Ondernemers volgen toch hun droom, winkelleegstand in 2020 amper toegenomen
Het is stil in de winkelstraten, maar het aantal winkelpanden dat leegstaat is afgelopen jaar nauwelijks toegenomen. Op 1 januari stonden er 254 meer panden leeg dan op 1 januari 2020. Voor zo'n 4000 ongebruikte panden werd in de laatste twaalf maanden een nieuwe eigenaar gevonden.
Marktonderzoekbureau Locatus houdt de winkelleegstand bij. In 2019 was er sprake van de grootste toename in 15 jaar tijd. Locatus noemt de geringe toename van de leegstand in 2020 "opmerkelijk", omdat verwacht werd dat de leegstand flink door zou stijgen. In winkeloppervlakte is de leegstand zelfs gedaald, van 8,1 procent van de oppervlakte begin vorig jaar naar 7,6 procent nu.
Volgens Locatus is de verklaring te zoeken in de steunmaatregelen van de overheid en een sterk derde kwartaal. In de zomer was het aantal coronabesmettingen relatief laag en vierden veel Nederlanders vakantie in eigen land.
Sportschool
Ook durfden sommige ondernemers het aan om een nieuw bedrijf te beginnen. Zo opende Lonneke Wesseling een sportschool in de binnenstad van Purmerend. "Ja, waarom niet? Ik heb al heel lang die droom om een eigen sportschool te openen. En corona heeft me daar niet van kunnen weerhouden."
Sterker nog, ze begrijpt niet dat sportscholen nu verplicht dicht zijn. "Ik ben het daar zeer mee oneens. De slijterij is open, en ik moet de deur dichthouden. Snapt u het? Nu in deze tijd is het juist heel belangrijk om te werken aan je gezondheid, je immuunsysteem te versterken en ook innerlijke rust te vinden", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal.
Wesseling geeft toe dat er mensen waren die zich afvroegen of ze wel goed bij haar hoofd was om nu te beginnen met een sportschool. "Maar ik geloof er juist in. Straks mag ik weer open en mensen verlangen er zo naar weer te sporten hier. Of yogalessen te volgen. Mensen zijn steeds meer op zoek naar balans in hun leven. Juist in deze drukke maatschappij met alle stress van dien."
Ze heeft er alle vertrouwen in dat het gaat lukken met haar onderneming. "Er mogen dan af en toe tegenslagen zijn - zoals deze lockdown - maar het komt goed. Dat weet ik zeker."
Thuis bakken
Een paar honderd meter verderop in Purmerend zit Het Bakbijtje, een winkel met allerlei bakbenodigdheden: "Zoals bakmixen, bakvormen, meelsoorten, fondant, marsepein", zegt Rialda Bosschieter. Samen met haar partner Richard opende ze in oktober vorig jaar haar zaak. Het pand stond al enkele jaren leeg en de verhuurder was bereid om de huurprijs een beetje naar beneden bij te stellen. "Daar waren wij natuurlijk ontzettend blij mee."
Ook de bank - vaak kritisch tegenover ambitieuze plannen van mkb-ondernemers - wilde meewerken. "We hebben de plannen wel iets moeten bijstellen. Minder groots, een kleiner assortiment bijvoorbeeld. Maar achteraf vonden we dat eigenlijk wel logisch."
Richard en Rialda wilden in maart van vorig jaar eigenlijk de bakwinkel openen, maar stelden dat toen toch even uit na de uitbraak van het coronavirus. Tot het najaar. "Want ja, hoelang duurt het nog? Mensen willen nu thuis dolgraag bakken, merken we. Doordat velen thuiswerken, is er ook meer tijd om zelf brood en taarten te maken."
Het totale aantal winkelpanden nam in 2020 iets af. Er werden 7500 winkels omgebouwd om een andere functie te vervullen; het werden bijvoorbeeld woningen of kantoren. Maar er kwamen ook 6100 winkelpanden bij. Per saldo verloren dus 'slechts' 1400 panden hun winkelfunctie.
Locatus voorspelde eerder dat 10 procent van het totale aantal winkels in 2022 leeg zal staan als gevolg van de coronacrisis. "Die voorspellingen zijn echter gemaakt in de veronderstelling dat de tweede coronagolf zou eindigen en niet direct zou overgaan in de derde golf. Een sluiting van niet-essentiële winkels was in die voorspelling ook niet voorzien", schrijft het bureau in een persbericht. "Hoe de leegstand zich in 2021 zal ontwikkelen, is dus volledig afhankelijk van de generositeit van de Nederlandse overheid."
