Kabinet ziet kaart van Nederland steeds roder worden en haalt teugels aan

Het kabinet ziet zich genoodzaakt strengere maatregelen voor heel Nederland te nemen om het coronavirus te bestrijden.

"We zagen dat de ernstige situatie in de grote steden voor het hele land gingen gelden", zei premier Rutte op de persconferentie. "De landkaart kleurt steeds roder."

Het kabinet dacht vrijdag nog dat maatregelen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag nog voldoende waren, maar de situatie bleek ernstiger. Tijdens het weekend raakte het kabinet ervan overtuigd dat iets doen in de drie grote steden niet genoeg zou zijn. "Dat is een kwestie van voortschrijdend inzicht geweest", zei Rutte.

Minister De Jonge vulde hem aan. "Op de weg wordt het drukker, in de treinen wordt het voller en het thuiswerken schiet er soms bij in. Mensen met klachten blijven niet altijd thuis. Mensen die besmet zijn blijken vaak nog met veel anderen contact te hebben gehad. Dat is helaas geen uitzondering."

Rutte en De Jonge wijzen op de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Rutte: "Als je een winkel of café hebt of als je ergens klant bent of gast, dan heb je de verantwoordelijkheid de regels na te leven." Hij hoopt dat ingrijpen zo min mogelijk nodig is, "maar burgemeesters, politie en boa's zijn gemotiveerd om de naleving te controleren."

Het kabinet hoopt dat iedereen begrijpt waarom de extra maatregelen nodig zijn. "We vinden dat meer dan ooit belangrijk", zei Rutte.

De Jonge: "Van elke 170 mensen die je nu tegenkomt is er één die je aan kan steken. Binnen een maand kan de zorg overbelast zijn, en een overbelaste zorg raakt ons allemaal."

Het effect van de maatregelen van vandaag zien we pas over een tot twee weken terug. Daarvoor kan het aantal besmette mensen eerst nog gaan stijgen. De Jonge zei te verwachten dat er halverwege oktober meer dan 400 coronapatiënten op de IC liggen, ondanks de maatregelen die nu worden genomen. Hij vergeleek het virus met een moeilijk bij te sturen mammoettanker.

Mondkapjes

Het advies om in winkels mondkapjes te dragen wordt als 'extraatje' in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag ingevoerd, zei Rutte. Na de persconferentie zei burgemeester Halsema van Amsterdam dat het advies een mondkapje te gaan dragen zal gelden voor de regio's Amsterdam-Amstelland, Rotterdam-Rijnmond, Haaglanden en Brabant-Zuidoost (omgeving Eindhoven, Helmond).

Volgens Rutte hebben mondkapjes wel enig effect, daarom zijn ze ook in het openbaar vervoer verplicht. "But it won't do the big trick, het is niet de grote truc die alles oplost." Hij denkt er zelf wel een te gaan dragen.

Winkeliers mogen mensen zonder mondkapje weigeren:

Het kabinet verwacht dat deze nieuwe maatregelen zeker economische gevolgen gaan hebben. Daarom gaat het kabinet overleggen met bedrijven en vakbonden. Het derde steunpakket, waar de Tweede Kamer morgen over stemt, wordt niet op voorhand al uitgebreid.

De Jonge: "Ons gedrag, dat is wat het verschil gaat maken." Naar verwachting is over twee weken een nieuwe persconferentie. Helpen de maatregelen niet, dan is een echte lockdown niet uitgesloten, melden ingewijden.

In drie weken moet het aantal besmettingen wel echt gaan dalen, anders volgen er nog strengere maatregelen: