Landen zonder vaccins hopen op solidariteit van G7
Vanaf morgen vindt de belangrijkste G7-top in de geschiedenis plaats. Dat voorspelt in elk geval het hoofd van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De wereldwijde strijd tegen het coronavirus staat hoog op de agenda van de leiders van de zeven grote economieën.
Onder voorzitterschap van de Britse premier Boris Johnson zullen de rijke landen bespreken hoe ze ervoor kunnen zorgen dat de rest van de wereld toegang krijgt tot voldoende vaccins. Johnson wil dat de hele wereldbevolking tegen eind 2022 gevaccineerd is. Hoe de G7 daarvoor moet zorgen legt hij morgen uit tijdens de top in Cornwall.
Wereldwijd zijn ruim 2,2 miljard doses van een coronavaccin toegediend. In theorie kunnen daarmee 28 op de 100 mensen één dosis krijgen. Ook was het mogelijk geweest om met deze vaccins alle ruim 700 miljoen 65+'ers ter wereld volledig te vaccineren.
Maar de praktijk is anders:
Terwijl westerse landen op koers zijn om deze zomer meer dan de helft van hun volwassen bevolking te hebben ingeënt, zal in sub-Sahara Afrika 1 op de 100 volwassenen tegen die tijd gevaccineerd zijn.
De situatie is extra nijpend sinds India gestopt is met de export van vaccins vanwege de coronacrisis in dat land. Daardoor vist Afrika achter het net. "Van de bijna twee miljard doses die wereldwijd zijn toegediend, is ongeveer 1 procent naar sub-Sahara Afrika gegaan", zei Phionah Atuhebwe van de WHO tegen de BBC.
Achttien Afrikaanse landen hebben geen of bijna geen vaccins over. Marokko, Rwanda en Swaziland hebben niets meer, en Kenia, Ghana en Malawi zullen binnen enkele weken door hun voorraad heen zijn. Ook landen als Syrië, Papoea-Nieuw-Guinea, Venezuela, Haïti, Armenië en Kyrgyzstan staan met lege handen.
Zo zijn de toegediende vaccinaties verdeeld:
Nog een vergelijking: op dit moment worden ongeveer 4,6 miljoen mensen in de G7-landen dagelijks ingeënt. Op dat tempo zal iedere inwoner van de G7 in de eerste week van 2022 volledig gevaccineerd zijn. De armste landen zullen, op hun huidige tempo, pas over 57 jaar hun hele bevolking ingeënt hebben.
De WHO wil dat westerse landen wachten met het vaccineren van hun jongeren en eerst hun overgebleven vaccins met de armste landen delen. De organisatie wijst erop dat zelfs artsen en verplegers ongevaccineerd zijn in veel landen, en dat de pandemie dit jaar meer levens zou kunnen gaan kosten dan in 2020.
Deskundigen waarschuwen al maanden dat een grote vaccinatieongelijkheid een gevaar voor de hele wereldbevolking oplevert, omdat steeds nieuwe varianten van het coronavirus zullen opdoemen overal waar te veel mensen ongevaccineerd zijn.
Zo verschilt de de vaccinatiegraad per continent:
De G7-landen staan niet met alle neuzen in dezelfde richting. De VS heeft zich uitgesproken voor het opheffen van de patentbescherming van vaccins zodat armere landen ze zelf kunnen gaan produceren. Europa houdt wat dat betreft de boot af.
President Biden wil ook 500 miljoen doses vaccin doneren aan armere landen. Die doses moeten nog gekocht worden. Het Verenigd Koninkrijk zegt zelf geen overschot in huis te hebben, dus uitdelen aan anderen zou voor de Britten geen optie zijn.
De Europese Unie daarentegen zegt tegen eind dit jaar minstens 100 miljoen doses te zullen doneren aan noodlijdende landen. Dat gaat de EU doen via het Covax-programma voor de verdeling van vaccins. Dat lijkt een enorme hoeveelheid, maar Covax zelf vraagt om twintig keer zoveel vaccins: 2 miljard doses in totaal. Daarom is het programma ook breder dan de G7 hulp aan het zoeken, in gesprekken met China, India en andere potentiele donorlanden.
