Europese verbazing over sterke toename besmettingen in Nederland

Begin september was het aantal coronabesmettingen in Nederland vergelijkbaar met omliggende landen. Maar inmiddels staat Nederland samen met Frankrijk en Spanje in de top van Europese landen met relatief de meeste besmettingen. Dat leidt in het buitenland tot enige verbazing over het hier gevoerde beleid.

De vele besmettingen in ons land zijn volgens een correspondent van de Zwitserse nieuwssite Blick het gevolg van vakantievierende jongeren die het coronavirus meenamen uit bijvoorbeeld Spanje, en de vele illegale feestjes die jongeren hier zouden houden. Ook kerkdiensten met 600 bezoekers, die geen mondkapje dragen, worden in het artikel genoemd als mogelijke oorzaak.

Blick schrijft verder dat premier Rutte er maar niet in slaagt het belang van mondkapjes uit te leggen. Dat valt ook andere buitenlandse media op. De Franse krant Le Monde noemt mondkapjes "onderwerp van een verhitte discussie" in Nederland.

'Flauwekul' en 'naïef'

De Vlaamse viroloog Marc van Ranst vindt de situatie in Nederland eveneens opmerkelijk, maar vergelijkt deze ook met die in België. Er liggen daar volgens het Belgische gezondheidsinstituut Sciensano nu 1050 coronapatiënten in ziekenhuizen, terwijl dit er in Nederland momenteel 1070 zijn. "Iedere week gaan België en Nederland een trapje omhoog in de rangschikking van meest getroffen landen", zei de Vlaamse viroloog vandaag in het NPO Radio 1-programma Nieuws en Co.

Van Ranst ziet dat in beide landen te lang is gedacht dat besmettingen onder jongeren niet zouden overgaan op oudere leeftijdsgroepen. "Dat was flauwekul. Het virus gaat over van jongeren op hun ouders en vervolgens op hun grootouders, dat zien we dag na dag gebeuren."

Veld-epidemioloog en microbioloog Amrish Baidjoe is werkzaam in Noorwegen, waar het aantal besmettingen gestegen is naar zo'n 150 per dag. Dat is zes tot tien keer zo weinig als in Nederland. Ook hij ziet dat hier steeds meer ouderen geraakt worden. "In verpleeghuizen loopt het aantal besmettingen flink op. Het is naïef om te denken dat je populaties van elkaar kunt scheiden."

Het valt de wetenschappers op dat er in Nederland vooral maatregelen worden genomen als het aantal ziekenhuisopnames daar aanleiding toe geeft. "Dat is een indicator die op zich goed is, maar waar de nodige vertraging in zit", aldus Baidjoe, die daarmee aangeeft dat het kabinet mogelijk te laat ingrijpt.

Van Ranst: "In België hebben we daarvoor gewaarschuwd. Hoeveel zieken hoeveel hospitalisaties gaan generen en hoeveel doden gaan vallen, dat weten we wel ongeveer. Maar alles begint met nieuwe gevallen."

Toch lijkt maatregelen nemen op basis van het aantal nieuwe besmettingen ook niet zaligmakend. "Beleid maken op het aantal positieve gevallen is moeilijk, omdat we in Nederland tegen de grenzen van de testcapaciteit aanlopen. Het is sturen in de mist", zegt Baidjoe. Volgens hem is het daarom belangrijk om niet alleen naar cijfers te kijken.

"Kijk naar het draagvlak voor maatregelen, kijk naar hoe mensen zich gedragen. Verschillende indicatoren moeten tot beleid leiden. We moeten het grote plaatje zien." Zijn Vlaamse collega sluit zich daarbij aan. "Er zijn mensen die de maatregelen fantastisch opvolgen en anderen die ze aan hun laars lappen. Die polarisatie was er in de eerste golf niet."