De laatste dans van Sarina Wiegman: 'Droomde als kind al van de Spelen'
Vrijwel elke sportliefhebber die tijdens de eerste coronagolf thuis zat, heeft het verslonden: The Last Dance. De documentaire-reeks op Netflix over het laatste seizoen van Michael Jordan als basketballer van Chicago Bulls. Nog één keer wil Jordan de krachten bundelen, alles uit zichzelf halen en de buitenwereld verbazen met een hoofdprijs.
In Japan hoopt Sarina Wiegman op hetzelfde, als zij woensdagmiddag aan haar laatste dans bij het Nederlands elftal begint.
Een dans die ik met bijzonder veel interesse volg. Niet alleen als sportjournalist, maar ook omdat ik haar bondscoachschap van begin tot eind van dichtbij heb meegemaakt en haar - dat kan ik inmiddels wel zeggen - een mooi afscheid gun.
Al ruim drie decennia is het leven van Wiegman met het Nederlands elftal vervlochten. In de jaren 80 en 90 als leider op het middenveld van Oranje, Wiegman heeft 104 interlands achter haar naam. Daarna als assistent-bondscoach en interim-bondscoach, en sinds begin 2017 als eindverantwoordelijke van Oranje. En altijd als voorvechter van het vrouwenvoetbal in Nederland.
Na de Olympische Spelen vertrekt ze naar Engeland. Na jaren waarin succes een constante was, maar Wiegman zelf een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt.
Bekijk hieronder de aflevering van 'Rivkah tackelt' met Sarina Wiegman, waarin ze vertelt over het succesvolle WK 2019 en de Olympische Spelen van Tokio:
"Al toen ze in 2007 trainer van ADO Den Haag werd, dacht ik: die gaat ooit een keer bondscoach worden. Ze had al zoveel kennis van het vrouwenvoetbal wereldwijd", zegt Danielle Dupon.
Dupon is de beste vriendin van Wiegman, de twee kennen elkaar al bijna veertig jaar. "Zoals ze overkomt in de media, zo is ze ook echt. Ze is heel eerlijk en een slimme griet. Dat ze na de Spelen naar Engeland kon gaan, vertelde ze me wel, maar ik hoefde haar echt niet te vertellen wat ze moest doen. Ze weet zelf heel goed wat ze wil."
Een tikkeltje stijf
Zelf leerde ik Wiegman kennen in 2017, het jaar van het EK in eigen land. In de media kwam ze formeel en perfectionistisch over, een tikkeltje stijf. Maar af en toe was te zien dat dat imago niet overeenkwam met de werkelijke Sarina.
Ik zag het bijvoorbeeld toen ik door een gescheurde kruisband op krukken binnenkwam bij de KNVB en ze erop stond zelf een kop koffie voor me te halen, voor ik aan mijn interview begon.
Maar ook bij een persconferentie in Tilburg voorafgaand aan de poulewedstrijd tegen België liet Wiegman een andere kant zien dan ik - en de buitenwacht - tot dan toe gewend waren.
De zaal zat behoorlijk vol vergeleken met eerder in het toernooi: Oranje en vrouwenvoetbal waren in een paar weken tijd 'hot' geworden. Persconferenties gingen Wiegman nog niet al te gemakkelijk af. Zeker als het voor de buitenlandse media in het Engels moest, kwam ze gespannen over.
Onvervalst Haags
Wat er gebeurde toen de bondscoach de ruimte binnenstapte was dan ook onverwachts. "Heeee An, wijffie! Wat leuk om je te zien!", schalde het in onvervalst Haags door de kamer. Wiegman was Anja van Ginhoven tegengekomen, haar oude voetbalmaatje bij Ter Leede.
Geen van de aanwezige sportjournalisten kon een glimlach onderdrukken. Dat voetbalmaatje is tegenwoordig de perschef van Oranje.
Ook Leonne Stentler ziet hoe die kant van Wiegman nu vaker naar voren komt. "In het begin moesten alle interviews gaan over het proces en het team. Ze was daar heel erg op gefocust en sprak begrensd. Nu is ze veel losser, zie je haar vaker lachen."
Stentler is voetbalanalist en maakte ook een podcastreeks over Wiegman, haar oude coach bij ADO Den Haag. "Eigenlijk vind ik dat ze als trainer nog best wel hetzelfde is als in Den Haag. Maar in het begin wilde ze de boel enorm onder controle houden."
"Bij onze eerste trainingsweken bij ADO moesten we na een oefening naar de bidons rennen als we water wilden drinken. Ze is veel beter geworden in het zien welke karakters je hun gang moet laten gaan en bij wie je er bovenop moet zitten."
Trouw
Wat is gebleven: avontuurlijk in haar keuzes is ze vaak niet, trouw wel. Voor de olympische selectie vielen jonge talenten als Joëlle Smits en Katja Snoeijs af, terwijl de 34-jarige Anouk Dekker wel mee mocht naar Japan. Smits is door de blessure van Sherida Spitse inmiddels wel aan de selectie toegevoegd.
Volgens Stentler kan Wiegman zich dat permitteren nu ze bijna weggaat. "Ze hoeft niet na te denken over alles dat hierna komt en zo heeft ze ook geselecteerd. Ik kan me voorstellen dat ze denkt: waarom zou ik Dekker laten afvallen voor haar laatste toernooi als dat niet hoeft?"
"De nieuwe bondscoach had misschien wel andere keuzes gemaakt. Ik begrijp de kritiek wel, maar ik denk dat het juist ook een kracht is dat ze mensen vertrouwen geeft."
Droom komt uit met Spelen
Ja, er wordt kritisch naar haar gekeken. Dat is inherent aan het vak. Maar in het voetbal geldt: de winnaar heeft altijd gelijk. En een winnaar is Wiegman, met een Europese titel en WK-zilver op zak, wel gebleken.
Anno 2021 zie ik een leider staan die zich comfortabel voelt in haar rol en dat ook uitstraalt. Ik moest glimlachen toen ik haar vorig jaar de Britse media te woord zag staan over haar nieuwe baan, bondscoach van Engeland. De souplesse en losheid waren een verschil van dag en nacht met die eerste buitenlandse persconferenties, in 2017.
Maar eerst, voor dat nieuwe avontuur, de Olympische Spelen. In het vrouwenvoetbal, zeker voor de generatie van Wiegman, het hoogst haalbare in de sport.
"Het feit dat ze al een jaar geleden naar Engeland kon gaan en (door het uitstel van de Olympische Spelen wegens corona, red.) gelijk zei: ik wil eerst naar de Spelen, zegt genoeg", zegt beste vriendin Dupon. "Dit was als kind al een droom van haar en nu mag ze ernaartoe. Echt supergaaf."
Olympisch vuur
The Last Dance eindigt met Michael Jordans zesde titel bij de Chicago Bulls. Zijn ploeg is een van de grootste dynastieën in de sportgeschiedenis. Jordans laatste woorden in de documentaire zijn: "Alles dat je nodig hebt, is één lucifer om het vuur aan te steken."
In Wiegmans geval: het olympisch vuur. Een medaille halen op het toernooi waarvan ze al haar hele leven droomt, voor ze het stokje overdraagt en naar Engeland vertrekt.
