liveblog
NOS NieuwsAangepast

Horeca 'wil niet voor politieagentje spelen' • NS-topvrouw: mondkapjesbeleid inconsistent

  • Welkom in het coronablog van woensdag 8 september;
  • RIVM: 2843 positieve tests gemeld;
  • 'Vanaf 1 oktober coronapas in Brussel vanwege lage vaccinatiegraad';
  • Focus op covid zit strijd tegen hiv, tbc en malaria in de weg.
liveblog gesloten

Horeca 'wil niet voor politieagentje spelen'

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is fel tegen plannen van het kabinet om toegang tot cafés en restaurants alleen toe te staan aan mensen met een vaccinatie- of testbewijs. De branchevereniging vindt dat het kabinet de sector "oneigenlijk" gebruikt om mensen onder druk te zetten zich te laten vaccineren.

Het opkrikken van de vaccinatiegraad "is niet een opdracht die je bij de horeca neer mag leggen", zegt KHN-directeur Dirk Beljaarts tegen Nieuwsuur. "Dat moet je echt als kabinet zelf doen. De maatschappelijke discussie moet je in de samenleving voeren. De horeca heeft al lang genoeg politieagentje gespeeld."

Hij verwijt het kabinet "zwabberend beleid". Hij wijst erop dat de kans groot is dat de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer vervalt. "Dadelijk mag je 2,5 uur in de trein zonder mondkapje zitten, maar heb je een testbewijs of vaccinatiebewijs nodig in een restaurant."

Beljaarts vindt dat het kabinet moet stoppen met "onnodig onderscheid maken". Hij wil dat ook clubs en discotheken weer open mogen, zonder beperkingen. "Kom met een eerlijk beleid. De sector heeft klap na klap na klap ontvangen, het moet wel eens klaar zijn."

Dinsdag maakt het kabinet bekend of het vaccinatie- of testbewijs een verplichting wordt vanaf 25 september. De maatregel geldt dan waarschijnlijk ook voor andere uitgaansgelegenheden en kunst- en cultuurvoorstellingen.

Belgische ziekenhuizen gaan meer IC-bedden reserveren voor coronapatiënten

Belgische ziekenhuizen willen vanaf 15 september weer 25 procent van de bedden op de intensive care (IC) reserveren voor coronapatiënten. De maatregel volgt nadat in de periode tussen 1 en 7 september het aantal ziekenhuisopnames met 14 procent steeg ten opzichte van de periode daarvoor.

Hoewel er op dit moment bij onze zuiderburen landelijk nog voldoende IC-bedden beschikbaar zijn, is de bezetting in ziekenhuizen in sommige regio's, zoals Brussel, hoger dan 25 procent, melden diverse Belgische media.

Per direct wordt al begonnen met geleidelijk uitbreiden van de capaciteit, omdat het medisch overlegorgaan dat erover gaat, het zogenoemde Comité Hospital & Transport Surge Capacity, vreest dat anders de deadline van 15 september niet wordt gehaald.

Ierland komt met boosterprik voor ouderen

Ierland gaat ouderen boven de 80 jaar die volledig zijn gevaccineerd een boostervaccin aanbieden, heeft het ministerie van Gezondheid bekendgemaakt.

Ook mensen van 65 jaar en ouder die in een verzorgingstehuis wonen, komen hiervoor in aanmerking. Voorwaarde bij beide groepen is dat zij minimaal zes maanden daarvoor hun laatste prik hebben gekregen.

Vandaag riep de Wereldgezondheidsorganisatie WHO westerse landen op om tot eind dit jaar geen boostervaccins te geven, omdat veel armere landen de vaccins harder nodig hebben. De vaccinatiegraad is daar in veel gevallen laag.

Beeld voor zorgmedewerkers en slachtoffers pandemie onthuld in Oisterwijk

In de Noord-Brabantse gemeente Oisterwijk heeft prinses Margriet een bronzen beeld onthuld ter ere van alle medewerkers in de zorg. Ook wordt met het beeld iedereen die getroffen is door de coronapandemie herdacht.

Bij de onthulling waren onder anderen demissionair minister De Jonge (Volksgezondheid) aanwezig en medewerkers van ziekenhuizen en zorginstellingen uit het hele land, meldt Omroep Brabant. Ook waren nabestaanden van coronaslachtoffers erbij.

