Westen bezorgd: wat doet die groeiende Russische troepenmacht bij Oekraïne?
Begin deze maand kwamen ze naar buiten: satellietbeelden van treinen en vrachtwagens, beladen met tanks en raketten, niet ver van de Oekraïense grens in Rusland. De reacties op de toenemende militaire activiteit van de Russen laten zich raden: het Westen is bezorgd, vanuit het Kremlin klinken sussende woorden.
Volgens Oekraïne staan er bijna 100.000 Russische manschappen relatief dicht bij de grens. Het is niet duidelijk hoeveel militairen daarvan er al waren en hoeveel er onlangs zijn bij gekomen. Amerikaanse functionarissen zeiden in mei dat 80.000 Russische troepen in de regio waren achtergebleven na een oefening in het voorjaar.
Bronnen van CNN zeggen dat de militaire activiteit in het westen van Rusland ongebruikelijk is in deze tijd van het jaar. Militaire exercities zouden meestal in andere periodes van het jaar worden gehouden.
Zaterdag was er overleg tussen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken en zijn Franse ambtgenoot Le Drian over de situatie. De twee landen bekrachtigden ook hun inzet voor de "soevereiniteit en territoriale integriteit" van Oekraïne.
Een paar dagen eerder waarschuwde Blinken dat Rusland het niet moet wagen om Oekraïne binnen te vallen. "Dat zou een grote fout zijn", zei Blinken bij een bezoek van zijn Oekraïense collega aan Washington.
Tegelijk probeert de VS de spanningen ook langs diplomatieke weg in de kiem te smoren. Eerder deze maand vertrok CIA-directeur Burns hoogstpersoonlijk naar Moskou, om duidelijk te maken dat Amerika de Russische bewegingen scherp in de gaten houdt.
De Russische veiligheidschef ontkende in dat gesprek niet dat zijn land bezig was met het stationeren van militairen bij de Oekraïense grens, meldt CNN op basis van bronnen. Eerder zei het Kremlin nog over de satellietbeelden dat ze nep waren en "van lage kwaliteit".
In de ogen van Blinken kan Rusland bovendien in relatieve rust aan de troepenopbouw werken door handig gebruik te maken van de internationale aandacht voor het migrantenconflict tussen Polen en Wit-Rusland. De blik op de paar duizend mensen die daar klemzitten zou afleiden van het Russische machtsspel langs de Oekraïense grens.
Nog altijd dodelijke slachtoffers
Oekraïne en Rusland zijn sinds de annexatie van de Krim in 2014 verwikkeld in een militair conflict. In de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loegansk staan pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger tegenover elkaar. De separatisten zouden daarbij steun krijgen van Rusland, Oekraïne krijgt hulp van de VS. Formeel geldt een staakt-het-vuren, maar over en weer vallen nog geregeld slachtoffers.
Na een opleving van het geweld afgelopen voorjaar stuurde Rusland tienduizenden militairen naar de regio. De NAVO sprak van de grootste militaire activiteit sinds de inlijving van de Krim. De vrees was dat het conflict verder uit de hand zou lopen, maar na een aantal weken meldde Rusland dat de troepen zich zouden terugtrekken.
Volgens de Russische president Poetin heeft zijn land geen belang bij een verslechterende situatie. Naar eigen zeggen blokkeerde hij een voorstel van zijn ministerie van Defensie om rond de Zwarte Zee een oefening te houden als reactie op NAVO-activiteiten. "Er is geen reden om de spanning verder op te voeren", zei Poetin in een gesprek met een Russische televisiezender.
Oekraïne kijkt naar het Westen
De laatste jaren zoekt Oekraïne steeds meer toenadering tot het Westen. Het land lobbyt ook nadrukkelijk om toegang te krijgen tot het ondersteuningsprogramma van de NAVO, het voorportaal naar lidmaatschap van het militaire bondgenootschap.
In juni hielden de VS, Oekraïne en tientallen andere landen een grootscheepse militaire oefening van twee weken in en rond de Zwarte Zee. Moskou sprak van een provocatie.
