Veruit de meeste covidpatiënten in ziekenhuis zijn niet gevaccineerd
Van alle patiënten die in de week van 12 tot en met 18 juli in het ziekenhuis werden opgenomen met covid was ten minste drie kwart niet of niet volledig gevaccineerd.
Negen procent was volledig gevaccineerd maar belandde toch minstens twee weken na hun tweede prik of na hun vaccinatie met Janssen in het ziekenhuis met covid-19.
Zo'n vijf procent was wel gevaccineerd maar maakte door een al bekende afweerstoornis geen of onvoldoende afweerstoffen aan.
De cijfers zijn afkomstig uit een rondvraag onder longartsen in alle Nederlandse ziekenhuizen. Een overgrote meerderheid van de ziekenhuizen reageerde en verschafte informatie over de vaccinatiestatus van 315 van de in totaal 370 in de week van het onderzoek opgenomen covid-patiënten.
Dan is er nog een kleine groep (11 procent) waarover onvoldoende gegevens beschikbaar zijn, of die voor een andere aandoening dan covid zijn opgenomen en in het ziekenhuis positief testten voor SARS-CoV-2. Het gaat hier niet om covid-19-patiënten, maar vanwege besmettingsgevaar liggen ze wel op covidafdelingen.
Duidelijk beeld
Voorzitter Leon van den Toorn van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) deed de rondvraag om inzicht te krijgen in welke patiënten er op dit moment met covid-19 in het ziekenhuis belanden.
De gegevens van de 315 patiënten over wie de longartsen gerapporteerd hebben, vertellen een duidelijk verhaal, zegt Van den Toorn. "Het beeld gaat niet opeens heel anders worden als we van de resterende patiënten ook de vaccinatiestatus zouden kennen."
De overgrote meerderheid van de covid-19-patiënten die in de week beginnend op 12 juli in het ziekenhuis werden opgenomen, was niet of niet volledig gevaccineerd. "75 procent had om enige reden geen vaccinatie gehad, dat laat nog maar weer eens zien hoe belangrijk het is dat iedereen zich volledig laat vaccineren", zegt Van den Toorn.
In zijn eigen Erasmus MC komen veel van de ongevaccineerde covid-19-patiënten uit achterstandswijken. Ze hebben vaak een migratieachtergrond. "Er is echt extra aandacht nodig om de vaccinatiegraad in die wijken en in dorpen waar hetzelfde speelt op te krikken. Daar is nog veel winst te behalen."
Geen verklaring
Een op de twintig opgenomen patiënten leed aan een al bekende stoornis van het afweersysteem waardoor de bescherming tegen infecties verminderd is, ook na vaccinatie. Van den Toorn: "Deze patiënten zijn niet of minder goed in staat antistoffen te vormen tegen het coronavirus."
Uit de rondvraag van de NVALT komt geen verklaring voor het waarom van de ziekenhuisopnamen van de even grote groep volledig gevaccineerde patiënten. Hun achtergrond is helaas niet uitgevraagd. Het is dus niet duidelijk of die bijvoorbeeld door hun hoge leeftijd, ernstig overgewicht of ander onderliggend lijden zoals ernstige hart- en longaandoeningen extra risico liepen.
Of dat ze slachtoffer zijn van het feit dat de vaccins niet 100 procent bescherming bieden tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname en sterfte. "Er is nader onderzoek nodig naar gevaccineerden die opgenomen zijn met covid-19", zegt Van den Toorn.
"Het kan ook gaan om een slechtere antistofrespons op vaccinatie en het coronavirus bij sommige personen. Daar loopt al onderzoek naar, onder andere in het Erasmus MC waar sinds deze week bij elke opgenomen covid-19-patiënt de antistoffen tegen het coronavirus in het bloed worden gemeten."
Gelijk verdeeld
De volledig gevaccineerde covidpatiënten die in de week van 12 juli in de Nederlandse ziekenhuizen zijn beland, hebben verschillende vaccins gekregen. Ziekenhuisopname komt zowel voor na vaccinatie met Pfizer/BioNTech, als Moderna, als AstraZeneca als Janssen.
"Het lijkt ongeveer gelijk verdeeld over de verschillende vaccins", zegt Van den Toorn. "Er springt geen enkel vaccin negatief uit, maar we moeten wel voorzichtig zijn met die constatering. Het gaat om heel kleine aantallen."
