Ombudsman: 'Nog steeds vallen sommige zzp'ers buiten de boot bij coronasteun'
Er zijn nog steeds zzp'ers die buiten de boot vallen bij de coronasteunpakketten. Dat blijkt uit ruim 500 meldingen bij een meldpunt van de Nationale ombudsman. Het gaat mis bij de Tozo-regeling en de tegemoetkoming voor de vaste lasten (TVL), maar ook bij de regeling die speciaal gemaakt is om ondernemers te helpen die niet in aanmerking komen voor andere regelingen (TONK).
"Zzp'ers en kleine ondernemers die niet in aanmerking komen voor coronasteun hebben het moeilijk", zegt ombudsman Reinier van Zutphen. "Buffers zijn op, pensioenpotjes zijn gebruikt, geld is geleend van familie en vrienden." Van Zutphen voorziet bovendien problemen als de overheid steun gaat terugvorderen. "Hier is echt maatwerk nodig, anders gaan veel ondernemers het niet redden."
Van Zutphen herhaalt zijn verzoek om maatwerk in brieven aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en demissionair minister Koolmees (Sociale Zaken).
Geen steun door een operatie
Taxichauffeur Dick Bakker is een van de mensen die aan de bel trok. Door het thuiswerken en de horecasluiting verloor hij 90 procent van zijn klanten. Dankzij 4000 euro TVL-steun overleefde zijn bedrijf de eerste crisiskwartalen. Maar in het eerste kwartaal van 2021 kreeg Bakker opeens helemaal niets meer.
Om de hoogte van de steun voor dat kwartaal te bepalen keek de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) namelijk naar Bakkers omzet in de eerste drie maanden van 2019. Die was toen toevallig laag doordat Bakker wekenlang niet kon werken door een operatie.
Bakker is niet de enige die in de knoop komt door een ongelukkige referentieperiode. Het mislopen van de TVL door te weinig omzet in een bepaalde periode is zelfs een van de vier belangrijkste knelpunten die de ombudsman in kaart heeft gebracht.
Bij de Tozo-regeling is het belangrijkste knelpunt de partnertoets. Door die toets is het steunbedrag vaak te laag voor zzp'ers met hoge vaste lasten. Deze groep zou daarom aanspraak moeten kunnen maken op een ander steunpotje: TONK. Maar ook daar komen zzp'ers in de knel. Bij de TONK mogen gemeenten zelf de toelatingseisen bepalen. Die zijn in een deel van de gemeenten zo streng dat er nauwelijks ondernemers gebruik van maken.
Foute omschrijving
Het vierde knelpunt speelt ook bij de tegemoetkoming voor de vaste lasten. Door een verkeerde sectoromschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) krijgen sommige ondernemers helemaal geen TVL-steun.
Zo kreeg een restauranthouder niets doordat zijn bedrijf bij de KvK foutief omschreven stond als kredietbemiddelaar. Die sector heeft geen recht op steun voor de vaste lasten. Zelfs toen de omschrijving aangepast werd, greep de ondernemer aanvankelijk mis. Pas na bezwaar kreeg hij een gedeeltelijke steunuitkering. Die was onvoldoende om van rond te komen, schrijft de ombudsman.
