Twee Republikeinse vrouwen centraal in groeiende kloof in de partij
De Republikeinse partij is in oorlog met zichzelf. Nu Donald Trump is vertrokken naar zijn resort in Florida moeten volksvertegenwoordigers in Washington besluiten welke richting de partij op gaat. En daarbij worden onderling zware beschuldigingen geuit. Zo beschuldigen fractieleden elkaar ervan 'gestoorde leugens' te verkopen.
Afgelopen nacht kwamen de 211 Republikeinse fractieleden in het Huis van Afgevaardigden in crisissfeer bij elkaar om over de verdeeldheid te praten, maar het heeft een oplossing niet dichterbij gebracht.
Centraal in het gevecht staan twee fractieleden: de rabiate complotdenker Marjorie Taylor Greene en de gematigde stem van de oude gevestigde orde Liz Cheney. Beide vrouwen behaalden tijdens het fractieberaad een overwinning, en zo duurt de patstelling voort.
Joodse lasers
Greene, Afgevaardigde uit Georgia, is nieuw in het Huis en heeft zitting genomen in twee Huis-commissies, die voor de Begroting en die van Onderwijs. Dat zij aan de uiterste rechterkant van de partij staat was bekend, maar na publicaties over haar ware denkbeelden eerder deze maand ontstond er discussie of zij wel lid kan zijn van deze twee belangrijke commissies.
Zo zijn volgens haar twee dodelijke schietpartijen op scholen, waarbij tientallen kinderen om het leven kwamen, in scène gezet door tegenstanders van vrij vuurwapenbezit. Ook is ze ervan overtuigd dat bosbranden in Californië aangestoken zijn met laserstralen, met hulp van rijke Joden die er geld aan wilden verdienen.
Verder likete Greene Facebookposts waarin werd opgeroepen "een kogel door het hoofd" te jagen van de Democratische leider Nancy Pelosi. De Democraten zijn volgens haar sowieso "satanische pedofielen", de kern in het gedachtengoed van complotbeweging QAnon.
Desondanks bleek afgelopen nacht dat zij flinke steun geniet in de Republikeinse fractie. Fractieleider Kevin McCarthy besloot haar niet uit de twee commissies te zetten, maar Greene het woord te geven, waarop zij een staande ovatie kreeg van een aanzienlijk deel van de fractie. "Het kwam neer op de helft", zeiden aanwezigen.
Zotte leugens
Het blijkt voor Republikeinse leiders nog altijd ingewikkeld om uitspraken als die van Greene te veroordelen. Complotdenken en 'alternatieve feiten' hebben in de afgelopen jaren onder Donald Trump een thuis gevonden in de partij. Van de theorie dat Barack Obama niet in Amerika is geboren tot de leugens van Trump over zijn verkiezingsverlies in de afgelopen maanden.
Toch uiten sommigen daarover inmiddels wel hun frustratie. De machtige senaatsleider Mitch McConnell noemde eerder deze week de "zotte leugens en complottheorieën" een "kanker voor de partij en het land". Dat was verrassend, omdat McConnell zich in de afgelopen jaren nooit tegen de leugens en complotten van president Trump heeft gekeerd.
Fractieleider in het Huis Kevin McCarthy wilde niet zover gaan als McConnell. Hij vroeg deze week wel aan Greene om excuses te maken voor haar meest extreme uitspraken. Dat weigerde ze niet alleen, ze ging meteen ook aan de slag om fondsen te werven voor haar zaak. Het duidt erop dat Greene niet van plan is haar toon te matigen.
En dan is er dus Liz Cheney uit Wyoming, de andere Afgevaardigde in het Huis over wie onenigheid is ontstaan. Zij is de derde in rang in het Republikeinse leiderschap in het Huis. En de hoogste Republikein die na de bestorming van het Capitool op 6 januari stemde voor een afzettingsprocedure tegen Trump.
Als een familie
Cheney noemde Trumps bewering dat hij de verkiezingen heeft gewonnen "de grote leugen". De Trump-aanhang in de partij eist sindsdien dat Cheney uit haar leiderschapsfunctie in het Huis wordt gezet.
Maar na uren debat over haar positie afgelopen nacht, stemde onverwacht twee derde van de Republikeinse fractie voor het aanblijven van Cheney. "We hebben gesproken als één familie," zei fractieleider Kevin McCarthy na het fractieberaad. "En we hebben een belangrijke horde genomen." Hij wilde zelf graag geloven dat de partij de verdeeldheid nu achter zich kan laten.
Maar een groot deel van zijn fractie in het Huis applaudisseerde voor Green. Terwijl een nog grotere groep steun uitsprak voor de oude gevestigde orde, die openlijk kritisch is over president Trump. De tweedeling kan haast niet scherper: de richtingenstrijd in de Republikeinse partij is nog lang niet beslecht.