Nederland moet de nationale klimaatdoelstelling voor 2030 ophogen van 49 procent naar 55 procent CO2-vermindering ten opzichte van 1990. Dat zegt Ed Nijpels in Nieuwsuur. Als voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord bewaakt Nijpels de uitvoering van het klimaatakkoord.
Later dit jaar komt er een nieuwe Europese klimaatwet waarin staat dat de Europese Unie als geheel 55 procent CO2 moet verminderen in 2030. Dat was eerst nog 40 procent. Maar de nieuwe afspraak leidt niet automatisch tot een nationaal doel van 55 procent voor Nederland.
Nijpels vindt dat Nederland vrijwillig - en nu al - de doelstelling moet ophogen. Want extra maatregelen bedenken die voor het nieuwe doel nodig zijn, kost voorbereidingstijd, zegt hij. Door het doel nu al te verhogen "geef je zekerheid aan al die partijen die bezig zijn met de energietransitie. En juist die zekerheid en consistentie, dat is waar die partijen op dit moment om vragen."
'Nieuwe maatregelen onontkoombaar'
De verhoging waar Nijpels voor pleit is voor Nederland fors. In het recente rapport 'Bestemming Parijs' staat dat als het nieuwe kabinet ervoor kiest om de nationale doelstelling op te hogen naar 55 procent in 2030, nog eens 27 megaton CO2 extra moet worden gereduceerd. Ter vergelijking: de CV-ketels in al onze huizen produceren zo'n 16 megaton CO2 per jaar.
Sommige maatregelen, zoals rekeningrijden en een hogere belasting op gas, zijn daarom volgens Nijpels op dit moment "onontkoombaar". De partijen die de komende tijd gaan formeren, kunnen er volgens Nijpels niet omheen om al tijdens de formatie besluiten voor aanvullend klimaatbeleid te nemen.
'Niet overtoepen'
Demissionair premier Mark Rutte zag vorige week nog geen reden om in het nieuwe kabinet extra klimaatmaatregelen te nemen. "Dan ben je aan het overtoepen", aldus Rutte bij het tv-programma Op1. "Wat je niet moet doen is zó extra, extra, extra dat de gemiddelde Nederlander denkt: ik kan het niet meer bijbenen."
Nijpels is kritisch op dat tv-optreden: "Ik denk dat Rutte niet goed heeft opgelet in de klas. We gaan zo niet overtoepen. We zijn achterstallig huiswerk aan het maken en we weten daarnaast ook al dat we nieuw huiswerk krijgen vanuit Europa."
Dat nieuwe Europese huiswerk wordt nog vastgelegd in een Europese klimaatwet. Daarmee zijn de verhoogde doelstellingen voor 2030 juridisch bindend. Hoe de 55 procent naar de lidstaten zal worden vertaald, is nog niet vastgesteld. Daar gaan de lidstaten de komende maanden over onderhandelen.
Maar dat Nederland moet anticiperen op extra klimaatmaatregelen, lijkt onvermijdelijk. Uit 'Bestemming Parijs' blijkt dat het nu al zeker is dat de huidige beleidsinspanningen van het kabinet "onvoldoende zijn om aan hogere EU-verplichtingen te kunnen voldoen".
Om alleen al de reductie van 49 procent te halen, is volgens het Planbureau voor de Leefomgeving een verdubbeling nodig van de jaarlijkse uitstootvermindering. Met de bestaande maatregelen komt Nederland uit op slechts 34 procent reductie in 2030. Een belangrijke nuancering bij het cijfer van het PBL is dat een deel van het geplande klimaatbeleid nog niet voldoende is uitgewerkt en daarom niet kon worden meegenomen in de berekeningen. Wanneer andere maatregelen "in de pijplijn" worden meegenomen komt de reductie uit op -43 procent.
Eerder spraken we met Ed Nijpels over de klimaatconferentie in Noordwijk aan Zee in 1989, die volgens velen de beste kans was om rampzalige klimaatverandering te voorkomen. Het liep anders:
