Corona centraal tijdens Beschouwingen: 'We zullen lastige keuzes moeten maken'
Premier Rutte wilde tijdens de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen niet reageren op de berichten dat de cafés in het westen van het land om 01.00 uur dicht moeten. "We zijn hier nog over in gesprek met de veiligheidsregio's", zei hij tegen een ongeruste Tweede Kamer. Vanavond geeft hij om 19.00 uur een persconferentie hierover.
Dat geldt ook voor de berichten in Trouw dat de GGD's een voorrangsregeling voor medewerkers in de zorg en het onderwijs niet zien zitten.
Na het debat sprak Rutte hierover met politiek verslaggever Lars Geerts:
In zijn slotwoorden van het debat over de Prinsjesdagstukken zei Rutte dat hij geïnspireerd was door de woorden van SGP-leider Van der Staaij over Willem van Oranje.
"Aan hem wordt de uitspraak toegeschreven dat men niet hoeft te hopen om iets te ondernemen, noch te slagen om te volharden", zei Rutte. "Die woorden van deze grote man, onze oprichter, de vader des vaderlands, de man die ons heeft vrijgemaakt van Spanje, deze woorden hebben een actuele betekenis."
Rutte doelde op de coronacrisis en de ingewikkelde beslissingen die het kabinet moet nemen. "Onvolledige kennis ontslaat het kabinet niet van de verantwoordelijkheid om te handelen", zei hij. "In de komende fase zullen we lastige keuzes moeten maken en misschien ook al morgen."
Kritiek
Ook voordat het laatste nieuws bekend werd, stond het debat al in het teken van de coronacrisis. In de begroting voor volgend jaar staat een uitgavenpost van in totaal 337 miljard euro. Daarvan is maar liefst 46 miljard euro bestemd voor de coronasteunmaatregelen zoals de NOW, Tozo en TVL.
Bij de oppositiepartijen was kritiek te horen over het zogenoemde Wopke-Wiebesfonds. Dat is een nieuw investeringsfonds van 20 miljard euro voor innovatieve projecten die de economie er de komende jaren bovenop moeten helpen.
Sommige partijen vinden het te vaag waar het geld uit dat fonds naartoe gaat. GroenLinks wil dat bij elke investering wordt gekeken of toekomstige generaties er echt iets aan hebben, en dat jongeren mogen meebeslissen. Het kabinet komt de komende weken met meer details over het fonds.
Kijk hier fragmenten uit het debat terug, zoals PvdA-leider Asscher die sprak van een debat "op de Titanic":
Een flink deel van de oppositie is niet te spreken over een nieuw belastingvoordeel voor investerende bedrijven. Deze 'Baangerelateerde Investeringskorting', in de wandelgangen BIK genoemd, is bedoeld voor bedrijven van groot tot klein, die met hun investering werkgelegenheid creëren.
De partijen vinden ook dit plan te vaag, Zij noemen het een "cadeautje" voor multinationals en aandeelhouders. Premier Rutte zegt dat dat niet zo is, en dat juist ook kleinere bedrijven ervan profiteren. Hij heeft beloofd dat er voor 5 oktober een concrete uitwerking ligt.
Inspanningsverplichting
Een meerderheid van de Kamer onder leiding van de PvdA wil een werkgarantie voor werknemers die vanwege de coronacrisis worden ontslagen. Ook dit plan krijgt nog een vervolg. Rutte ziet een garantie niet zitten, maar gaat wel onderzoeken of er een inspanningsverplichting mogelijk is voor werkgevers om hun mensen aan ander werk te helpen.
In het debat ging het opnieuw over meer salaris voor zorgmedewerkers. De PVV, GroenLinks en de SP dienden daar verschillende moties over in. Daar wordt dinsdag hoofdelijk over gestemd. Dan is er ook een Kamerdebat over de coronacrisis.
Niet-westerse migratieachtergrond
PVV-leider Wilders had ook zijn eigen agendapunten. Hij betoogde dat er te veel criminaliteit is en dat juist Nederlanders worden gediscrimineerd. "We worden gekoloniseerd door Arabieren en moslims", zei hij.
Hij diende een motie in waarin hij het proces tegen hem een politiek proces noemt. In een andere motie stelde hij dat rapper Akwasi door de willekeur van het Openbaar Ministerie niet voor zijn agressieve uitspraken wordt vervolgd.
Wilders kreeg hiervoor niet voldoende steun. Wel stemde een meerderheid van de Kamer voor een motie van Denk waarin ongeveer het tegenovergestelde werd uitgesproken, namelijk "dat Nederland geen corrupt land is" en dat de Kamer "haar vertrouwen uitspreekt in de Nederlandse rechtsstaat".
Ook een opvallende motie van de SGP werd aangenomen. Daarin staat dat de criminaliteitscijfers "nog steeds een zorgelijke oververtegenwoordiging laten zien van mensen met een niet-westerse migratieachtergrond" en dat de Kamer wil dat de regering "dit probleem onderkent, onderzoekt en een gerichte aanpak ontwikkelt om zowel de criminaliteit bij deze groepen als in zijn totaliteit terug te dringen".
Je kunt het liveblog van dag 2 van de Algemene Politieke Beschouwingen hier teruglezen.
