Bonden en werkgevers: geen nulurencontracten meer, doorbetaald tijdelijk verlof werknemers
Als het aan de sociale partners ligt gaat het flexcontract waarmee werkgevers goedkoop arbeidskrachten kunnen inhuren de prullenbak in. Ook de nulurencontracten moeten verdwijnen en er zou een minimumtarief voor zzp'ers ingevoerd moeten worden. En uitzendkrachten mogen minder snel op straat worden gezet.
Werkgeversorganisaties en vakbonden hebben daar binnen de Sociaal-Economische Raad (SER) overeenstemming over bereikt en leggen de aanbevelingen als advies voor bij de vorming van een nieuw kabinet. Gisteren lekte een aantal afspraken al uit.
Als het advies wordt overgenomen, gaat iedereen die werkt daar iets van merken.
Oproepkrachten
De nulurencontracten die veel gebruikt worden in de horeca en in de detailhandel moeten verdwijnen, zeggen de sociale partners. Daarvoor in de plaats moeten werknemers een contract krijgen voor een vast aantal uren, gebaseerd op hoeveel uur er in een kwartaal doorgaans gewerkt wordt. Voor studenten en scholieren komt er een nieuwe contractvorm, die lijkt op het nulurencontract.
Ook moeten mensen eerder een vast contract krijgen; na maximaal drie jaar van tijdelijke contracten moet een vast contract worden aangeboden. Nu gelden in sommige cao's nog uitzonderingen, die zijn straks niet meer toegestaan.
Uitzendkrachten mogen straks door werkgevers alleen nog worden ingezet bij ziekte en in piekperiodes. Ze mogen minder lang werken voor dezelfde opdrachtgever; niet meer vijf jaar - zoals nu - maar drie jaar. Uitzendkrachten mogen nu nog binnen anderhalf jaar van de ene op de andere dag op straat worden gezet. Die periode wordt teruggebracht naar één jaar.
Positie zelfstandigen versterken
Voor zzp'ers moet de zelfstandigenaftrek worden afgebouwd. Daarvoor in de plaats komen fiscale faciliteiten voor zelfstandigen die daadwerkelijk risico lopen met eigen investeringen. Zzp'ers moeten zich straks verplicht verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid.
Ook kunnen zzp'ers die minder dan 30 à 35 euro per uur verdienen, bij de rechter eisen om te worden gezien als werknemer. De opdrachtgever moet dan bij de rechter aantonen dat dat niet het geval is.
Tijdelijk verlof vaste krachten
Ook voor vaste contracten stellen werkgevers en werknemers aanpassingen voor om het voor bedrijven aantrekkelijker te maken om vaste contracten te geven. Zo kunnen mensen met een vast contract door hun werkgever op tijdelijk verlof worden gestuurd als het minder goed gaat met het bedrijf. Het aantal uren per maand kan met 20 procent worden teruggebracht, maar het loon blijft volledig overeind. Daarvoor moet de overheid deels bijdragen.
Ook kunnen een werkgever en werknemer bij een dreigend ontslag samen kiezen voor werk-naar-werkbegeleiding. De transitievergoeding waar een werknemer normaal gesproken recht op heeft, komt dan te vervallen.
Waarschuwing voor kloof
De afspraken van onder meer FNV, VNO-NCW en CNV zijn een reactie op het rapport van de commissie-Borstlap van begin vorig jaar. Daarin werd gewaarschuwd voor de groeiende ongelijkheid tussen mensen met een vast contract en flexwerkers. "Dit is een ernstige sociale kwestie. De scheidslijnen tussen soorten werknemers worden steeds scherper, de verschillen moeten niet te groot worden", stelde commissievoorzitter Borstlap toen.
Volgens de bonden en de werkgevers moeten de plannen helpen om de trend van de groeiende ongelijkheid te keren. De adviezen worden meegenomen in de vorming van een nieuw kabinet. De plannen gelden als een belangrijk advies voor het kabinet, maar hoeveel van de plannen daadwerkelijk in een regeerakkoord terugkomen, is nog maar de vraag.