Het beeld Salutifera Unitas is ontworpen door de vorig jaar overleden Nederlandse kunstenaar Kees Verkade. De komende weken krijgen zo'n 3000 zorginstellingen in het hele land een afbeelding van het beeld.

WHO wil dat westerse landen tot eind dit jaar geen boosterprikken aanbieden

Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept westerse landen met een grote voorraad coronavaccins op om tot het eind van het jaar geen boosterprikken te geven.

Tedros liet al weten dat hij tot eind september een stop wilde op de extra prikken. De WHO wil dat eerst meer vaccins naar arme landen gaan, waar de vaccinatiegraad vaak veel lager ligt dan in rijke westerse landen.

De WHO-directeur zei met afschuw te hebben geluisterd naar opmerkingen van farmaceutische bedrijven. Die beweerden dat er genoeg vaccinvoorraad is om boostershots aan te bieden én om aan landen te leveren die een groot tekort hebben aan vaccins.

"Ik wil me er niet bij neerleggen dat bedrijven en landen die de wereldwijde levering van vaccins in handen hebben, denken dat de arme mensen in de wereld blij moeten zijn met restjes", aldus Tedros.

Minder regio's op 'zeer ernstig'

In Nederland geldt nu voor zes regio's de categorie 'zeer ernstig'. Dat waren er vorige week nog negen. Het gaat om Flevoland, Amsterdam-Amstelland, Haaglanden, Rotterdam-Rijnmond, Zuid-Holland Zuid en Twente. In 19 van de 25 veiligheidsregio's is nu risiconiveau 'ernstig' of 'zeer ernstig' van kracht, één meer dan een week geleden. Er zijn per regio vier risiconiveaus mogelijk op het coronadashboard van de overheid. Er vallen dertien regio's in de categorie 'ernstig' (vorige week negen).

Bij de twee hoogste risiconiveaus wordt de corona-situatie in Nederland als slecht wordt beoordeeld. Het risiconiveau 'zeer ernstig' houdt in dat er meer dan 250 positieve coronatesten per 100.000 inwoners zijn gemeld en dat er meer dan 27 op de 1 miljoen inwoners met corona in het ziekenhuis zijn opgenomen.

Er zijn ook regio's die net als vorige week op het risiconiveau 'zorgelijk' blijven staan, dat zijn Groningen, Noord- en Oost-Gelderland, Noord-Holland Noord, Limburg-Noord, Brabant-Zuidoost. Er is geen enkele regio die op laagste niveau staat.

Minder vaccins beschikbaar voor arme landen

Het internationale vaccinatieprogramma Covax verwacht dit jaar 20 procent van de mensen in armere landen een eerste coronaprik te kunnen geven. Dat is een stuk minder dan verwacht, zeggen de organisaties achter het programma.

In juli verwachtte Covax ruim 2 miljard doses van coronavaccins gedoneerd te krijgen, maar dat aantal is gedaald naar 1,425 miljard doses, waarvan 1,2 miljard bestemd zijn voor arme landen.

Productieproblemen bij farmaceuten Johnson & Johnson en AstraZeneca zorgen ook voor minder gedoneerde vaccins dan verwacht, net als vertraging van de goedkeuring van de vaccins van het Amerikaanse biotechbedrijf Novavax en het Chinese Clover Biopharmaceuticals. Ook exportbeperkingen voor Serum Institute of India (SII), verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de coronavaccins, spelen een rol.

RIVM: 2843 positieve tests, gemiddeld lichte stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 2843 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 356 meer dan gisteren.

Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Lichte stijging

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests licht: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 2558 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 3 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 671 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 678), van wie 219 op de IC (gisteren: 215), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Bij het RIVM werden 7 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 6 doden per dag, tegen 5 doden per dag een week eerder.

NS-directeur: mondkapjesplicht in trein wringt

Het huidige mondkapjesbeleid, waarbij in het ov een mondkapje is verplicht, is niet consistent en ingewikkeld voor reizigers. Dat zegt NS-directeur Marjan Rintel tegen BNR Nieuwsradio. "In de praktijk is het lastig, niemand begrijpt het meer. In het winkelcentrum Hoog Catharijne hoef je geen mondkapje op, maar op het station van NS wel." De topvrouw spreekt van een 'onwerkbare situatie'.

