Mogelijk 3 jaar cel voor Poolse schrijver die president 'debiel' noemde
In Polen wordt een bekende schrijver en journalist vervolgd wegens belediging van president Andrzej Duda. Jakub Zulczyk schreef in een Facebookbericht dat Duda "debiel" is. Met deze uitspraak riskeert hij nu drie jaar gevangenisstraf.
Zulczyk reageerde in november op een tweet van Duda over de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Daarin feliciteerde hij Joe Biden met zijn overwinning, "hoewel we de benoeming door het kiescollege nog moeten afwachten". Dat laatste is een formaliteit en daarom was het volgens de schrijver onnodig om een voorbehoud te maken.
Door Duda vervolgens debilem te noemen, ging Zulczyk een stap te ver, vindt het parket in Warschau. "De term is onaanvaardbaar en kan niet worden beschouwd als inhoudelijke kritiek", staat in de aanklacht.
Een woordvoerder van de openbaar aanklager zegt tegen de conservatieve nieuwssite Polityce dat de schrijver inmiddels is verhoord. In dat verhoor bleef hij bij zijn oordeel over de president.
Uitgebreide lasterwetten
Zulczyk schrijft op Facebook dat hij als eerste schrijver in Polen in lange tijd wordt vervolgd om wat hij schrijft. Daarnaast stelt hij dat Duda juist zelf zich schuldig maakt aan beledigingen van groepen mensen. Zo deed hij tijdens een campagnebijeenkomst in 2020 de uitspraak: "Lhbt'ers zijn geen mensen, maar een ideologie."
Polen heeft de afgelopen jaren de lasterwetten uitgebreid. Zo is het beledigen van regeringsleiders en religieuze leiders strafbaar gesteld. Volgens de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) vervolgt Polen het vaakst van alle lidstaten mensen voor smaad en laster. Met name het aantal blasfemiezaken neemt toe.
In december kreeg een man nog een werkstraf opgelegd omdat hij in dronken toestand een penis op een verkiezingsposter van Duda had getekend. Bij protesten tegen de regerende PiS-partij werden demonstranten opgepakt omdat zij 'kwetsende leuzen' over politici scandeerden.
Kranten in protest
Onafhankelijke kranten en nieuwssites hebben de vervolging van Zulczyk veroordeeld en stellen dat de vrijheid van meningsuiting in Polen onder druk staat. Newsweek Polska vraagt zichzelf in een commentaar af hoe de aanklagers gaan bewijzen "dat Duda niet een idioot is".
Het is volgens juristen echter onzeker of Zulczyk daadwerkelijk achter slot en grendel verdwijnt. Advocaat Dominika Bychawska-Siniarska zegt tegen de links-liberale krant Gazeta Wyborcza dat de schrijver vermoedelijk wegkomt met een boete of werkstraf. "Je belandt niet in de gevangenis voor zo'n belediging", hoopt zij.
