Saudi-Arabië zet activist voor terrorismerechter, 'juist op Mensenrechtendag'

• Anna Mees

  redacteur Online

De Saudische mensenrechtenactivist Loujain al-Hathloul stond vandaag weer voor de rechter. Ze streed voor het recht op autorijden voor vrouwen en de afschaffing van het mannelijke voogdijschap en moet nu voor een speciale terrorismerechtbank in Riyad verschijnen, zegt Amnesty.

"De rechtbank is volstrekt niet onafhankelijk en staat bekend om hele strenge straffen", zegt een woordvoerder van de mensenrechtenorganisatie. Een advocaat heeft al-Hathloul niet. "Ze kon geen eigen advocaat kiezen. Eerder werd er een door de overheid toegewezen, daar heb je niks aan. Twee weken geleden, bij de vorige rechtbank, deed ze haar verdediging zelf."

Al-Hathloul staat terecht voor het contact hebben met en het doorspelen van informatie naar westerse mogendheden, waaronder Nederland, Engeland en de EU. "Officieel dus niet voor haar inzet voor vrouwenrechten, maar er lijkt een reden bij gezocht te zijn. Het is super ondoorzichtig."

Gemarteld en misbruikt

Volgens Amnesty is al-Hathloul de afgelopen tweeënhalf jaar in detentie gemarteld en seksueel misbruikt. Haar zus Lina vertelde eerder vanuit haar woonplaats Brussel aan de NOS dat hun ouders rode striemen in het gezicht van hun dochter hadden gezien en zich rot waren geschrokken.

Kroonprins Mohammed bin Salman is bang voor activisten als al-Hathloul, zegt arabist en jurist Laila al-Zwaini. "Hij probeert uit te stralen dat hij degene is die vrouwen meer rechten gaf. Jonge mensen die om vrijheid vragen, vindt hij heel gevaarlijk. Net als andere dictators in het Midden-Oosten dat vinden."

Amnesty zegt dat de vrouwelijke activisten die jarenlang hadden gestreden om te mogen autorijden, in september 2017 telefoontjes kregen om ze te waarschuwen niet in het openbaar te reageren op de opheffing van het rijverbod. Maar in plaats van daar gehoor aan te geven, gingen ze door met hun actie tegen het voogdijschap. Daarbij mogen vrouwen en meisjes zonder toestemming van hun mannelijke voogd niet studeren, werken, reizen of trouwen. In juni 2018 werd het autorijverbod voor vrouwen opgeheven, in mei dat jaar werd al-Hathloul gearresteerd.

Statement

Vandaag is Internationale Mensenrechtendag en volgens al-Zwaini wil het koninkrijk een signaal geven aan de internationale gemeenschap door juist nu een mensenrechtenactivist voor een terrorismerechtbank te berechten.

"Het is een stevig statement om dit specifiek vandaag te doen. Bin Salman wil zowel naar landen die kritiek op hem hebben, als naar binnen uitstralen dat hij oppermachtig is."

Vluchtelingen

De arabist vindt dat Nederland en andere westerse landen meer zouden moeten doen, omdat de activisten onze waarden delen maar ook omdat het in ons belang is. "Mensen vluchten uit dit soort landen voor de dictators. Misschien zou ons uitspreken tegen een bondgenoot als Bin Salman op korte termijn flink geld kosten omdat bepaalde deals dan niet doorgaan, maar vluchtelingen kosten ook veel geld en terroristen zijn een bedreiging voor onze veiligheid."

Wanneer al-Hathloul hoort of ze wordt veroordeeld en wat haar straf wordt, is niet bekend.