Informateur Remkes: geduld van de samenleving op de proef gesteld in formatie
De nieuwe informateur Remkes vindt dat door het verloop van de formatie het geduld in de samenleving op de proef wordt gesteld. Remkes kreeg vanmiddag formeel de opdracht van Kamervoorzitter Bergkamp. De Tweede Kamer wil dat de ervaren VVD'er gaat onderzoeken of er een minderheidskabinet kan worden gevormd van een nog nader te bepalen combinatie van VVD, D66 en CDA.
In een korte toelichting op zijn aanpak zei Remkes dat niet alleen de visies van de partijen uiteenlopen, maar dat ook de verhoudingen moeten groeien. Hij voegde eraan toe dat hij "met enig gevoel van irritatie zag dat het proces bezig was in het slop te lopen". De informateur benadrukte dat niet hij, maar de partijen zelf het moeten doen.
'Als dat de houding blijft, ben ik er snel mee klaar'
Remkes heeft zichzelf geen absolute deadline opgelegd, "maar in de loop van oktober moet wel heel veel duidelijk zijn." De informateur hoopt dat al op korte termijn over de inhoud kan worden gepraat. Over de vele eerdere langdurige gesprekken, die uiteindelijk niets hebben opgeleverd, zei hij: "Als dat de houding blijft, ben ik er snel mee klaar."
Remkes heeft er wel vertrouwen in dat in de formatie partijen elkaar uiteindelijk weten te vinden en over hun eigen schaduw heen kunnen stappen. Volgens hem moeten "verantwoordelijke politici als dat nodig is hun persoonlijke gevoelens aan de kant zetten." Hij hoopt dat het Kamerdebat van gisteren een gevoel van urgentie heeft overgebracht.
De informateur vindt dat de formatie eigenlijk nog moet beginnen. "Op sommige momenten kwam op mijn netvlies het beeld van een processie van Echternach", zei Remkes, verwijzend naar de drie stappen vooruit, twee achteruit waarmee die processie geassocieerd wordt.
De informateur begon vanmiddag meteen met zijn besprekingen. Hij ontving achtereenvolgens VVD-leider Rutte, D66-leider Kaag en CDA-voorman Hoekstra. Kaag zei na afloop dat ze het met Remkes ook over haar Schoo-lezing van maandag heeft gehad, waarin ze zich kritisch uitliet over Rutte.
Volgens haar ging het gesprek "langs de lijnen van de inhoud en over de zakelijke benadering die zo nodig is in de politiek". Morgen praat Remkes met de leiders van PvdA, GroenLinks en ChristenUnie. Mogelijk spreekt hij later ook nog andere fractievoorzitters.
De informateur benadrukte dat een minderheidskabinet vraagt om een "verantwoordelijke en constructieve opstelling, niet alleen van de deelnemende partijen". Op de vraag of ook een meerderheidskabinet nog mogelijk is, antwoordde hij dat een minderheidskabinet als eerste op de agenda staat, "maar dat je in dit proces nooit alles kunt uitsluiten."
Hamer zag blokkades
Vorige week concludeerde Remkes' voorganger Hamer dat er geen onderhandelingen over een meerderheidscoalitie kunnen beginnen. Volgens haar werpen de partijen "uit het brede midden" blokkades op. Ze noemde dat onbevredigend en onnodig en hekelde ook dat partijen zich sterk laten leiden door beeldvorming.
Remkes, die onder meer minister en vicepremier was, is nu waarnemend commissaris van de koning in Limburg. Bergkamp heeft vandaag ook koning Willem-Alexander bijgepraat over de formatie.