Ook de werksfeer voor NS-medewerkers is de afgelopen tijd verminderd, vanwege discussies en agressie over de mondkapjesplicht. "Als je continu reizigers moet aanspreken op de mondkapjes, dan is dat niet leuk werken."

Het demissionaire kabinet streeft ernaar om op 20 september de resterende mondkapjesplicht los te laten. Komende dinsdag geven minister De Jonge en premier Rutte een persconferentie over deze en andere versoepelingen. Rintel zegt ervan uit te gaan dat de mondkapjesplicht op die datum vervalt.

De Jonge blijft erbij: geen sprake van vaccinatiedwang of -drang

Demissionair minister De Jonge (Volksgezondheid) blijft erbij dat er geen sprake is van vaccinatiedwang of -drang als een coronatoegangsbewijs verplicht wordt voor de horeca. Volgens hem moet er worden nagedacht over een manier waarop de mensen die zich hebben laten vaccineren, meer vrijheden kunnen krijgen. "We moeten hen de mogelijkheid gunnen om weer terug naar normaal te gaan en ons niet langer te laten beperken door de groep die de vaccinatiemogelijkheid niet heeft aangegrepen."

Daarmee is er volgens hem geen sprake van een tweedeling in de samenleving. "Juist niet. We willen die samenleving juist bij elkaar houden en met elkaar een volgende stap zetten in de versoepelingen. Maar vrijheid is niet vrijblijvend. Die komt met de verantwoordelijkheid om dat te doen wat je zelf kunt doen om bij te dragen om die bladzij om te slaan en de beperkende maatregelen achter ons te laten."

Komende dinsdag geven De Jonge en demissionair premier Rutte weer een coronapersconferentie. Dan wordt bekendgemaakt of maatregelen zoals anderhalve meter afstand bewaren en de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer kunnen verdwijnen. "Dat de mogelijkheid op tafel ligt om wat breder te gaan werken met coronatoegangsbewijzen, lijkt mij volmaakt logisch. Dat is ook wat je in alle landen om ons heen ziet", zegt De Jonge.

Voor evenementen, theaterbezoek en grote sportwedstrijden werken organisatoren al met een coronatoegangsbewijs. Een volledige vaccinatie, een negatieve testuitslag of een bewijs van een recente besmetting volstaat om toegelaten te worden. Wanneer er met coronatoegangsbewijzen wordt gewerkt, kan twee derde van de reguliere capaciteit worden benut, op voorwaarde dat bezoekers een vaste zitplaats hebben.

GGD Utrecht gaat prikken in moskee

De GGD Utrecht opent vanaf 12 september een vaccinatielocatie in de Ulu Camii-moskee in de Utrechtse wijk Lombok. Op de tijdelijke locatie kunnen 12-plussers één dag per weekend zonder afspraak terecht voor een Janssen- of Pfizerprik. Met een priklocatie in de grootste moskee van de stad hoopt de GGD veel mensen te bereiken.

De GGD is ook actief met 'vrije inloop'-prikstraten in Overvecht en Kanaleneiland, wijken met veel inwoners met een migratieachtergrond. De vaccinatiegraad onder Nederlanders met een migratieachtergrond is relatief laag. In de speciale vaccinatielocaties, waar ook artsen en verpleegkundigen aanwezig zijn om vragen te beantwoorden, zijn de afgelopen twee maanden 1500 inwoners gevaccineerd.

Meeste burgemeesters christelijke gemeenten in Gelderland zijn ingeënt

De meeste burgemeesters van de christelijke gemeenten van Gelderland zijn gevaccineerd tegen corona. Dat meldt Omroep Gelderland na een rondgang langs de Bible Belt-burgemeesters. De SGP-burgemeesters van Barneveld, Putten en Elburg zijn ingeënt, evenals van Neder-Betuwe, Nijkerk, Ede en Harderwijk (CDA), Oldebroek (VVD) en Ermelo (partijloos).

De rondgang volgt op een recent interview van De Stentor met de burgemeester van Nunspeet (SGP), waarin hij mensen opriep zich te laten vaccineren, maar zelf uit geloofsovertuiging de prik afwees. Dat leidde tot veel kritiek, onder meer uit de lokale politiek.

