Ongelijkheid tennis aangewakkerd in media: 'Bij vrouwen gaat het meer om randzaken'
Over vrouwelijke tennissers wordt minder bericht en de verslaggeving gaat ook nog eens minder over de prestaties op de tennisbaan. Dat blijkt uit onderzoek dat de internationale tennisfederatie ITF heeft laten uitvoeren.
Volgens datzelfde onderzoek wordt in de verslaggeving over mannelijke tennissers meer gerefereerd aan de strijd op de baan, terwijl het bij vrouwen vaker gaat over zaken die niets met tennis te maken hebben. Zoals familie, leeftijd, huidskleur en kleding.
NOS-tenniscommentatoren Marcella Mesker en Mark Brasser reageren op de uitkomsten.
'Ik las het en dacht: ja, dit is helemaal waar'
Mesker was in de jaren tachtig proftennisster. Sinds 1987 is ze tenniscommentator. In die jaren heeft ze vaak een verschil opgemerkt in de manier waarop vrouwelijke en mannelijke tennissers bevraagd worden. "Ik zag het onderzoek en dacht: ja, dit is helemaal waar."
Mesker: "Ik ben dertig jaar naar Roland Garros geweest voor de NOS. We gingen vaak naar persconferenties om te horen wat er speelde. Wat me bij de grote vrouwelijke sterren opviel: er werd altijd gevraagd of ze nog geshopt hadden op de Champs-Élysées. Ik vond het pijnlijk en vernederend om dat te aanschouwen."
"Er was altijd wel weer iemand die een verhaal maakte over de kleding en welke kleuren ze leuk vonden. Dan denk ik: jeetje, we zijn hier met een grandslam bezig en dan gaat het over de kleuren van de sokken? Mijn collega's moesten er vooral om lachen. Bij de mannen ging het veel meer over tennis, was het vaker inhoudelijk."
Nog een voorbeeld: de Canadese Eugenie Bouchard werd in 2015 na haar gewonnen wedstrijd op de Australian Open gevraagd of ze een rondje wilde draaien, zodat het publiek haar outfit goed kon zien.
Die vraag zorgde voor grote verontwaardiging en acties, zoals onderstaande montage op Youtube waarin opmerkingen of vragen die daadwerkelijk aan vrouwelijke atleten worden gesteld zijn gemonteerd bij beelden van mannelijke sporters.
In tegenstelling tot Mesker heeft tenniscommentator Mark Brasser bij de uitkomsten van het onderzoek niet direct een gevoel van herkenning.
'Aan Bertens stellen wij dezelfde vragen als aan Haase'
"Ik herken niet dat het bij mannen meer om de wedstrijd zelf gaat en dat het bij vrouwen meer om randzaken gaat. Maar als het uit onderzoek blijkt, zal het ongetwijfeld gebeuren en ergens vandaan komen", aldus Brasser.
"We gaan deze week Kiki Bertens interviewen. Die gaan we geen andere vragen stellen dan bijvoorbeeld Robin Haase. In benadering en becommentariëren van wedstrijden maak ik geen onderscheid. Ik bereid me ook nooit anders voor. Daar ben ik niet mee bezig."
Wel ziet de commentator dat er bij vrouwelijke spelers vaker aanleiding is om iets over die 'randzaken' te zeggen of schrijven, bijvoorbeeld omdat ze op sociale media meer persoonlijke dingen delen.
"Bij vrouwelijke sporters zien we dat ze er een tijd uit stappen om moeder te worden, zoals Serena Williams gedaan heeft. Dat doen mannen niet als ze vader worden. Als Serena na een jaar weer terugkomt en dan tijdens een partij opmerkingen maakt over haar kindje, dan werk je dat ook in de hand. Heel vaak is 1 en 1 ook 2."
Dat er de afgelopen jaren meer aandacht is voor mannen in het tennis, is volgens Brasser ook goed uit te leggen.
"Dat heeft te maken met de periode van vijftien jaar die achter ons ligt: de meest interessante periode die we in het tennis hebben meegemaakt, met de tweestrijd tussen Nadal en Federer en later Djokovic en Murray. Zij hebben elkaar tot ongekende hoogte gestuwd, met vijfsetters van vijf, zes uur, wat enorm tot de verbeelding spreekt. Die tweestrijd heb je bij vrouwen niet gehad, zeker niet sinds het stoppen van Maria Sjarapova. Maar ik heb Serena Williams denk ik wel tien keer de grootste sportvrouw aller tijden genoemd."
"En als die mannen straks gestopt zijn, kan de aandacht zomaar omslaan naar een speelster als Naomi Osaka, als zij gaat domineren en zich blijft manifesteren zoals ze nu doet, op en buiten de baan. Zij durft ook maatschappelijke thema's aan te snijden, zoals Black Lives Matter. Je ziet nu al dat het vrouwentennis daardoor veel meer aandacht krijgt."
Voorvechter Billie Jean King
Dat het onderzoek van de ITF deze week is gepubliceerd, is geen toeval. Vrijdag beginnen de play-offs van de Billie Jean King Cup, het landentoernooi voor vrouwen dat tot dit jaar de Fed Cup heette.
Billie Jean King, de twaalfvoudig grandslamwinnares in het enkelspel die vooral in de jaren zestig en zeventig succesvol was, strijdt al haar hele leven voor gelijkheid en is nu naamgever van het toernooi.
Mesker: "Zij is de voortrekker, zij heeft ongelijkheid in het tennis en de sport ontdekt en benoemd. Dat zij nu ambassadeur is van dit toernooi, is weer een stap in de goede richting. Zij zit er bovenop, is voor meer vrouwelijke officials, coaches, journalisten: gelijkheid."
Voorbeeld
Tegelijkertijd beseft Mesker dat tennis ver voorloopt op andere sporten als het om gendergelijkheid gaat. Zo krijgen mannen en vrouwen bij grandslamtoernooien al lange tijd hetzelfde prijzengeld, de US Open begon er al in 1973 mee, en spelen de vrouwen hun finales ook in de grootste stadions.
"Zeker, wij staan bovenaan. Osaka is de meestverdienende vrouwelijke atlete, ze is het gezicht van de Olympische Spelen in Tokio. Tennis is voor heel veel andere sporten ook een voorbeeld."
"We zijn van ver gekomen, is jaren de slogan geweest. Het gaat de goede kant op, maar het is nog niet genoeg."
