De opleving van het coronavirus hakt er in het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis stevig in. De stad kampt met hard oplopende coronabesmettingen en die treffen ook het ziekenhuis. Het ziekteverzuim onder het personeel is gestegen van vier naar zeven procent, ruim honderd personeelsleden zijn besmet met het coronavirus en de reguliere zorg is al met 35 procent afgeschaald.
De ziekenhuis-directeur en specialisten spreken waarschuwende woorden. "We hebben inmiddels drie afdelingen voor covidpatiënten", zegt internist-infectioloog Jan den Hollander. "We hebben al veel geplande operaties in de reguliere zorg moeten afzeggen." En hij verwacht nog een sterke stijging van de afschaling van de reguliere zorg. "Die is echt niet te redden gezien het nog steeds oplopend aantal besmettingen."
Het baart Den Hollander zorgen dat het kabinet zegt dat de reguliere zorg naast de covidzorg door moet gaan. "Dat is echt iets wat niet lukt en dat moet het kabinet nu zelf naar buiten brengen. Dat we het op deze manier niet meer redden. Dat is ook het verschil met de eerste piek, toen werd de reguliere zorg meteen afgeschaald. Die moet van het kabinet nu gewoon doorgaan. En dat kan niet."
Acute zorg
Het water staat het ziekenhuis inmiddels aan de lippen, zegt ook de voorzitter van de Raad van Bestuur Peter Langenbach. Hij ziet de keuzes die hij moet maken met lede ogen aan. Al twee keer heeft de ziekenhuisdirecteur de spoedeisende hulp moeten sluiten. "We moesten ambulances wegsturen. Terwijl we er juist zijn voor mensen die spoedeisende hulp nodig hebben. Dit is vreselijk."
Operaties in de reguliere zorg afbellen, vindt hij ook een moeilijke beslissing. Hij schaamt zich er zelfs voor. Langenbach: "We sturen een bloemetje, want niet iedereen begrijpt het. Maar onze keus is: een covidpatiënt heeft acute zorg nodig en die geven we. De andere zorg moet dan wachten, die in stand houden is onhoudbaar."
De toename van het aantal patiënten is vooral ook te zien op de IC-afdeling. Opschalen is daar nog wel mogelijk, mits er voldoende personeel is en dat is lastig met het huidige ziekteverzuim. "Er is geen plaats meer voor alle patiënten, de maximale capaciteit is bereikt, vanwege het tekort aan personeel, zegt ziekenhuisdirecteur Langenbach.
De inzet van medisch personeel van Defensie en privéklinieken, lijkt specialist Den Hollander onontkoombaar. "Ik zeg nu al: zet het leger in, graag! Dat is echt nodig."
Moeizame logistiek
Bovenop het personeelstekort loopt het overplaatsen van patiënten naar andere ziekenhuizen ook nog eens uiterst moeizaam, is de ervaring in Rotterdam. Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) is voor die overplaatsingen verantwoordelijk. "Maar daar kun je patiënten alleen aanmelden tijdens kantooruren. Heel erg gek", zegt Den Hollander.
In de avond moet zijn personeel zelf rondbellen. Een "zeer moeizame logistiek" en "totaal onlogisch" noemt hij het. "En al die tijd ligt je patiënt te wachten." Het idee van het LCPS was juist dat de spreiding landelijk goed geregeld zou zijn. Den Hollander: "Dat moeten ze wel opschalen naar 24/7. Zodat je snel zicht hebt op de beschikbare bedden."
Patiënt Anja Geurtsen is besmet geraakt in de horeca, waar ze werkt. In het Maasstad Ziekenhuis kan ze niet meer blijven.
"Een ziekenhuisbed kun je maar één keer bezetten. En zonder personeel, heb je geen beschikbaar bed", zegt Den Hollander. Behalve een toename van het aantal patiënten, ziet hij ook patiënten die steeds zieker zijn. "Ik vrees voor een kopie van de eerste golf."
Het overplaatsen van patiënten loopt nog aan tegen een ander probleem. Ziekenhuizen denken in risico's. Den Hollander: "Een patiënt met risico op een IC-opname kan moeilijker terecht in een ander ziekenhuis. Dat wil dat risico niet lopen."
