Kritiek in Duitsland: heeft de EU te weinig vaccins ingekocht?
In Duitsland groeit de kritiek op de regering en op de Europese Commissie vanwege het geringe aantal beschikbare vaccins. De inkoop en verdeling van coronavaccins wordt door de commissie geregeld, maar er gaan steeds meer stemmen op dat Duitsland ook voor zichzelf had moeten inkopen.
"Het BioNTech/Pfizer-vaccin is in Duitsland ontwikkeld en andere landen gaan ermee vandoor", zeggen critici, verwijzend naar onder meer Israël en Groot-Brittannië waar al een veel groter deel van de bevolking is ingeënt.
Aanbod extra vaccins afgeslagen
In totaal heeft de commissie meer dan twee miljard vaccindoses besteld bij zes verschillende producenten. Het grootste deel van deze besluiten is genomen toen nog niet duidelijk was welk vaccin als eerste zou worden toegelaten. Logisch dus om het risico te spreiden en niet op een paard te wedden, daar zijn de meeste mensen het wel mee eens.
De kritiek richt zich op het besluit van de commissie om een aanbod van zowel BioNTech als Moderna om extra bij te kopen af te slaan. De bedrijven kwamen hier in november mee, toen al duidelijk was dat deze twee vaccins grote kans maakten om als eerste toegelaten te worden.
Waarom de commissie het aanbod van de bedrijven afsloeg is niet duidelijk. De protocollen van de overleggen daarover worden niet vrijgegeven. Een voor de hand liggende reden is de prijs. BioNTech en Moderna-vaccins zijn veel duurder dan bijvoorbeeld dat van AstraZeneca. Een Moderna-vaccin kost per dosis achttien euro, het BioNTech-vaccin twaalf, die van AstraZeneca maar 1,76 euro.
Lang was er de hoop dat AstraZeneca als eerste toestemming zou krijgen, maar die hoop vervloog eind november toen ze vanwege onduidelijke resultaten een studie opnieuw moesten doen.
'Blamage zonder weerga'
Een aantal grote Duitse kranten, onder meer boulevardkrant Bild en Die Welt, weten het zeker: de Duitse regering heeft verzaakt. Er is veel te weinig BioNTech-vaccin ingekocht, te veel op de EU vertrouwd. Die Welt noemt het een 'blamage zonder weerga'. "Als we op dit tempo doorgaan, duurt het tot 2033 voor we allemaal ingeënt zijn", schrijft hoofdredacteur Ulf Poschardt in een commentaar.
Ook vanuit het Duitse parlement komt harde kritiek op de vaccinatiestrategie van de regering. "In november was al duidelijk dat BioNTech een heel goed vaccin ontwikkeld had, toen had de regering al bilaterale contracten moeten afsluiten", zegt SPD'er Lars Klingbeil. "Het kan niet zo zijn dat het land waarin het vaccin ontwikkeld is, uiteindelijk te weinig doses heeft." Hij wil dat de regering onmiddellijk met de producenten om tafel gaat om bij te bestellen. Daarbij zou geld geen issue moeten zijn, zegt hij. "De lockdown kost ons elke week bijna vier miljard euro."
Coördinatie vanuit Brussel
De Duitse regering ziet niks in zo'n nationale aanpak. Merkel zou bij haar minister van Gezondheidszorg juist op een coördinatie vanuit Brussel hebben aangedrongen. Haar woordvoerder Steffen Seibert vandaag: "We zijn ervan overtuigd dat dat de juiste weg was en is." Volgens Seibert zou het niets aan de huidige situatie hebben veranderd, als Duitsland solo had besteld. Hij vraagt om geduld. "Het is altijd helder geweest dat er in het begin krapte zou zijn."
Ook de Europese Commissie weert zich en wijst erop dat meer bestellingen niet zouden hebben geholpen omdat er niet voldoende productiecapaciteit is. "Er is genoeg vaccin voor iedereen, maar het was altijd al duidelijk dat het stapsgewijs op de markt zouden komen, met pas in april echt grote hoeveelheden", zegt EC-woordvoerder Eric Mamer. "Daarom is het erg verwonderlijk dat iedereen zich nu ineens afvraagt waarom niet alles er al is."
