Eeuwige roem in tien minuten voor man en paard, met een half miljard kijkers

• Mark Schattefor

Tien minuten, meer zal het niet zijn. Tien minuten, voor een wedstrijd waar wereldwijd tussen de 400 en 600 miljoen mensen voor klaarzitten. Voor de tv, de pc, met een livestream of een ticker.

Na die tien minuten heeft een ruiter eeuwige roem te pakken, net als zijn paard, vallen mensen elkaar in de armen vanwege zojuist vergaarde rijkdom, of trekken de verliezers bleek weg omdat ze op het verkeerde paard hebben gewed. The Grand National (18.15 uur)

Het is zonder twijfel de beroemdste paardenrace ter wereld. En die vindt sinds 1839 met een enkele onderbreking jaarlijks plaats op Aintree, de paardenracebaan in Liverpool. Met man en paard wordt een heel jaar toegewerkt naar deze steeplechase, de afvalrace der afvalraces.

Er verschijnen veertig paarden aan de start voor een race over een kleine zeven kilometer, verdeeld over twee ronden met in totaal dertig hindernissen. Die hindernissen, waarvan in de tweede ronde The Chair en The Water Jump worden overgeslagen, verschillen in moeilijkheidsgraad.

Becher's Brook

The Chair (de vijftiende hindernis) is de lastigste klip, want de hoogste met ongeveer 1,60 meter. En daar razen ze dus met zo'n 60 kilometer per uur op af.

De eerst 'fence' die een naam kreeg, was Becher's Brook. Vernoemd naar kapitein Martin Becher, die in de eerste editie in 1839 op kop lag maar van zijn paard vloog bij deze zesde hindernis en in de met water gevulde greppel belandde.

"Water is een gruwelijk smerig goedje, zonder de whisky", grapte Becher, terwijl hij overeind krabbelde. Sindsdien draagt de hindernis zijn naam.

En dan is er nog Foinavon, de zevende en 23ste hindernis, net na Becher's Brook. Daarbij dringt zich de vergelijking op met het verhaal van shorttracker Steven Bradbury.

De Australiër had zich in de olympische finale van 2002 al min of meer verzoend met de vijfde en laatste plaats, daarbij wel stiekem hopend op een valpartij van de ver voor hem schaatsende Chinees, Koreaan, Canadees en Amerikaan. Het liefst twee, want dan had hij brons. Maar ze vielen alle vier, waarop hem plotseling goud ten deel viel.

Maar het kan nog gekker. Foinavon Fence is vernoemd naar het winnende paard in 1967, dat halverwege de tweede ronde op de kansloze achttiende plaats lag, maar won omdat de zeventien (!) paarden voor hem allemaal vielen of tot stilstand kwamen bij deze 23ste hindernis.

Red Rum in de BBC-studio

In geen enkel verhaal over de Grand National mag de naam Red Rum ontbreken. Red Rum (achterwaarts gelezen Murder, zie ook de film The Shining) is het enige paard dat er in 172 edities in slaagde drie keer te winnen: in 1973, 1974 en 1977. Hij werd ook nog twee keer tweede.

Bij zijn derde zege mocht Red Rum zelfs op komen draven als eregast in de BBC-studio's voor de uitreiking van de prijs Sports Personality of the Year. De prijs ging overigens naar tennisster Virginia Wade, die dat jaar Wimbledon won door in de finale de Nederlandse Betty Stöve te verslaan.

De bruine volbroedruin overleed in 1995, op 30-jarige leeftijd. Hij ligt begraven bij de finishlijn op Aintree, met daarbij het grafschrift: Respect this place, this hallowed ground, a legend here, his rest had found, his feet would fly, our spirits sour, he earned our love, for evermore.

Waar is Tiger Roll?

Met zijn zege in 2018 en 2019 was Tiger Roll hard op weg een soortgelijke legendarische status te verwerven. De lockdown in 2020 stond een hattrick echter in de weg en vandaag is hij niet van de partij bij de 173ste editie, die om 18.15 uur Nederlandse tijd van start gaat. De eigenaar trok de inschrijving in, omdat hij het niet eens was met de toebedeelde handicap.

De paarden krijgen verschillende gewichten toegewezen, afhankelijk van de vorm waarin het paard verkeert. Het paard met de minste vorm krijgt het minste gewicht mee te zeulen, zodat ook de zwakkere broeders in de race nog kans maken op de zege.

Om de gokkers tegemoet te komen (twee derde van de volwassenen in het Verenigd Koninkrijk schijnt een weddenschap af te sluiten op deze race) dragen de jockeys opvallende tenues, zodat ze ook van grote afstand te volgen zijn.

Winnaar van de race is het eerste paard dat de finish passeert. Met daarbij de ruiter nog op zijn rug, uiteraard. De race begint om 18.15 uur.