Running mates Pence en Harris kiezen in kalm debat voor 'veilige weg'

• Lennart Bloemhof

  redacteur Online

In een debat met veel onderwerpen en weinig verrassingen hebben vicepresident Mike Pence en running mate Kamala Harris van de Democratische presidentskandidaat Joe Biden in Salt Lake City een stuk duidelijker uiteengezet waar zij voor stonden dan hun presidentskandidaten, een week eerder.

Anderhalf uur lang spraken Pence en Harris achter bureaus in een zaal in de universiteit van Utah over zaken als de coronacrisis, het anti-racismedebat, het Hooggerechtshof en klimaatverandering. Geen moment werd het zo chaotisch als in het eerste debat tussen president Trump en Biden, toen de debatleider al na vijf minuten moest ingrijpen, omdat de mannen elkaar al meerdere keren in de rede waren gevallen.

Pence en Harris lieten hoogstens met het schudden van het hoofd of een minzame lach aan elkaar weten dat ze het niet met elkaar eens waren. Kort voor aanvang gunden de twee elkaar zelfs een vriendelijk knikje. Dat moet ongetwijfeld even wennen zijn geweest voor de Amerikaanse tv-kijker, die iets minder dan vier weken voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen vooral veel bekvechten en polarisatie had gezien.

Harris begon het debat fel, door het handelen van de regering-Trump in de coronacrisis "het grootste falen ooit van een Amerikaanse regering" te noemen:

Het was ook de verwachting in het debat. Harris en Pence hadden namelijk één taak: zo presidentieel mogelijk overkomen. Amerikaanse media omschreven het enige debat tussen de vicepresidenten - normaliter een tussendoortje tussen de presidentskandidatenclashes - als belangrijker dan ooit.

Pence (61) en Harris (55) opereren als bijrijders van kandidaten waarbij niet is uit te sluiten dat ze onverwacht het stuur in handen kunnen krijgen. De 74-jarige Trump lag tot maandag nog in het ziekenhuis vanwege zijn coronabesmetting. Joe Biden, die volgende maand 78 wordt, kan de oudste Amerikaanse president ooit worden bij een inauguratie.

Hoewel Harris in het debat met passie refereerde aan haar 'Joe', liet ze het niet na haar cv op te noemen bij een vraag over of ze het met Biden al eens had gehad over wat te doen als hij niet meer in staat is het presidentschap uit te oefenen.

Mexicaanse griep

Pence gaf op die vraag, gesteld door debatleider Susan Page (chef politiek bij de krant USA Today), overigens geen antwoord. Hij begon over het in zijn ogen gebrekkige handelen van Biden tijdens de Mexicaanse griep in 2009, waarna Page hem niet nog eens dezelfde vraag stelde.

Maar ook Pence deed zijn best zo presidentieel mogelijk over te komen, onder meer door Harris te complimenteren met haar historische positie als running mate en door te benadrukken dat hij politiek ervarener is. "Ik ken het gevoel nog van vier jaar geleden", zei hij.

Hij sloot het debat af door te verwijzen naar twee beroemde rechters in het Amerikaanse Hooggerechtshof: de recent overleden progressieve rechter Ruth Bader Ginsburg en de conservatieve Antonin Scalia. Pence: "Hun families waren bevriend. Zo doen we dat in dit land. We debatteren en daarna komen we weer nader tot elkaar."

Vooral geen fouten maken

Beiden leken in het debat vooral beducht om geen fouten te maken. Volgens correspondent Lucas Waagmeester koos zowel Harris als Pence voor "de veilige weg". Ze verdedigden hun kandidaten dan ook op de manier zoals vooraf werd verwacht. Op een gegeven moment ging het op sociale media vooral over de vlieg die een tijdje op het hoofd van Pence zat.

Het debat vormde volgens Waagmeester een "stevig contrast" met het vechtdebat tussen president Trump en Biden. Het was alleen ook een stuk inhoudelijker; het ging over banen, een weg uit de economische crisis, ziektekostenverzekeringen en klimaatverandering. Pence en Harris vertelden wat hun plannen waren en wat ze afkeurden aan elkaars ideeën. "Er viel echt iets te leren", zegt Waagmeester.

Volgens hem hebben beide running mates geen grote punten gewonnen of verloren. "Voor Harris is dat een betere uitkomst dan voor Pence. De campagne van Trump en Pence zit in de problemen en dit debat was een van de laatste kansen de verkiezingsrace te keren."

Bekijk hier een uitgebreide samenvatting van het debat: