Thuishulp eist voor rechter recht op pensioen en WW
Thuishulp Carol Kollmann en het UWV, verantwoordelijk voor de verstrekking van onder andere WW, WAO en Ziektewet, stonden vandaag tegenover elkaar in de rechtbank Rotterdam. Kollmann eist pensioen en WW van het UWV. Door een uitzondering in de wet kunnen huishoudelijke hulpen in dienst van particulieren niet automatisch gebruikmaken van socialezekerheidsregelingen.
Kollmann werkte als zorgverlener aan huis bij iemand die naar een verzorgingstehuis moest. Toen zij een uitkering wilde aanvragen omdat ze ineens zonder werk zat, bleek dat ze daar geen recht op heeft. Mensen die werken via de Regeling dienstverlening aan huis hebben niet, zoals bijna alle werknemers in Nederland, automatisch recht op zoiets als een uitkering. Zij moeten daar zelf voor zorgen.
Kollmann: "Het bleek dat ik mijzelf moet verzekeren in plaats van dat mijn werkgever dat voor mij doet. Maar ik verdien daar te weinig voor, die kosten zijn heel hoog. Voor mijn 18-jarige dochter die in de supermarkt werkt, is een beter vangnet geregeld dan voor mij. Dit moet de overheid anders gaan regelen."
Kollmans advocaat, Claire Reynaers van Houthoff, zei vandaag in de rechtbank te vrezen dat steeds minder mensen bereid zullen zijn dit soort zorg te verlenen, omdat ze hierdoor veel rechten mislopen. Het UWV liet na de rechtszitting weten dat zij de wet volgen en dat Kollmann geen recht heeft op een uitkering.
Liefde voor de medemens
Volgens Kollmann doen veel mensen huishoudelijk werk uit liefde voor de medemens. "Het is geen werk waar je rijk van wordt. Ook wij moeten iets kunnen opbouwen voor de toekomst."
Vrouwenrechtenorganisaties Bureau Clara Wichmann en de Vereniging voor Vrouw en Recht staan Kollmann bij. De organisaties vinden de huidige regeling discriminerend. Omdat 95 procent van de groep die huishoudelijk werk uitvoert vrouw is, benadeelt de regeling bijna alleen maar vrouwen.
"Het is toch gek", zegt Emma van der Vos, promovenda in arbeidsrecht aan de Universiteit Leiden. "Voor alle mensen die werken gelden er in Nederland dezelfde regels, behalve voor een huishoudelijke hulp. De positie van deze mensen is minder goed dan die van uitzendkrachten, en die is al niet goed."
De regeling was volgens Van der Vos ooit bedoeld om particulieren te ontlasten en tegelijkertijd huishoudelijk werk uit het zwarte circuit te houden. "De verantwoordelijkheid of iemand wit of zwart werkte en wie sociale zekerheid had, werd daarom volledig bij de werknemer neergelegd. Zij kunnen zich vrijwillig aanmelden bij het UWV om premies te betalen, maar mijn vermoeden is dat bijna niemand dit doet." Het UWV houdt hier geen cijfers van bij.
Elke euro is welkom
Volgens Van der Vos legt dit te veel verantwoordelijkheid bij de thuishulp: "Mensen kunnen hun eigen risico niet goed inschatten, daarom hebben we dat in Nederland bijna overal collectief geregeld. Behalve voor deze groep. En als je weinig geld hebt, is elke euro die je gelijk in je hand krijgt welkom."
De verantwoordelijkheid geheel bij de huishoudens leggen. ziet Van der Vos niet als oplossing. "De vrees is dat mensen besluiten zelf het huishoudelijk werk te gaan doen en er dus minder werk voor deze groep is. Of dat het voor huishoudens te ingewikkeld en duur wordt, waardoor een deel weer naar de zwarte markt verdwijnt."
Sommige mensen betalen hun thuishulp vanuit het persoonsgebonden budget (pgb). Als de kosten van de hulp stijgen is dat misschien niet meer mogelijk, veronderstelt Van der Vos.
Ze pleit daarom voor de huidige regeling aan te vullen met een collectief pensioen en verzekeringssysteem, waar nu ook voor zzp'ers naar wordt gekeken. "Zo laat je deze groep aan de onderkant van de arbeidsmarkt niet zo onbeschermd en zorg je er tegelijkertijd voor dat het werk betaalbaar en toegankelijk blijft."
