Uitspraak in zaak Nicky Verstappen: waar moeten de rechters over beslissen
Is Jos B. schuldig of niet? Ruim 22 jaar na de verdwijning van Nicky Verstappen op de Brunssummerheide in Limburg doet de rechtbank in Maastricht vandaag uitspraak. Verdachte Jos B. hoort dan of hij in de cel moet blijven, en zo ja hoe lang.
De uitspraak is naar verwachting na 13.45 uur te zien op NOS.nl en in de NOS-app.
B. deed afgelopen maanden tijdens het proces voor het eerst zijn verhaal. Hij verklaarde dat hij op die zomerdag in 1998 aan de bosrand stopte voor "een kleine boodschap". Toen werd zijn aandacht getrokken door iets in de verte. Volgens B. ontdekte hij toen het lichaam van Verstappen. De rechters beslissen uiteindelijk hoe geloofwaardig ze dat verhaal vinden.
Het Openbaar Ministerie is daar al uit en eiste begin oktober vijftien jaar cel en tbs met dwangverpleging tegen Jos B. Volgens het OM is hij schuldig aan het seksueel misbruiken en doden van de toen 11-jarige Nicky Verstappen. Daarnaast leggen ze hem het bezit van kinderporno ten laste. Afgelopen weken trokken de rechters zich terug in de zogenoemde raadkamer om te komen tot een vonnis.
Bij iedere zaak, maar zeker in dit soort ingewikkelde zaken wordt in de raadkamer uitgebreid gesproken en nagedacht om tot een vonnis te komen. Hoe dat werkt leggen (oud)-rechters Frank Wieland en Rogier Sonneveldt uit in deze video:
Hoewel de betrokkenheid van Jos B. in de zaak zeker lijkt, wil dat niet automatisch zeggen dat hij ook veroordeeld wordt, zegt L1-verslaggever Jos van den Broek. "Het is de vraag welke betekenis de rechters geven aan die betrokkenheid. Dat bepaalt uiteindelijk of en wat voor straf hij krijgt".
Van den Broek volgt het proces tegen Jos B. op de voet en maakte er een documentaire over. Volgens hem is een van de twijfelpunten de verklaring die B. aflegde in de rechtbank. Daarin zei B. dat hij Nicky Verstappen vond toen de jongen al niet meer leefde. Van den Broek: "Welke kwalificatie wordt daar door de rechters aan gegeven? Dat is cruciaal. Is het leugenachtig, is het onaannemelijk, of vertelt B. hier de waarheid?"
Doodsoorzaak nooit vastgesteld
Ook de dna-sporen van Jos B. op het lichaam en de kleding van Nicky Verstappen zijn belangrijk voor het oordeel van de rechters, verwacht NOS justitie- en politieredacteur Remco Andringa. "Het OM kan niet reconstrueren wat de precieze doodsoorzaak van de jongen is. Maar hoe komen de dna-sporen van B. dan wel in zijn onderbroek? Het OM denkt dat alleen Jos B. Nicky Verstappen gedood kan hebben. Als de rechtbank dat en het seksueel misbruik bewezen acht, dan gaat dat waarschijnlijk veel invloed hebben op een mogelijke straf."
Jos B. heeft het hele proces ontkend Nicky Verstappen seksueel misbruikt en gedood te hebben. De exacte doodsoorzaak is daarnaast nooit vastgesteld. "Toch spreken veel dingen wel in het nadeel van Jos B.", vertelt Van den Broek. "Hij heeft een pedoseksueel verleden, sommige verklaringen zijn tegenstrijdig, hij deed niet mee aan dna-verwantschapsonderzoek en vertoonde vluchtgedrag toen z'n foto door de politie werd verspreid. Het is aan de rechters of ze dat aan elkaar koppelen."
Daarnaast moeten de rechters bepalen hoe toerekeningsvatbaar ze B. beschouwen, vult politie- en justitieredacteur Remco Andringa aan. "Jos B. heeft na z'n aanhouding niet meegewerkt aan geestelijk onderzoek in het Pieter Baan Centrum. Zo hebben ze daar niet goed kunnen vaststellen of B. makkelijk in herhaling zou kunnen vallen als hij ooit vrij komt." Volgens Andringa hechten rechters vaak veel waarde aan de rapporten uit het Pieter Baan Centrum, "Nu moet de rechter een oordeel daarover zelf vellen."
L1-verslaggever Van den Broek is vooral benieuwd of de rechters het bewijsmateriaal en de verklaringen op een hoop gooien of los gaan beoordelen. "Bijvoorbeeld dat ze hem veroordelen voor het misbruik en de kinderporno. Maar niet voor de moord en de ontvoering. Dus dat de rechtbank zegt: dit kunnen we wel bewijzen, en dit niet."
"Het kan alle kanten op", denkt Van den Broek. "Je kunt met goed fatsoen tot een veroordeling komen. Je kan ook met goed fatsoen tot een vrijspraak komen. En dan kan je er dus ook nog tussen gaan zitten."
