Komende weken miljoenen coronaprikken: waar staan we nu en wat kunnen we verwachten?
De vaccinatiecampagne staat aan de vooravond van een enorme operatie; als alles volgens planning verloopt, worden de komende weken miljoenen mensen gevaccineerd tegen corona.
Het is inmiddels meer dan vier maanden geleden dat de allereerste prik werd gezet. Sinds 6 januari is het vaccinatietempo geleidelijk aan opgelopen. Afgelopen week is een recordaantal prikken gezet: 986.433. Dat betekent dat tot en met zondag in totaal ruim 7,4 miljoen prikken zijn gezet. Ruim 5,6 miljoen Nederlanders hebben een eerste prik gehad, en bijna 1,8 miljoen ook een tweede.
Demissionair minister De Jonge benadrukte gisteren weer het belang van vaccineren. Hij kondigde aan dat de cijfers genoeg zijn gedaald om de geplande versoepelingen te laten doorgaan. "Dat is vooral een effect van vaccinatie."
Het doel van de vaccinatiecampagne is duidelijk: iedereen die wil en achttien jaar of ouder is, moet begin juli ten minste een eerste prik hebben gehad. Daarbij gaat het ministerie uit van een vaccinatiebereidheid van 85 procent.
Maar om dat doel te halen moet het vaccinatietempo worden opgeschroefd.
Wat zijn de verwachtingen voor de komende tijd? Op 6 juni moeten ruim 10,6 miljoen prikken zijn gezet. Op dat moment rekent het ministerie op ruim 11,8 miljoen geleverde vaccins. Het merendeel daarvan komt van BioNTech/Pfizer: ruim 7 miljoen.
Volgende week wil de GGD een miljoen prikken zetten. "Als het aantal geleverde vaccins voldoende is, moet dat aantal in de komende weken worden opgeschroefd naar twee miljoen per week", zegt een woordvoerder.
Wie zijn nu aan de beurt?
Vanaf deze week zijn mensen die geboren zijn in 1963, 1964 en 1965 aan de beurt voor een vaccinatie. De ongeveer 450.000 mensen die in 1963 en 1964 zijn geboren, kunnen vanaf vandaag een brief op de mat verwachten. Sinds afgelopen zondag konden zij al online een afspraak maken.
De mensen die in 1965 zijn geboren, en dit jaar dus 56 jaar oud worden, kunnen sinds gisteravond online een afspraak maken. Wanneer de groep mensen met het geboortejaar 1966 aan de beurt is, is nog niet bekend.
Ook de groep kwetsbare Nederlanders, bijvoorbeeld mensen die jaarlijks de griepprik krijgen, is aan de beurt. Maar het aantal gemaakte afspraken onder deze groep loopt nog wat achter, zegt een woordvoerder van het RIVM.
Van de anderhalf miljoen mensen die een uitnodiging hebben gekregen, hadden er tot vanochtend ongeveer 670.000 een afspraak gemaakt. "Maar een aantal mensen uit de groep kwetsbaren krijgt vandaag nog een uitnodiging, dus het is nog iets te vroeg voor conclusies." De woordvoerder noemt ook de meivakantie als mogelijke reden dat nog niet veel mensen uit deze groep een afspraak hebben gemaakt.
Hoe gaat die enorme vaccinatiecampagne eruitzien? Het gros van de vaccinaties wordt gezet door de GGD's: ruim vijf miljoen. De GGD wil uiteindelijk 142 priklocaties openen; op dit moment zijn het er 130 verspreid over het hele land.
De GGD heeft genoeg prikkers, maar zoekt nog wel ongeveer duizend BIG-geregistreerde artsen. Volgens de woordvoerder loopt de wervingscampagne nog te kort om iets te zeggen over de animo. Wel verwacht de GGD op tijd over voldoende artsen te beschikken.
Militairen staan op stand-by om te helpen, als dat nodig is. Daarnaast helpen ongeveer zestig ziekenhuizen vanaf eind deze maand met het vaccineren.
'Willekeur' bij uitnodigingen
Het versturen van de uitnodigingen voor de groep kwetsbaren gaat niet geheel vlekkeloos. Het AD berichtte dit weekend dat mensen die bijvoorbeeld slechts een kattenallergie hadden, een uitnodiging voor een prik kregen. Terwijl sommige kankerpatiënten nog steeds wachten op hun vaccinatie.
Het versturen van deze uitnodigingen gaat via huisartsen. Een woordvoeder van de Landelijke Huisartsen Vereniging erkent dat er in sommige gevallen fouten zijn gemaakt bij de selectie. "Maar bij de grootste groep is het goed gegaan." Mensen die denken onterecht een uitnodiging te hebben gekregen, kunnen navraag doen bij hun huisarts, zegt de woordvoerder.
Ook kan het voorkomen dat mensen twee keer een uitnodiging op de mat krijgen: als ze bijvoorbeeld in de zorg werken en op basis van hun geboortejaar aan de beurt zijn. Volgens het RIVM kunnen mensen de tweede uitnodiging negeren.
Vertrouwen in doelstelling
De GGD zegt erop te vertrouwen dat de doelstelling wordt gehaald: begin juli heeft dan iedereen die dat wil minstens één prik ontvangen. "Als de vaccins op tijd geleverd worden", zegt de woordvoerder erbij.
Het kan natuurlijk zo zijn dat de werkelijke vaccinatiebereidheid lager blijkt dan de 85 procent waarmee het ministerie rekent. Al is de kans reëel dat het uiteindelijke percentage in die richting komt, denkt onderzoeker Peter Kanne van I&O Research. "In ons laatste onderzoek eerder deze maand stond een prognose van de uiteindelijke vaccinatiegraad van 81 procent", zegt Kanne. "Maar omdat 10 procent van de ondervraagden nog niet zei te weten of ze zich zouden laten vaccineren, is het realistisch te verwachten dat het werkelijke percentage ergens tussen de 80 en 90 procent uitkomt."
