Republikeins Genootschap: 'Genoeg geld om macht koning aan te vechten'

Het Republikeins Genootschap zegt genoeg geld te hebben opgehaald voor een rechtszaak over de macht van de koning. De vereniging voor tegenstanders van de monarchie begon vorige week een crowdfundingsactie om 20.000 euro binnen te halen voor dat doel.

Volgens het genootschap stond de teller gisteren al op ruim 25.000 euro, afkomstig van meer dan 600 donateurs.

De helft van de geldschieters is geen lid van het Republikeins Genootschap, zegt voorzitter Floris Müller. "Dat maakt ons eens te meer duidelijk dat het onderwerp - de macht van de koning - leeft in Nederland."

Portret in de rechtszaal

Volgens de antimonarchisten heeft Willem-Alexander als staatshoofd en voorzitter van de Raad van State te veel invloed op de uitvoerende en wetgevende macht in Nederland. Ze vinden dat zijn positie afbreuk doet aan de onafhankelijkheid van de rechtspraak en dat de trias politica, de scheiding der machten, daarmee in het geding komt. Dat gaat in tegen het Europees recht van een eerlijk en onafhankelijk juridisch proces, zeggen ze.

"Advocaten zweren trouw aan de vorst, rechters worden door hem benoemd, zijn portret hangt in de rechtszaal", somt het Republikeins Genootschap op. "En de wetten, op basis waarvan rechtgesproken wordt, worden door hem ondertekend en gelden anders niet."

In de woorden van de advocaat van het genootschap, Ewout Jansen: "Je ziet die koning steeds overal opduiken."

'Ceremonieel'

Dat is volgens de republikeinen problematisch op het moment dat de koning zelf de rechtszaal binnenloopt om een procedure te voeren. "De koning procedeert regelmatig tegen de media en wint altijd", zeggen zij.

Volgens de grondwet is de koning voorzitter van de Raad van State, het hoogste bestuursrechtsorgaan in Nederland. Op de website van het Koninklijk Huis staat dat die functie puur ceremonieel en symbolisch is. "De koning is voorzitter van de instelling, maar niet inhoudelijk betrokken."

Voorheen speelde de koning een belangrijke rol bij de formatie van een nieuw kabinet, maar in 2012 is dat veranderd. Niet langer de koning, maar de Tweede Kamer benoemt nu een informateur. Daarmee is de koning politiek buitenspel komen te staan.

Kansrijk

Volgens het Republikeins Genootschap is de voorgenomen zaak tegen de macht van de koning kansrijk. De tegenstanders van de monarchie putten hoop uit onder meer de succesvolle zaak van milieuorganisatie Urgenda tegen de staat en uit de zaak tegen de orthodox-christelijke SGP over passief vrouwenkiesrecht.