'Overheid overwoog voor 50 miljoen aan HEMA-aandelen te kopen'

De Nederlandse overheid overwoog vorig jaar om medeaandeelhouder te worden van HEMA. Als de winkelketen, die al jaren verlies lijdt, geen overeenstemming zou bereiken met schuldeisers, zou de staat 50 miljoen aan HEMA-aandelen kopen om het bedrijf te redden. Dat schrijft NRC op basis van interne documenten die de krant heeft ingezien na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur.

Het kopen van aandelen was eigenlijk een plan B: aanvankelijk wilde het ministerie van Economische Zaken HEMA op een andere manier tegemoetkomen. De staat wilde daarvoor een van de coronasteunmaatregelen voor bedrijven verruimen, staat in de documenten die NRC heeft ingezien.

'Sentimentele waarde'

Maar een besluit van de Europese Commissie gooide roet in het eten. Die bepaalde in mei vorig jaar dat de betreffende regeling, de zogeheten Garantie Ondernemingsfinanciering (GO), alleen mocht worden gebruikt voor bedrijven die na 31 december 2019 in de financiële problemen waren geraakt. HEMA verkeert al langer in zwaar weer.

Om die reden werkten ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken een alternatief scenario uit, schrijft NRC, waarbij de overheid via een aandelenbelang gedeeltelijk eigenaar zou worden van HEMA. Toenmalig minister Wiebes zou zich in dat scenario hebben kunnen vinden, omdat "op deze manier de belastingbetaler profiteert" van toekomstige resultaten van een financieel gezonde HEMA.

Volgens NRC blijkt uit de interne stukken dat het ministerie bang was voor de politieke en maatschappelijke gevolgen als de HEMA zou verdwijnen. Zo vreesden ze sociale onrust wegens het grote effect op de werkgelegenheid en het straatbeeld. En: "De HEMA heeft voor veel Nederlanders historische en sentimentele waarde."

Hoekstra blokkeerde plan

Toch ging de aankoop van aandelen uiteindelijk niet door, omdat minister Hoekstra van Financiën het plan blokkeerde. Hij wilde dat de markt met een oplossing zou komen.

Uiteindelijk gebeurde dat ook: eind december werd bekend dat HEMA zou worden overgenomen door het Nederlandse investeringsfonds Parcom en de eigenaren van Jumbo. ABN Amro, ING en Rabobank nemen gezamenlijk de schulden van de huidige schuldeisers over.