Korpschef politie wil eenduidig coronabeleid: 'Ongenoegen neemt toe'
Korpschef Henk van Essen van de Nationale Politie roept de politiek op eenduidig te zijn in de communicatie over coronamaatregelen.
"Toen na de verkiezingen de nieuwe maatregelen voor de komende drie weken moesten worden vastgesteld, zei de ene partij van de avondklok af te willen en werd die toch weer doorgezet. Dat soort boodschappen helpt niet." Hij roept op tot eenduidigheid. "Een consistente boodschap is denk ik van belang voor de samenleving, maar in ieder geval ook voor ons als handhavers."
Het ongenoegen neemt toe, zei Van Essen in het tv-programma Buitenhof, en de mensen willen weten wat voor perspectief het nieuwe kabinet biedt. De vertraging die nu is ontstaan in de formatie noemt hij dan ook ongewenst. "De samenleving snakt naar perspectief, de mensen zijn het zat, ik ben het zelf ook zat."
De politie wordt steeds meer geconfronteerd met protesten, meer dan voorheen. "En wat we altijd willen en altijd hebben kunnen doen, is dat we niet tegenover de demonstranten staan, maar ertussen. Maar op dit onderwerp wordt het ons buitengewoon moeilijk gemaakt."
In de eerste helft van 2020 waren er 1200 demonstraties, in de tweede helft 2500, een verdubbeling. "Er is onvrede, het maatschappelijk ongenoegen neemt toe."
Van Essen signaleert dat de demonstraties vaak worden gekaapt door mensen die niet willen demonstreren maar juist de confrontatie zoeken. "Die hebben soms wapens bij zich, dan moeten wij wel handhaven."
Beelden van de demonstratie op het Malieveld van twee weken geleden leidden tot kritiek op de politie. "Dat ziet er niet fijn uit, dat is fors geweest, maar reken ons niet af op incidenten", zegt hij, "in het algemeen is ons optreden gematigd."
Van Essen is nu een jaar de baas van de Nationale Politie. Hij wil transparant zijn over het werk van de politie. "We moeten dus verantwoording afleggen, dat zal ook in dit geval gebeuren."
De demonstraties in Amsterdam kosten ongeveer een half miljoen euro per weekend. Daarover zegt hij: "Mij gaat het minder om het geld, want het is teruggerekend in uren. Mijn zorg zit in het feit dat al die uren dat we op het Museumplein en op het Malieveld zijn, we niet zichtbaar zijn in de wijk."
Demonstraties moeten altijd mogelijk zijn, dat is een grondrecht, maar het zijn dezelfde collega's die door de week in de wijk aanwezig zijn. "Daar zijn we dan minder zichtbaar. Dat staat onder druk. Te lang de focus alleen op het handhaven van de openbare orde is niet goed."
Racistisch en discriminerend
Over de racistische appjes in een WhatsApp-groep van Rotterdamse politiemensen is Van Essen duidelijk: "Wat ik allereerst dacht is dat het niet professioneel is, kwetsend, onnodig grievend. Dit hoort niet bij de Nederlandse politie die we zijn."
Agenten die de uitlatingen deden, zijn bestraft met een schriftelijke berisping. "We zullen nog onderzoeken of dit een effectieve sanctie is. Waar het mij om gaat is dat dit niet thuishoort bij de politie en dat we dat debat met elkaar aan moeten gaan. En dat doen we ook. We moeten hiervan leren dat er op andere manieren gekeken moet worden. We zijn een inclusieve politie en die norm is gesteld."
Vorige week kwam naar buiten dat agenten uit de WhatsApp-groep zich ook kwetsend en discriminerend hebben uitgelaten naar aanleiding van de moord op de 16-jarige scholiere Hümeyra in 2018. Buitengewoon en onnodig kwetsend voor de familie, dit kan niet, zegt Van Essen hierover. "Dat doet pijn en daar hebben wij ook afstand van genomen. Racisme en discriminatie horen niet bij de politie."
Extra geld nodig
Van Essen heeft ook een wens voor de kabinetsformatie: hij heeft 600 miljoen extra nodig. "Het werk staat onder druk, er moet worden geïnvesteerd in versterking van de basis."
"Het recht van de sterkste kan niet gelden, mensen die zich niet aan de spelregels houden, moeten gecorrigeerd worden. Daar moet je ook in willen blijven investeren. Daarvoor is een stabiele financiering nodig."