De SGP-burgervader van Scherpenzeel wilde de vraag van Omroep Gelderland niet beantwoorden, omdat hij geen belang ziet in openheid erover. "Ik zie helaas dat er rondom dit vraagstuk een tweedeling dreigt te ontstaan in de samenleving. Als ik mijn keuze openbaar zou maken, zal ik daardoor deze kloof niet kunnen dichten."

Virologen waarschuwen voor toename covidpatiënten in gebieden met weinig testcentra

Uit recent onderzoek van het CBS blijkt dat de testbereidheid lager ligt in delen van het land waar de afstand tot een teststraat groot is. Bij BNR Nieuwsradio pleiten virologen en epidemiologen daarom voor meer verspreide testcapaciteit, om te voorkomen dat het aantal ziekenhuisopnames in regio's met weinig teststraten zullen stijgen.

Voor de uitbreiding van de testcapaciteit kan creatief worden gedacht, zegt epidemioloog Arnold Bosman tegen de radiozender. "Als je bijvoorbeeld apotheken en huisartsen gratis sneltesten laat afnemen, dan kan je letterlijk op elke hoek van de straat een testlocatie hebben."

GGD-GHOR Nederland zegt tegen BNR niet bezig te zijn met het uitbreiden van de testcapaciteit, omdat er op dit moment voldoende landelijke dekking is.

Belgische media: vanaf 1 oktober coronapas in Brussel

Brussel voert hoogstwaarschijnlijk vanaf 1 oktober een coronapas in. Daarover hebben de verschillende Belgische overheden een principeakkoord gesloten, melden Belgische media als VRT en Le Soir. Bij een bezoek aan een restaurant of café zal iedere 16-plusser moeten aantonen dat hij gevaccineerd is of recent negatief heeft getest op corona. Het 'Covid Safe Ticket' wordt waarschijnlijk ook ingevoerd voor toegang tot sportzalen, nachtclubs en theaters.

De coronapas wordt volgens de media vooralsnog alleen in Brussel ingevoerd, omdat de vaccinatiegraad er te laag ligt. In de hoofdstad is 62,1 procent van de meerderjarige bevolking volledig gevaccineerd, tegen 72,6 procent in Wallonië en 89,4 procent in Vlaanderen. De invoering van de coronapas moet de prikbereidheid verhogen, zoals dat ook gebeurde in Frankrijk en Italië na de introductie van zo'n pas.

Andere gewesten kunnen het Covid Safe Ticket ook invoeren, maar Vlaanderen en Wallonië hebben al laten weten dat ze de invoering niet nodig vinden.

'Advies verre reisbestemmingen verandert'

Reizen naar vrijwel alle verre landen wordt nog altijd afgeraden, maar dat gaat mogelijk snel veranderen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken werkt aan een herziening van het mondiale negatieve reisadvies, schrijft De Telegraaf.

"Het virus gaat niet meer weg. Je kunt de wereld niet op slot houden en we onderkennen het belang van reizen", citeert de krant een woordvoerder van het ministerie. Die voegt eraan toe dat de veiligheid van de reiziger en de Nederlandse volksgezondheid gewaarborgd moeten blijven.

Voor oranje landen geldt het advies om er niet naartoe te reizen, tenzij strikt noodzakelijk. Momenteel is vooral buiten Europa vrijwel de hele wereld oranje, of rood.

Focus op covid zit strijd tegen hiv, tbc in de weg

De bestrijding van hiv, tbc en malaria is vorig jaar door de coronapandemie in de knel gekomen. Dat staat in een rapport van het GlobalFund, een fonds dat dergelijke ziektes bestrijdt. Het aantal mensen dat werd bereikt met hiv-preventie en -behandeling daalde met 11 procent in vergelijking met 2019. Het testen op hiv daalde met 22 procent.

In de landen waarin het fonds investeert werden een miljoen mensen minder behandeld voor tuberculose, een afname tot 4,7 miljoen mensen. Bij malariabestrijding is het beeld iets rooskleuriger. Er werden bijvoorbeeld meer muskietennetten verspreid.

Het GlobalFund investeerde in coronajaar 2020 3,55 miljard euro in het bestrijden van hiv, tbc en malaria. Voor de bestrijding van corona werd 827 miljoen euro vrijgemaakt.

Goedemorgen!

Welkom in het coronablog van woensdag 8 september. In dit blog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.