Nieuwe Alcoholwet moet einde maken aan stuntprijzen met alcohol

Stunten met drankaanbiedingen of een biertje kopen in een restaurant voor je dochter van 17. Dat is niet meer van deze tijd, vinden de maatschappelijke organisaties die in 2018 samen met de overheid het Nationaal Preventieakkoord sloten.

Daarom gaat deze week de nieuwe Alcoholwet in, die de Drank- en Horecawet vervangt. De nieuwe regels, geldig vanaf 1 juli, zijn vooral bedoeld om drankgebruik onder jongeren te laten afnemen.

George Verberne, eigenaar van een Jumbo-supermarkt in studentenstad Wageningen, haalt een beetje de schouders op over de nieuwe wet: "In ieder geval geldt de wet voor alle supermarkten, dus we worden er allemaal mee geconfronteerd. Het is natuurlijk een verantwoordelijkheid die we met zijn allen dragen", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

'Fietsenspringers'

Bier is een belangrijk product voor de supermarkten. Volgens Verberne is het "een klantentrekker, een 'fietsenspringer' zoals wij dat noemen. Voor zo'n aanbieding willen mensen op de fiets wel een ommetje maken. Bier, maar ook wijn uiteraard. Of het na 1 juli omzet gaat kosten? Weet ik niet. De marketingjongens zijn heel creatief en zullen wel weer dingen verzinnen waardoor er toch extra mensen naar de winkel komen."

Komt er een eind aan de fietsenspringer? "Dat klinkt wel heel dramatisch, in ieder geval als het om bier gaat. Dan moeten we andere fietsenspringers bedenken. Heerlijke groenten en fruit, broodacties bijvoorbeeld. Mogelijkheden genoeg."

Gratis glazen, bioscoopkaartjes

Wim van Dalen van STAP, het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid, ziet de bui al hangen: dat supermarkten of drankfabrikanten zoals Heineken, Grolsch of Bavaria gratis bierglazen gaan weggeven, of bioscoopkaartjes. Om de verkoop maar op peil te houden. "De industrie moet je niet onderschatten, de supers ook niet. Die weten heel goed hoe ze de liefhebbers van alcohol - en vooral de mensen die stevig drinken - op andere manieren kunnen verleiden".

STAP is blij met de nieuwe Alcoholwet, maar het is volgens Van Dalen pas een eerste stap. "In feite kunnen de verkopers en fabrikanten met die prijzen gaan marchanderen. Die maximale korting straks van 25 procent mag op de formele prijs. Maar dat is een prijs die de verkoper zelf mag bepalen. Dus kost een krat bier nu formeel 16 euro, dan kunnen ze - de supermarkt of fabrikant - daar straks 12 euro van maken. En gaan ze daarop korten. En dan betaalt de consument toch uiteindelijk weer een veel lagere prijs."

STAP wil ook dat het aantal verkooppunten voor alcohol wordt beperkt, en dat reclame en sponsoring aangepakt wordt, vooral op internet. Volgens het instituut is er daarbij een belangrijke rol weggelegd voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Van Dalen: "Zij moeten de wet binnen de detailhandel handhaven, aanbiedingen checken op internet, in de folders. Bij een goede handhaving zie je of die nieuwe wet effect sorteert. Maar het kan hier niet bij blijven. Je geeft partijen die veel belang hebben bij een hoge omzet, nog teveel ruimte om met die prijzen iets uit te halen."

'Voer minimumprijs in'

"Wij zijn voor een minimale bierprijs, zoals in Schotland, Wales, delen van Australië", vervolgt Van Dalen. "Wettelijk vastleggen dus wat de consument minimaal moet betalen voor bier en wijn. Wij zijn niet zomaar tegen drank, wel voor een beperking van de gezondheidsrisico's van alcohol. Dan is een prijsafspraak essentieel."

De NVWA heeft er structureel negen voltijds medewerkers bij gekregen om toezicht te houden op uitvoering van de Alcoholwet. "Daarnaast zijn er al mensen zoals horeca-inspecteurs en mensen die bijvoorbeeld tabakscontrole doen die zich hiermee bezighouden." De autoriteit gaat onder meer steekproefsgewijs controleren, door testaankopen te doen.