Arrestaties om fout geld, maar de aanpak van witwassen kan nog altijd beter
Peperdure auto's die worden afgesleept, bedrijven die als dekmantel dienen voor criminele praktijken en specialisten die contant geld proberen te vinden in verborgen ruimtes. Vandaag deed de politie op verschillende plekken in het land onderzoek naar witwassen.
In Breda deed de politie vanochtend invallen bij verdachten die een drugslab zouden hebben gerund en daar veel geld mee zouden hebben verdiend. De politie omschreef hen als "grote jongens".
In een heel andere zaak arresteerde de politie vier mensen in de Limburgse gemeente Peel en Maas. Zij worden ervan verdacht crimineel vermogen te hebben witgewassen, onder andere via een garage in Panningen.
Er werden dure auto's in beslag genomen, waaronder een Ferrari, maar ook contant geld, horloges en een stuk grond dat mogelijk is aangekocht met crimineel geld. De totale waarde van de bezittingen bedraagt bijna vijf miljoen euro.
Schoolvoorbeelden
Beide zaken zijn volgens de politie en de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) schoolvoorbeelden van 'ondermijnende criminaliteit'. "Dit is waar de onderwereld de bovenwereld raakt", zegt een FIOD-woordvoerder over het onderzoek in Limburg. "Geld dat met criminele activiteiten is verdiend, wordt in het legale circuit gepompt."
Afgelopen Prinsjesdag maakte het demissionair kabinet bekend dat er een half miljard extra wordt gestoken in de aanpak van 'ondermijning'. Hard nodig, vindt de burgemeester van Peel en Maas, waar ook Panningen onder valt.
"Deze criminaliteit beperkt zich niet tot de grote steden", zegt burgemeester Wilma Delissen-van Tongerlo. "Ook de uitgestrekte plattelandsgemeenten zijn een goede basis voor hennepteelt, xtc-labs en witwassen."
Zij spreekt haar zorgen uit over het "veelkoppig monster" dat drugshandel volgens haar is. "We doen het internationaal niet zo goed, we zijn een doorvoer- en productieland. Het loopt ons regelmatig over de schoenen. Er zijn echt extra handjes nodig."
Karin van Wingerde, criminoloog en hoogleraar organisatiecriminaliteit aan de Erasmus Universiteit, constateert dat er ook op witwasgebied nog een wereld te winnen valt. "We slagen er niet in een aantal grote problemen op de korte termijn op te lossen", zegt ze.
Criminelen zetten hun geld graag weg in het buitenland, ver van de Nederlandse autoriteiten. Maar nog altijd schort het aan goede internationale samenwerking om 'foute' geldstromen aan te kunnen pakken. "Alleen al binnen Europa hebben landen veel verschillende regels. Er is weinig uniformiteit."
Als gemeente mogen wij niet zomaar gegevens uitwisselen met anderen.
Ook in Nederland is het bestrijden van witwassen nog niet optimaal geregeld. Er zijn juridische hobbels die het delen van informatie in de weg staan. "Als een crimineel met een zak geld naar een notaris gaat en daar geweigerd wordt, kan hij gewoon door naar de volgende. Notarissen mogen die informatie nu niet met elkaar delen."
Er ligt een wetsvoorstel om dit te veranderen, maar dat wordt naar verwachting niet besproken zolang er geen nieuw kabinet is. Ondertussen voelt ook de burgemeester van Peel en Maas zich belemmerd in het delen van informatie. "Mensen die hier actief zijn, zijn dat misschien ook elders in het land. Maar als gemeente mogen wij niet zomaar gegevens uitwisselen met anderen."
Ondanks de tekortkomingen gaat het in Nederland wel langzaam de goede kant op met de aanpak van witwassen, vindt hoogleraar Van Wingerde. "Er wordt bijvoorbeeld beter samengewerkt tussen banken en opsporingsinstanties, en er is in organisaties veel expertise bij gekomen."
Katvangers
In Breda waren vanochtend 250 politiemensen op de been. Er zijn zes mensen aangehouden, die in ieder geval één drugslab in Zeeland zouden hebben opgezet.
Ook in Peel en Maas bestaat het vermoeden dat het criminele geld afkomstig is van iemand die in de drugshandel zou hebben gezeten. Momenteel zit deze man een lange gevangenisstraf uit, omdat hij opdracht gaf voor een liquidatie.
De man zou zijn geld naar de bovenwereld hebben gepompt door panden, bedrijven en grond in Nederland te financieren. De FIOD denkt dat hij gebruikt maakte van katvangers, familieleden en zakenrelaties. "De vandaag aangehouden verdachten waren vermoedelijk belangrijke spelers in zijn netwerk."