Bezetting tophotels nog geen 15 procent, zijn er alternatieven?
Zullen de weekendtoeristen blijven komen? Trekt het zakelijk verkeer weer aan? De vooruitzichten zijn somber. Vastgoedeigenaren houden er rekening mee dat ze andere bestemmingen moeten gaan zoeken voor hotelgebouwen.
Het kolossale hotel nhow Amsterdam RAI staat symbool voor de malaise op de Amsterdamse hotelmarkt. Waar congres- en beursgangers het architectonische hoogstandje zouden moeten in- en uitlopen, zijn de deuren afgezet met roodwitte linten. Tot nader order gesloten.
"Een jaar geleden was iedereen zich aan het opmaken voor de IBC-beurs", zegt Jan Steinebach, hotel-expert bij adviesbureau CBRE. "Er zouden 30.000 mensen naar de RAI komen, voor zeker een week lang. Iedere hotelkamer in Amsterdam zou gevuld zijn."
De werkelijkheid van nu is dat er geen beurzen en congressen zijn. Het zakelijke reizigersverkeer ligt zo goed als stil. Daarmee is grofweg de helft van de klandizie voor de hotels verdwenen.
Staycation
In de andere helft, in vakkringen met leisure aangeduid (vrijetijdsbesteding), begon het de afgelopen maand weer een beetje aan te trekken, na het absolute dieptepunt in het voorjaar bij het begin van de coronacrisis.
Niet dat met het voorzichtige herstel de omzet evenredig aantrok. Kamers worden met prijsacties gevuld; voor een prikkie in een luxe hotel, twee nachten voor de prijs van één, gratis ontbijt. "Amsterdam zónder toeristen is erg leuk om te doen", zegt een stel uit Drenthe dat net heeft ingecheckt voor een staycation in het vijfsterren Conservatoriumhotel naast het Museumplein.
De marketingdirecteur van dat hotel, Ruurd Hooijer, schetst het sombere beeld. "Wij zijn naast de Nederlandse gasten ook sterk afhankelijk van de Amerikaanse markt, en van de Engelse markt. Maar nu, mede door de quarantainemaatregelen in Engeland, valt dat natuurlijk weg. En ik verwacht niet dat dat voor het eind van het jaar terugkomt."
Hij hoopt dat er spoedig een sneltest komt op de luchthavens, waardoor het vliegverkeer weer op gang kan komen. Nu draait zijn hotel, net als dat van de andere vijfsterrenhotels, met een bezetting van 10 à 15 procent. "Doordeweeks dicht bij de 10, in de weekends dicht bij de 15."
Ter vergelijking: de bezetting van Amsterdamse hotels lag vorig jaar tussen de 80 en 90 procent. Er was schaarste, zeker in de maanden april en mei en september, oktober en november, de pieken van het zakelijk verkeer.
Dit jaar beëindigden hotelexploitanten op grote schaal flexibele contracten met medewerkers. Voor het vaste personeel wordt volop gebruikgemaakt van de NOW-regelingen, de loonsubsidie van het Rijk. Bij eigenaren van de gebouwen wordt geprobeerd uitstel van betaling van de huur te krijgen. Volgens CBRE-adviseur Steinebach gaan de meeste hotel-vastgoedeigenaren daar wel in mee.
"Maar we kijken zeker ook naar alternatief gebruik voor hotels", zegt Steinebach. "Onze klanten willen daar graag op voorbereid zijn. Ze vragen om advies: stel dat het niet goed gaat, wat dan?" De plannen zijn nog niet concreet. Maar ze moeten wel klaar liggen voor als corona langdurig doorbijt, en sowieso voor het post-corona-tijdperk, als de wereld er wellicht anders uitziet dan er voor.
Hotelgebouwen zouden, schetst Steinebach, bijvoorbeeld ingezet kunnen worden voor studentenhuisvesting. "Ook is de vraag naar zorgvastgoed heel groot en zijn hotels relatief makkelijk daartoe om te vormen. Denk aan privéklinieken of begeleid wonen voor ouderen."
Alternatief voor Airbnb
Ook extended stay is een concept dat hotels nu aanbieden. "Gericht op gasten die iets langer in een hotel moeten verblijven voor bijvoorbeeld een project in Amsterdam", legt Steinebach uit. Het hotel biedt bij extended stay naast logies werkruimte aan en gelegenheid om zelf maaltijden te bereiden. Steinebach: "Het kan dienen als een goed alternatief voor Airbnb."
Bij vorige crises bleek dat de hotelsector snel weer kan opveren, dankzij de reislust die bij veel mensen lijkt ingebakken. Nu is de onzekerheid groot. Komt er een vaccin? Worden reisbeperkingen versoepeld? Zal de overheid loonsubsidie blijven geven? Gaan zakenmensen elkaar toch weer opzoeken? Over de antwoorden kan de hotelbranche voorlopig alleen maar speculeren.
