Europese Commissie wil vanaf 2050 een eind aan vervuiling

• Aida Brands

  redacteur Brussel

Europa moet de komende jaren flinke stappen zetten om vervuiling tegen te gaan. Het gaat dan niet alleen om luchtvervuiling, maar bijvoorbeeld ook over geluidsoverlast. Dat staat in een nieuw actieplan van de Europese Commissie dat ertoe moeten leiden dat Europa in 2030 veel schoner en gezonder is. De ambitie is dat er per 2050 vrijwel geen vervuiling meer is.

Vervuiling leidt volgens de Commissie tot veel gezondheidsproblemen. In Europa sterft een op de acht Europeanen door vervuiling, verreweg de meeste mensen aan ziektes als kanker. De Commissie wil dat er in 2030 55 procent minder doden zijn door luchtverontreiniging.

Ook moet zwerfvuil in zee met de helft worden verminderd, net als het gebruik van pesticiden. "Als we nu niet handelen, schuiven we het probleem door naar onze kinderen. En dan zal het veel moeilijker zijn om er wat tegen te doen en zal het veel meer kosten", zegt vicevoorzitter Frans Timmermans van de Commissie.

Geluidsvervuiling en fijnstof

Dit nieuwe actieplan wordt onderdeel van de Green Deal van Frans Timmermans, het grote EU-plan om milieu- en klimaatproblemen aan te pakken, want veel vervuilingsdoelen vallen samen met de klimaatdoelen. Als er bijvoorbeeld meer elektrisch wordt gereden, neemt ook de luchtvervuiling af.

Toch staan er ook relatief nieuwe punten in dit actieplan. Zo is ook aandacht voor geluidsvervuiling. De Commissie wil dat het aantal mensen dat last heeft van bijvoorbeeld herrie door vliegtuigen en auto's met 30 procent daalt. Volgens berekeningen sterven jaarlijks 12.000 mensen door chronische geluidsoverlast en krijgen 48.000 mensen daardoor hart- en vaatziekten.

De Commissie wil ook nadrukkelijk de hoeveelheid fijnstof in de lucht gaan aanpakken. Dat kan gevolgen hebben voor de plannen om biomassa als duurzame energiebron in te zetten en bijvoorbeeld ook voor mensen met een houtkachel. Het verbranden van hout veroorzaakt veel fijnstof en dus moet de rook uit biomassacentrales en huizen zeer goed gefilterd worden. Zo niet, dan mag er geen hout meer worden verbrand, zegt de Commissie.

Nederland werd, samen met zestien andere landen, al eens op de vingers getikt door de Commissie, omdat het niet aan de luchtkwaliteitsnormen voldeed. De kritiek was dat de luchtvervuiling niet goed wordt gecontroleerd.

Stevige doelen

De doelen zijn volgens Groenlinks-Europarlementariër, Bas Eickhout, stevig. "Lucht- en waterkwaliteit moeten hiermee snel worden verbeterd en ook de geluidsoverlast moet worden aangepakt. Dat is hoognodig." Toch heeft Eickhout nog wel een puntje van kritiek. Volgens hem voldoen de huidige doelen nog altijd niet aan de standaarden van de wereldgezondheidsorganisatie WHO.