Kabinet: Gasunie gaat gasnetwerk ombouwen voor waterstof uit windenergie

Het kabinet wil dat Gasunie het bestaande gasleidingennetwerk gaat ombouwen tot een waterstofnetwerk. Waterstof is een gas dat kan worden omgezet naar elektriciteit zonder CO2-uitstoot. Het is de bedoeling dat in eerste instantie de zware industrie daardoor duurzamer kan gaan produceren.

VVD-staatssecretaris Yesilgöz van Economische Zaken, verantwoordelijk voor het klimaatbeleid, zegt dat deze stap nodig is om de industrie in Nederland te kunnen behouden en tegelijkertijd de klimaatdoelen te halen. De werkgelegenheid in de grote industriële ondernemingen blijft op deze manier behouden.

"Het gasleidingenstelsel dat we in ons land hebben is uniek. Het is een fijnmazig stelsel dat we kunnen ombouwen voor waterstof", zegt de staatssecretaris. "Het zou zonde zijn om die gasleidingen niet te gebruiken." Ze doelt daarmee op de transitie van gas naar duurzame energie, waardoor het gasleidingennetwerk op den duur overbodig zou worden.

Gasunie spreekt van een historisch besluit. "Het is voor ons belangrijk om deze nieuwe energie te gaan transporteren maar het is voor de samenleving nog veel belangrijker", zegt Han Fennema van Gasunie. "We kunnen energie gaan transporteren die ons helpt om de klimaatambities in Nederland, Europa en de wereld te realiseren."

Ongeveer 85 procent van de bestaande leidingen kan worden hergebruikt voor waterstof.

'Veilig en betaalbaar'

Het kabinet kiest bij deze eerste stap voor leidingbeheerder Gasunie omdat het bedrijf veel kennis en ervaring heeft en de ombouw van het bestaande netwerk aankan. Daardoor kan het veilig en betaalbaar, zegt Yesilgöz. Op termijn worden andere marktpartijen niet uitgesloten. "Bedrijven die nu bezig zijn met fossiele brandstoffen zien ook wel dat er wat gaat veranderen."

Dat is GroenLinks met het kabinet eens. "We hebben het voordeel van een bestaand gasnetwerk en van de Noordzee voor windmolenparken", zegt Kamerlid Van der Lee. "Waterstof wordt gemaakt door elektriciteit door water te laten lopen. Die elektriciteit moet dan wel schoon worden opgewekt. Andere Europese landen investeren daar miljarden meer in."

Van windparken op zee naar de productie van groene waterstof, tot transport via het bestaande leidingnetwerk:

Op het moment is er nog heel weinig groene waterstof. Dat is waterstof gemaakt uit wind- en zonne-energie. Voorlopig is er vooral nog grijze waterstof, gemaakt uit aardgas. Yesilgöz: "Maar we moeten nu vast beginnen met het ombouwen van het leidingennetwerk. Op termijn moeten er meer windmolenparken op zee komen om groene waterstof te kunnen maken."

GroenLinks wil dat Nederland op termijn ook waterstof over het omgebouwde leidingnetwerk gaat verdelen die is opgewekt met zonne-energie. "Waterstof wordt een wereldmarkt", zegt Van der Lee. "Zonnecentrales in bijvoorbeeld Zuid-Europa, Afrika maar ook Australië gaan productie van groene waterstof daar mogelijk maken. Die waterstof kunnen we importeren en via de Rotterdamse haven en het leidingnetwerk gaan doorleveren."

Het kabinet is demissionair en moet voorzichtig opereren. Tegelijkertijd kan een volgend kabinet niet met een achterstand worden opgezadeld omdat Nederland gehouden is aan de klimaatafspraken. De zogenoemde waterstofcoalitie, met daarin onder meer energiebedrijven, de industrie en milieuorganisaties, riepen het kabinet daarom in maart op snel actie te ondernemen.