Facebook verwijderde onterecht, oordeelt toezichtsraad in eerste zaken
In vier van de vijf eerste uitspraken van Facebooks toezichtsraad, krijgt het platform ongelijk. De zaken hebben betrekking op verwijderde berichten omtrent haatzaaien, naaktheid, gevaarlijke personen en organisaties en het aanzetten tot geweld.
De raad werkt naar eigen zeggen volledig onafhankelijk, maar is wel via een stichting door het platform gefinancierd en oordeelt alleen over Facebook en Instagram. De 'Oversight Board', zoals het orgaan officieel heet, ging afgelopen najaar van start.
Wat in algemene zin opvalt, is dat de raad kritisch is. Dat is alleen al merkbaar aan het feit dat hij het merendeel van Facebooks oordelen van tafel veegt. De raad vindt dus dat het platform in deze gevallen onterecht berichten verwijderde, terwijl de druk er juist is om meer offline te halen. Het is afwachten of dit op toeval berust, of de raad dit voortzet.
Schorsing van Trump
Daarnaast geldt dat het nu alleen kijkt naar verwijderde berichten en hier straks ook berichten bij komen die volgens Facebook juist had moeten blijven staan. Het gaat zich ook buigen over de vraag of de schorsing Trump op het netwerk terecht is.
De raad keek naar twee berichten die zijn verwijderd op grond van haatzaaien. Een daarvan moet Facebook terugplaatsen, mede omdat de toezichtsraad een andere vertaling gebruikt en het bericht daardoor anders leest. Daardoor wordt geconcludeerd dat de tekst niet denigrerend of gewelddadig is.
Het andere bericht, dat Facebook wel terecht op grond van haatzaaien heeft verwijderd volgens de raad, gaat over het gebruik van een specifiek Russisch woord om Azerbeidzjan aan te duiden. Taalexperts van de raad bevestigen dat Facebooks lezing van het woord correct is en daarmee beledigend van aard.
Kritiek op geautomatiseerd verwijderen
De zaak over naaktheid betreft een uitzondering: Facebook had het bericht al hersteld. Het betreft een bericht met acht foto's, die onderdeel waren van een campagne om aandacht te vragen voor symptomen van borstkanker. Op vijf van de foto's waren tepels zichtbaar van vrouwelijke borsten, op de andere drie niet.
Volgens de raad wilde Facebook hier geen oordeel over, het platform had het bericht tenslotte al hersteld. De raad dacht daar anders over en wijst op het feit dat het bericht door het automatische systeem van Facebook was verwijderd. "Het onjuist verwijderen van dit bericht geeft aan dat er onvoldoende menselijk toezicht is, wat leidt tot zorgen op het gebied van mensenrechten".
Daarnaast wordt erop gewezen dat Facebooks regels de tepels van mannen en vrouwen anders behandelen. "Hierbij wordt gebruikgemaakt van incorrecte automatisering, wat disproportioneel de vrijheid van meningsuiting van vrouwen raakt."
De vierde zaak had betrekking op een citaat van nazi-leider Joseph Goebbels, die werd aangehaald door een gebruiker die het presidentschap van Trump wilde vergelijken met het nazi-regime.
Kritiek op regeringsbeleid
De laatste zaak gaat over een bericht waarin een Franse gebruiker zich uitspreekt over het gebruik van middelen ter bestrijding van het coronavirus, waaronder hydroxychloroquine. Volgens Facebook was er sprake van desinformatie, volgens de raad is het kritiek op regeringsbeleid.
Ook adviseert de raad Facebook op een aantal punten. Zo wordt aangeraden gebruikers meer uitleg te geven over waarom iets wordt verwijderd en is er kritiek op een gebrek aan transparantie op dit vlak. Daarnaast wordt Facebook geadviseerd duidelijkere regels op te stellen als het gaat om de aanpak van medische misinformatie. De adviezen hoeft het platform niet op te volgen.