Achter de moord op Mohsen Fakhrizadeh, de belangrijkste man achter het Iraanse atoomprogramma, zat de geheime dienst van Israël, de Mossad. Dat zegt de Israëlische onderzoeksjournalist Ronen Bergman. Hij schrijft voor The New York Times en schreef het boek Schaduwoorlog over de geheime operaties van de Israëlische geheime dienst.
"Israël vecht tegen elke nucleaire dreiging en doet er alles aan om het atoomprogramma van Iran te stoppen", zegt Bergman. Fakhrizadeh werkte volgens Israël in het geheim aan de ontwikkeling van een kernwapen. Bergman schat in dat de Amerikaanse CIA op de hoogte was. "Gezien de intieme relatie tussen Mossad en CIA lijkt me dat te verwachten." De twee landen werken nauw samen en wisselen al tientallen jaren inlichtingen uit.
Ocean's Eleven
In 2018 nam de Israëlische geheime dienst tijdens een inval in Teheran documenten in beslag. Daaruit zou blijken dat Iran bouwt aan een kernwapen. "Tijdens die Ocean's Eleven-achtige actie zijn handgeschreven papieren buitgemaakt. Handgeschreven door Fakhrizadeh, waarin hij uiterst geheime technieken beschrijft over het maken van een atoombom. Daarom is de moord op deze voor Iran zo belangrijke man belangrijk voor Israël. Ook symbolisch gezien."
De liquidatie heeft een enorme impact in Iran, zegt Bergman. "Het regime vraagt zich af: waarom hebben we deze belangrijke man niet kunnen beschermen? Iedereen kan dus worden vermoord. Dat realiseert het regime zich heel goed."
Escalatie
De aanslag komt op een precair moment, aan de vooravond van een machtswisseling in de Verenigde Staten. Donald Trump besloot in 2018 uit het atoomakkoord met Iran te stappen. Maar de toekomstige president Joe Biden heeft laten weten weer toenadering te willen zoeken tot Iran. Israël is daar geen voorstander van en zou enige escalatie de komende weken niet erg vinden. Dat maakt het voor Biden dan moeilijker om weer met Iran om de tafel te gaan zitten.
Bergman denkt niet dat de aanslag nog even snel op touw is gezet, omdat Trump nog aan het roer staat. "Zo'n gecompliceerde aanslag vergt enorme voorbereidingen. Je kunt zo'n operatie niet zomaar even uitvoeren. Daar hebben ze maanden aan gewerkt. Maar ze hebben hem ook niet afgelast, dat zegt ook wat."
De vergeldingsdreigementen van Iran neemt Bergman niet al te serieus. "De machthebbers in Iran willen vooral hun macht consolideren. Daarvoor moeten de boycots en sancties van de baan. Een oorlog met de VS en Israël is niet in het belang van het regime. Ze zullen liever de nieuwe wind vanuit het Witte Huis willen afwachten."
