Grote groep experts waarschuwt: je gezondheid is nu nóg belangrijker
Er moet meer aandacht komen voor het belang van een gezonde leefstijl in coronatijd, schrijven 65 artsen, wetenschappers en bestuurders van gezondheidsorganisaties in een brandbrief aan het kabinet. Door bijvoorbeeld gezonder te eten, meer te bewegen en voldoende te ontspannen kunnen mensen hun immuunsysteem versterken. Volgens de deskundigen, onder wie Diederik Gommers (Erasmus MC) en Erik Scherder (Vrije Universiteit) kan dat ertoe leiden dat een corona-infectie minder ernstig verloopt.
Vooral voor mensen met overgewicht of obesitas is een gezonde levensstijl belangrijk, zegt Liesbeth van Rossum, eerste ondertekenaar van de brief. Van Rossum is hoogleraar obesitas, internist bij het Erasmus MC en voorzitter van het Partnerschap Overgewicht Nederland. Daarin zitten allerlei organisaties die betrokken zijn bij het beleid en de zorg voor mensen met overgewicht en obesitas.
Niet zomaar 'laagje blubber'
Volgens Van Rossum is ook in de tweede coronagolf duidelijk te zien dat verreweg de meeste coronapatiënten die in het ziekenhuis of op de intensive care terechtkomen (ernstig) overgewicht hebben. "Het beloop van de ziekte is bij hen vaak ernstiger", zegt ze in het NPO Radio 1-programma Nieuws en Co. Dat komt onder meer doordat mensen met overgewicht een chronisch minder goed functionerend immuunsysteem hebben.
"Vet is niet zomaar een laagje blubber", zegt Van Rossum. "Het is een orgaan waarin allemaal hormonen en ontstekingsstofjes worden gemaakt. Als je daar te veel van hebt, dan ben je gevoeliger voor bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten. Maar ook je immuunsysteem in het algemeen werkt dan minder goed."
Nieuw onderzoek laat zien dat de afweer van mensen met obesitas al beter gaat functioneren als ze 5 procent van hun gewicht afvallen, zegt Van Rossum. "Je hoeft echt niet meteen een slanke den te worden."
De internist benadrukt dat obesitas niet bij iedereen wordt veroorzaakt door een ongezonde levensstijl, maar dat bijvoorbeeld ook medicijngebruik en psychosociale oorzaken een rol kunnen spelen. "Desondanks geldt dat een gezonde levensstijl voor iedereen belangrijk is, ook voor mensen met een gezond gewicht. We zitten veel thuis, bewegen minder, snacken misschien meer: dan gaat je immuunfunctie achteruit."
Van Rossum en de andere ondertekenaars van de brandbrief hopen dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) meer aandacht gaat besteden aan de gezonde leefstijl. "Natuurlijk ligt de focus nu op het voorkomen van besmettingen, dat is ook volledig begrijpelijk. Maar communiceer daarbij óók dat leefstijl belangrijk is."
Een woordvoerder van staatssecretaris Blokhuis, die als staatssecretaris van VWS verantwoordelijk is voor onder meer preventie en gezondheidsbevordering, laat in een reactie weten dat het onderwerp absoluut de aandacht heeft van het ministerie. Blokhuis en anderen zijn erover in gesprek met de ondertekenaars van de brief.
"We beseffen dat een gezonde leefstijl een rol kan spelen bij het minder ziek worden, dat is ook de gedachte achter bijvoorbeeld het Nationaal Preventieakkoord. Tegelijkertijd realiseren we ons dat de aandacht voor leefstijl bescheiden was in vergelijking met andere oproepen, zoals over anderhalve meter afstand en handen wassen."
Het ministerie bekijkt momenteel hoe het de aandacht voor gezonde leefstijl kan vormgeven, zegt de woordvoerder van Blokhuis. Inmiddels is in ieder geval duidelijk dat een klein beetje lichamelijke inspanning al een groot verschil kan maken, zegt hij. "Een keer staan achter je bureau, een wandelingetje maken. Je hoeft niet je hele leven totaal om te gooien om je lichamelijke gezondheid te verbeteren."
In 2019 had iets meer dan de helft van de Nederlandse volwassenen matig of ernstig overgewicht. In deze video legt NOS op 3 uit hoe complex het probleem van overgewicht is en hoe het zich verhoudt tot corona:
