn vertrek is een persoonlijke beslissing geweest die de Cubaanse overheid niet heeft willen verhinderen", zo vertelde García op de persbijeenkomst. Hij verliet Cuba met een toeristenvisum dat drie maanden geldig is.

Zowel de Cubaanse als Spaanse autoriteiten lijken op de achtergrond stilzwijgend te hebben ingestemd met het vertrek van de oppositieleider naar Madrid. García, die toneelschrijver is, beschrijft de reis die hij en zijn vrouw naar Spanje maakten als een film. "Waarover ik later nog eens zal vertellen. De Cubaanse politie is ook op het vliegveld nooit verschenen."

García ontkent dat hij in Spanje politiek asiel heeft aangevraagd. "Absoluut niet. Zodra mijn woede is bekoeld, keer ik terug naar Cuba."

Demonstratie

Protestgroep Archipiélago organiseerde afgelopen maandag nog een demonstratie. In het Parque Central van Havana zouden demonstranten bloemen neerleggen bij het monument voor volksheld José Marti.

Cubaanse autoriteiten verboden de demonstratie en kondigden maatregelen aan tegen de deelnemers. Als reactie zei García dat hij alleen en in witte kleding door Havana ging lopen. Hij riep anderen ook op dat te doen. Maar uiteindelijk werd ook dit protest door de Cubaanse overheid verhinderd, met een blokkade van het huis van García.

Onthoofde duiven

In juli zat Archipiélago achter de grootste demonstratie voor burgerrechten die president Miguel Díaz-Canel tot nu toe meemaakte. Vanaf dat moment begonnen volgens García ook de problemen voor hem en andere leden van de groep. "Daarvoor hadden ze me het leven al onmogelijk gemaakt door de telefoon en het internet af te sluiten van mij, mijn vrouw, en andere familieleden."

Twee onthoofde duiven op de deurmat van zijn huis gaven de doorslag om te vertrekken. "Het gaat niet om mij", zo verzekerde García op de persconferentie, waar ook veel media uit Zuid-Amerika waren. "Ik ben geen standbeeld, ik ben niet van brons. Ik heb angst. Ik draag verantwoordelijkheid."

"De protesten zijn onvermijdelijk", vindt García. "De mensen willen eten, medicijnen, maar vooral vrijheid. Bij de demonstraties van juli werden mensen door de politie geknuppeld omdat ze protestliederen zongen. De regering heeft een absolute controle over het land. Het is een dictatuur. Het heeft niets meer te maken met de romantiek van de revolutie van 1959."

"Toen die revolutie begon zei Fidel Castro dat dat de revolutie nimmer zijn kinderen zou verslinden. Maar dat gebeurt wel. De kleinkinderen worden nu opgegeten."