WK-kwalificatie zonder toppers: 'Unieke turntalenten niet voor het oprapen'

Twee maanden na Olympische Spelen in Tokio pakken de Nederlandse turners en turnsters in Rotterdam de draad weer op. Zaterdag staat de eerste van twee kwalificatiemomenten voor de WK in Japan op het programma. Dat WK vindt plaats van 18 tot en met 24 oktober in Kitakyushu.

Zonder de Nederlandse toppers die Nederland de afgelopen jaren veel succes brachten. Epke Zonderland is gestopt, Bart Deurloo, Sanne en Lieke Wevers en Eythora Thorsdottir hebben de pauzeknop ingedrukt. Of en hoe ze doorgaan, is nog de vraag.

Tokio werd door magere prestaties een bittere pil voor de Nederlandse turnsport, die al sinds de zomer van 2020 in brand staat door allerlei onthullingen van grensoverschrijdend gedrag van tal van trainers. Het brede rapport 'Ongelijke leggers' van Marjan Olfers en Anton van Wijk legde in juni keihard bloot dat er veel mis was en is in het Nederlandse turnen.

De vraag is nu na Tokio 2020 hoe het sportief verder moet. Wat is het toekomstperspectief bij de vrouwen? Wie gaat de vrouwenselectie de komende tijd begeleiden? Staat er een nieuwe generatie topturners klaar? We leggen enkele vragen voor aan Edwin Cornelissen, turncommentator bij NOS Sport.

Is het niet een beetje vreemd dat er twee maanden na de Olympische Spelen weer een WK turnen is?

"Normaal gesproken vindt er in een olympisch jaar inderdaad geen WK plaats. Maar dit WK is al lang geleden toegewezen, in de veronderstelling dat het een jaar ná de Spelen zou plaatsvinden. Toen de Spelen werden uitgesteld, is besloten de WK toch gewoon doorgang te laten vinden. Het is een individueel WK, zonder landenwedstrijd."

De Spelen vielen tegen voor de Nederlandse turnsters. De WK zou voor Thorsdottir en de zusjes Wevers een mooie gelegenheid zijn af te rekenen met Tokio.

"Uitgerekend dat drietal heeft aangekondigd niet mee te doen aan de WK. Thorsdottir en de zusjes Wevers hebben hun turncarrières momenteel op een laag pitje gezet. Thorsdottir wil zich voorlopig richten op haar opleiding aan het Lucia Marthas Institute of Performing Arts, al blijft ze wel trainen."

"Sanne en Lieke Wevers hebben na de Spelen even afstand genomen van het turnen en beraden zich nog op hun sportieve toekomst. Dat hangt mogelijk ook samen met de afloop van de nog lopende tuchtzaak tegen hun vader en coach Vincent, die door oud-turnsters is beticht van grensoverschrijdend gedrag."

Wie gaan er dan wel? Zijn er medaillekansen?

"De turnsters kunnen zich via twee kwalificatiewedstrijden plaatsen voor het WK. Vera van Pol bijvoorbeeld, ook actief op de Spelen, wil een gooi doen naar een ticket. Dat geldt ook voor Naomi Visser, die reserve was voor de Spelen, maar na een positieve coronatest thuis moest blijven. En voor Elze Geurts, de andere Tokio-reserve."

"Dan heb je nog Sanna Veerman, Sara van Disseldorp en Tisha Volleman, die geen deel uitmaakten van de olympische ploeg. Over medaillekansen is weinig te zeggen, omdat we nog niet weten welke turnsters de andere landen afvaardigen. We kunnen wel constateren dat de voornaamste medailletroef Sanne Wevers ontbreekt."

Wie gaat de turnsters begeleiden? Er is geen vrouwenbondcoach.

"Goede vraag. Bram van Bokhoven had sinds april een dubbelfunctie als bondscoach van de mannen én de vrouwen. Die zaten immers met een vacature na het vertrek van Gerben Wiersma. Van Bokhoven zou bij de vrouwen de honneurs waarnemen tot en met de Spelen."

"Die zijn geweest, maar er is ook nog geen nieuwe bondscoach gepresenteerd. Dus ofwel de KNGU komt alsnog met een nieuwe naam, of Van Bokhoven combineert nog even verder. Normaliter zou je de begeleiding kunnen overlaten aan de persoonlijke coaches van de turnsters. Maar aangezien een aantal van die coaches verwikkeld is in een tuchtprocedure ligt dat niet voor de hand."

Hoe zit het bij de mannen? Zonderland is na Tokio gestopt. Deurloo maakte zich niet druk om zijn magere prestatie in Tokio.

"De eerste naam aan wie ik denk is Casimir Schmidt. Hij is na Zonderland en Deurloo degene met de meeste ervaring, miste de Spelen ternauwernood. Dus voor hem zou de WK een mooi doel zijn. Bram Verhofstad werd in 2017, ook op een post-oIympisch WK, vierde op het onderdeel vloer. Daarna heeft hij veel blessureleed doorgemaakt, maar wellicht markeert dit WK zijn comeback."

"Hetzelfde geldt voor Frank Rijken, al jarenlang een echte teamplayer in de Nederlandse ploeg. Opvallende naam onder de deelnemers is die van Bram Louwije. Hij nam dit voorjaar een pauze om voor zichzelf te bepalen of hij nog wel wilde doorgaan met turnen. Hij is nu tot de conclusie gekomen dat hij alsnog een doorstart wil maken."

Hoe zit het met de toekomst van het Nederlandse turnen? Staat er eigenlijk al een nieuwe lichting klaar? Over minder dan drie jaar zijn de volgende Spelen.

"We moeten ons realiseren dat Zonderland en Sanne Wevers twee uitzonderlijke talenten zijn. Die heb je niet voor het oprapen. Zij zorgden niet alleen voor de medailles, maar tekenden ook voor hoge punten in de teamwedstrijden. Het is niet reëel te verwachten dat er bij de jonge talenten ineens een nieuwe Epke of een nieuwe Sanne rondloopt."

"Zelfs als die potentie er is, moet nog maar blijken of dat er op het juiste moment uitkomt. Kijk naar Deurloo: ongelooflijk getalenteerd, maar in Tokio liet hij het in de rekstokfinale letterlijk liggen. Er moet vooral een solide basis zijn waarop je een team kunt bouwen."

"Het was fijn geweest als er aan de onderkant al talenten stonden te dringen die Nederland naar een hoger niveau zouden kunnen tillen. Maar zo ver zijn ze in mijn ogen nog niet. Dus mijn verwachtingen voor de nabije toekomst zijn niet heel hooggespannen. Het zal tijd kosten om een nieuw team te formeren, dat in de mondiale subtop mee kan draaien. En stabiliteit in de begeleidingsstaf zou na dit roerige jaar ook welkom zijn."