Twee vaccins combineren? 'Ik wil gewoon een zo goed mogelijke bescherming'

AstraZenaca als eerste prik, Pfizer als tweede. Zou het combineren van verschillende vaccins moeten mogen? Deze vraag lijkt misschien niet heel relevant - want waarom zou je vaccins willen mixen als twee dezelfde al een zeer goede bescherming bieden - maar sommige mensen willen heel graag dat Nederland het toestaat.

Het gaat dan vooral om mensen die als eerste prik het middel van AstraZeneca kregen, en nu graag een ander willen. Zoals Peter Scheefhals. "Ik wil gewoon een zo goed mogelijke bescherming waar iedereen recht op heeft in Nederland."

'Blij met elk extra procentje'

Nederlanders die gelijk een injectie met AstraZeneca weigerden, mogen sinds kort een nieuwe afspraak maken voor een ander vaccin. Maar mensen die hun eerste Astra-prik wél namen, krijgen geen andere optie voor hun tweede prik.

Scheefhals wil graag Pfizer als tweede prik. Alle vaccins zijn heel goed in het voorkomen van ernstige corona, maar het Astra-vaccin is net als het Janssen-vaccin iets minder effectief dan dat van Pfizer en Moderna in het voorkomen van een infectie.

"Op dit moment ben ik blij met elk procentje extra bescherming", zegt Scheefhals. "Ik ben 60-plusser en heb een longaandoening maar ben niet bij de kwetsbare groep ingedeeld. Ik ben toch een beetje benauwd dat ik niet voldoende beschermd ben na twee doses Astra."

Astra-Pfizer beter dan Astra-Astra?

Of verschillende vaccins combineren in alle gevallen even goed werkt als twee keer hetzelfde merk, is nog niet duidelijk. Wat betreft de veiligheid lijkt het wel goed te zitten, blijkt uit ervaringen in het buitenland.

In sommige Europese landen mogen mensen die balen van hun eerste Astra-prik, wél voor hun tweede prik kiezen voor iets anders. "Dat heeft tot nu toe laten zien dat mixen veilig kan als de interval tussen die twee prikken lang genoeg is", zegt Anke Huckriede, hoogleraar vaccinologie. "Er waren geen ernstigere bijwerkingen dan wanneer je een Astra-vaccin laat opvolgen door een tweede prik met AstraZeneca."

Experts van de Wereldgezondheidsorganisatie zeiden gisteren dan ook: AstraZeneca en Pfizer combineren kan veilig én is effectief. Huckriede: "Als je een eerste vaccinatie met het Astra-vaccin hebt gehad en dat laat opvolgen door een tweede vaccinatie met Pfizer, dan is de immuunrespons beter dan wanneer je nog een tweede prik met Astra geeft."

In Nederland wordt het AstraZeneca-vaccin nu alleen ingezet voor mensen boven de 60, vanwege een zeer zeldzame bijwerking die vooral voorkomt bij mensen onder de 60. Jongere mensen die hun eerste prik met AstraZeneca al hebben gehad, kunnen voor hun tweede prik gewoon AstraZeneca krijgen, stelt de Gezondheidsraad.

Het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid wil mixen eventueel pas toestaan na een nieuw advies van de Gezondheidsraad. Die zegt voor dat advies nog op de uitslag van een groot onderzoek in Groot-Brittannië te wachten. Volgens een woordvoerder kan dat nog twee weken tot twee maanden duren.

Het verbaast Huckriede. In veel landen wordt nu al wél gemixt. In Frankrijk mogen mensen onder de 55 die met AstraZeneca zijn gevaccineerd, voor hun tweede prik kiezen voor iets anders. "Ik had eigenlijk wel verwacht dat de Gezondheidsraad mee zou gaan met de andere Europese landen om een mix toe te staan, zeker voor mensen jonger dan 60."

Twee weken tot twee maanden is lang wachten voor Nederlanders die al een eerste prik met AstraZeneca hebben gehad en nu hopen op een alternatief. Scheefhals: "Als er niks tegen is, waarom krijgen wij dan geen tweede prik met Pfizer aangeboden?"