'Inhaalgedrag': duidelijke piek in winkelbezoek, minder ommetjes
Nederland heeft de afgelopen dagen massaal de kans gegrepen om te winkelen. Klanten stromen toe nu de strengste coronaregels zijn versoepeld, blijkt uit data van het Nederlands Verplaatsingspanel. De piek van de afgelopen week was ongeëvenaard in de coronaperiode.
"Het is inhaalgedrag", zegt Peter van der Mede, die voor onderzoeksbureau DAT.Mobility de gegevens analyseert. "Mensen wilden weer écht even winkelen. Het effect is onmiddellijk terug te zien in de cijfers."
Uit de data blijkt ook dat het andere corona-uitje bij uitstek, een blokje omlopen, de afgelopen week juist even minder populair werd. De dip verloopt omgekeerd evenredig aan de piek in winkelen.
Het aflopen van de avondklok is ook terug te zien in de cijfers, maar het effect daarvan is minder groot. "De groep mensen die met de avondklok te maken had was relatief klein ten opzichte van de gehele bevolking. Wat bij hen opviel was dat ze eerder naar buiten gingen: al om 03.00 uur in plaats van 04.00 of 05.00 uur. De avondklok was dus ook een ochtendklok."
Eerder was al duidelijk dat er de afgelopen dagen veel meer gepind werd: in kledingwinkels verdubbelden pinuitgaven bijna, vrijetijdswinkels zagen een toename van 48 procent en bouwmarkten, tuincentra en woonwinkels zagen een derde meer pinuitgaven.
Van der Mede kan nog niet zeggen of de trend zal aanhouden. "Daar zijn de winkels nog te kort voor open. Je ziet de piek ook weer afnemen op zondag en maandag, als er minder winkels open zijn. Voor de langere termijn hebben we meer nodig dan week."
Vaker en meer naar buiten
Wel blijkt uit de NVP-gegevens dat Nederlanders de afgelopen maanden elke week al minder thuis zaten. We hielden ons ondanks de lockdown minder strikt aan het advies zo min mogelijk te reizen en iedere week gingen de personen die door de NVP werden gevolgd vaker en langer naar buiten, blijkt uit de cijfers.
Zo steeg het aantal minuten dat Nederlanders autorijden met 40 procent, van 22 minuten per dag in januari naar 30 minuten nu. Ook bereikte het aantal autoritjes van de deelnemers het hoogste niveau sinds 11 december, enkele dagen voor het ingaan van de lockdown.
"Met name autoverkeer is aan het toenemen", zegt Van der Mede. "Dat zie je ook op de weg. De echte rust is voorbij. Het ov daarentegen wordt echt nog gemeden."
Bij Koningsdag was het een gekkenhuis. Mensen snakken ernaar om naar buiten te gaan, dat merk je.
Volgens hem gaat het bij het wegverkeer niet zozeer om woon-werkritten, maar vooral om uitjes met de auto. "Je ziet dat de spitsen nog steeds zijn afgevlakt, omdat mensen vooral op andere momenten reizen, met name naar recreatieve bestemmingen. Er zijn niet zo heel veel dingen open, maar mensen gaan eropuit, naar de natuur."
Van der Mede ziet in de cijfers ook terug dat Nederlanders vaker een blokje om gaan, op de fiets of lopend. Het ommetje was de afgelopen periode weer net zo populair als tijdens de eerste coronaperiode. "We zien dat ze niet echt ergens naartoe gaan. Het is gewoon even naar buiten."
Winkels en terrassen zullen alleen maar drukker worden de komende periode, verwacht Van der Mede. "Het was stervenskoud en slecht weer voor de tijd van het jaar, maar toch zag ik nu al de terrassen vol zitten. Als het mooier weer wordt, zullen mensen alleen maar meer naar buiten gaan."
"Dat hebben we ook wel gezien bij Koningsdag. Het was een gekkenhuis. Mensen snakken ernaar om naar buiten te gaan, dat merk je."